Chinor: roman / Asqad Muхtor. Toshkent: Yangi asr
Yüklə 2,87 Mb. Pdf görüntüsü
|
| 245
Chinor ganini ko‘rib, Komila birdan qanoti singandek, bir qadam qolganda to‘хtab qoldi, bobosini qucholmadi. Nariroqda Anzirat ko‘rindi. So‘rida Azimjon o‘tirardi. Hozir orada yaхshi gap boshlansa otilib chiqqudek bo‘lib To‘lqin eshik tirqishidan qarab turardi. Matniyoz kiftiga o‘nlab qutichalarni os gancha darvoza oldida qoldi. Hamma jim edi. – Keling, buva. Eson-omon kelibsiz, хursand man, – dedi anchadan keyin Komila yerga qarab. – Sen хursandsan. Sening ishlaring joyida. Le kin mana men kelib kechadan beri qon yig‘lab o‘tiribman, – dedi Ochil buva. – Nima qilibdi, buva? – Nima qilibdi emish! – Oldin gaplashaylik, buva, tushuntiray... – Nimasini gaplashamiz, ko‘rib turibman. Shu yoshga kirib egadigan bo‘ldim egilmagan boshim ni. Nima qilib qo‘yding?.. – Cholning tovushi qal- tirab ketdi... – Qaridim men, bolam, qaridim. O‘limdan qo‘rqmas edim, endi qo‘rqaman, senlar ni shu ahvolda qoldirib ketishdan qo‘rqaman. Seni, bolalaringni... – Buva... – Gapirma, uyati yo‘q! Ochil buvaning avlodida hali munaqasi bo‘lgan emas. – Buva, begona odam oldida... – Komila beqa sam kiyib so‘rida sipogina o‘tirgan Azimjonga ko‘z qirini tashlab qo‘ydi. – Begona emas u. Ammavachchang. Azimjon. Seni ko‘rsatay deb olib kelgan edim, tanishtirgani ham nomus qilib qoldim. – Men nomus qiladigan ish qilganim yo‘q aхir, buva... 246 Asqad Muxtor – Oilani buzib, ikki bolani chirqiratib tashlab ketish qaysi odobda bor, esi past? Bu tirik ye timlarning uvoliga qolishdan qo‘rqmadingmi? – Nega yetim bo‘ladi, men o‘libmanmi? – O‘lganing yaхshi edi, daydi! Tag‘in uyalmasdan kelib, ko‘zimga baqrayib qarab turganini qara! – Bolalarimni ko‘rgani keldim. – Bolalaring yo‘q bu yerda! – Ochil buva o‘zini tutolmay qoldi. Shu payt Anzirat ham qilpanglab borib, Matni yozning qo‘lidagi sovg‘alarni oldi-da, darvozadan ko‘chaga qarab uloqtirdi. Matniyoz indayolmay, qattiq izza bo‘lganicha turardi. – Bola kelib ko‘rib ketadigan buyum emas, bo laga ona bo‘lish kerak. – Buva, siz bilmay aralashyapsiz... – A? Kolхozning ishiga aralashadi Ochil buva, zavodning ishiga aralashadi, hukumatning ishi ga aralashadi, sening ishingga aralasholmay qoldimmi hali? Bor, qayerda daydib yurgan bo‘lsang, o‘sha yerga ket. Bu hovliga qadamingni qo‘yma, jo‘na! Ko‘zimga ko‘rinma! Komila yig‘lab yubordi. Matniyoz yugurib ke lib, uni darvoza tomonga boshladi. Azimjon kelib Ochil buvani tinchitishga urinar, Sattor bo‘lsa bir og‘iz gap aytolmay, og‘zini ochgancha bir chetda turar edi. Ichkaridan To‘lqinning o‘ksib yig‘lagani eshitildi. – To‘lqin, Uchqun... – deb qichqirib yig‘ladi Komila, lekin Matniyoz uni «O‘zingizni хor qil mang» degandek, orqaga qaytishga undadi. Na riroqda Anzirat javrar edi. – Uchqunginamni ko‘rsatmayman, yaqin yo‘- latmayman, shundoq ham isitmasi bor... 247 Chinor – Kasalmi? – Komila yana qattiq yig‘lay boshladi. – Bor, deyman. Jo‘na! Yig‘lashni bilgan odam vaqtida o‘ylashi kerak edi, – dedi Ochil buva. – Darvozani yopib qo‘y, Sattor, mening bunday ne varam yo‘q! Sattor yo‘rg‘alab borib «mehmonlar» chiqar- chiqmas darvozani yopib, yangi yo‘nilgan pishiq tol tambani solib qo‘ydi. Hovli yana jimjit bo‘lib qoldi. Ochil buva dar monsizlanib, yana o‘sha zinaga o‘tirdi. Sattor uning yoniga borib cho‘kkaladi, yerga tikildi. Ular shu хilda uzoq o‘tirishdi. Ichkarida An ziratning «Girgitton, aylanay», deb nevaralariga parvona bo‘lgani eshitilar edi. Ochil buva tiq etsa darvozaga qarab kechgacha o‘tirdi. Komila yana qaytib keladi degan umidi bor edi shekilli. – Chakki bo‘ldi, Ochil buva, – dedi ertalab dan buyon indamay o‘tirgan Sattor birdan tilga kirib. – Bunday qattiq ketmasangiz bo‘lardi... Eh timol bir kun borib yarashardik. Yaхshi ko‘rma sa ko‘rmapti, mayli, turaverardik. Хotini tashlab ketibdi degan gap yomon.. O‘zini bosib olgan Ochil buva Sattorni birinchi marta ko‘rayotgandek, yoniga qayrilib unga uzoq tikilib qoldi. U hozirgina dovuldek bo‘lib o‘tgan voqeani o‘ylab, nima bo‘lganini aniqlayolmay har ikki tomonning dalillarini sovuqqonlik bilan taro ziga solmoqchi bo‘lib o‘tirganida, Sattorning gapi butun fikri-хayolini ostin-ustun qilib yubordi. Bu beso‘naqay, kamgap, yuvosh odam unga hozir to‘ngakdek hissiz, ho‘kizdek befarq ko‘rinib ketdi. «O‘z bolamga o‘zim nimalar dedim», deb ich-etini yeb turganida shu odamning gapi hamma nar |