135
N
o
İP
Ə
KYOLU N
ƏŞ
R
İYY
AT
I
ni de yirdilər. Rəsulullah (s.ə.s) gəldikdə işin həqiqi mahiyyətini izah
et di və bu anlayışları ləğv etdi.
Rəsulullah (s.ə.s) dövründə Ay tutulması baş verdik də yə hu-
dilər toplaşıb od qalamış, qazanları döyərlər, ayın sehrləndiyi ni
de mişdilər. Peyğəmbər (s.ə.s) isə bu cür inanc və anlayışları rədd
edə rək Ay və Günəş tutulması kimi hadisələrin Allahın qanunla rın-
dan olduğunu ifadə etdi. Bu hadisələr əsnasında məntiqdən kə nar
yoz malar əvəzinə hər hansı bir zərəri olduğu təqdirdə ondan Alla ha
sı ğı nma, ibadət və dua ilə məşğul olmağın kölə azad edərək Al lah-
dan bəlanın uzaqlaşdırılmasını istəməyin daha gözəl və məntiqli bir
yol olduğunu göstərdi.
Həzrət Peyğəmbərin (s.ə.s) oğlu İbrahim vəfat etdiyi gün gü-
nəş tutulmuşdu. Xalq günəş tutulmasının səbəbini İbrahi min ölü-
mü ilə əlaqələndirirdi. Rəsulullah (s.ə.s) isə bunu qəbul etmə yib
ha disənin həqiqətini izah etdi. Rəsulullah (s.ə.s) günəş tutuldu ğu
za man ehtimal oluna biləcək müsibətlərdən Allaha sığınır, qal xıb in-
san lara namaz qıldırardı. Bir dəfə qiyamda o qədər çox dayan dı
ki, insanlar hətta zənn etdilər ki, rükuya getməyəcək, axıra qə dər
qiyamda qalacaqdır. Sonra rükuya getdi, uzun müddət başı nı qal-
dırmadı. Sonra qamətini düzəltdi, amma həmişə durduğun dan bir
müddət artıq ayaq üstə dayandı, yenə insanlar zənn etdilər ki, səc-
də yə getməyəcək. Nəhayət birinci səcədəyə getdi. Lakin hər kəs
onun başını səcdədən qaldırmayacağını zənn edirdi. Daha son ra
bi rinci səcdədən qalxıb oturdu, bu oturuşu da uzun çəkdi. Yeni dən
san ki başını heç qaldırmayacaqmış kimi ikinci səcdəsini də etdi. Bu
min valla iki rükət namaz qılıb qurtardıqda günəş bütün parlaqlığı ilə
or taya çıxmışdı. Ardınca Peyğəmbərinimiz (s.ə.s) minbərə çı xa raq
əshabına məna yüklü bir söhbət etdi. Xitabında Allah-Təala ya həm-
dü səna etdikdən sonra belə buyurdu:
“Ay və Günəş Allahın varlıq və birliyini göstərən ayə lər dən
sadəcə ikisidir. Bunlar kiminsə ölümü və ya doğulması üçün tu tul-
mur lar. Ay və Günəşi tutlmuş gördüyünüz zaman, açılıncaya qə dər
Allaha dua edin, zikr edin, namaz qılın və sədəqə verin!”
(Bax. Buxari,
Qüsuf, 2-4, 15; Nəsəi, Qüsuf, 14)
Rəsulullah (s.ə.s) Ay tutulduğu zaman da, bu hal keçə nə qə-
dər namaz qılmış və müsəlmanlara da qılmalarını əmr etmişdir.
(İbn
Hibban, VII, 68, 100)
İslamin Başlıca Xüsusiyyətləri
136
Əbədi Yol Xəritəsi İSLAM
N
t
İP
Ə
KYOLU N
ƏŞ
R
İYY
AT
I
Əsma binti Əbu Bəkir (r.anhə): “Peyğəmbər (s.ə.s) Günəş və Ay
tutlduğu zaman kölələri azad etməyi əmr etdi”, demişdir.
(Buxari, Itq, 3)
Həzrət Peyğəmbərin (s.ə.s) bu təlaşları tamamən Al lah qor-
xu sundan qaynaqlanırdı. Hz. Aişə anamızın rəvayət etdiyinə gö rə,
Rə sulullah (s.ə.s) külək əsdiyi zaman və göy üzündə qara bir bu-
lud gördüyü zaman da qorxusundan üzünün rəngi dəyişər, bə zən
o buluda qarşı dayanıb baxar, bəzən geri dönər, evə girib-çıxar dı.
Ya ğış yağdıqda isə rahatlayardı. Hz. Aişə anamız bunun səbəbi ni
so ruşduqda Rəsulullah (s.ə.s):
“Nə bilim, bəlkə bu qara bulud, Ad qövmünə olduğu kimi bi zə
də əzab gətirdi... Onlar gördükləri qara bir buludun yağış gətirdiyi ni
zənn edib sevinmişdilər, ancaq o ağır bir əzab gətirmişdi”.
(Buxari,
Təfsir, 46/2; Müslim, İstisqa, 14-16)
Peyğəmbərin (s.ə.s) təbii fəlakətlər qarşısındakı münasibəti də
möv zumuz üçün bir misal təşkil edir. Allah Rəsulu (s.ə.s) tədbir alıb
zə rərindən qoruna biləcəyi təbii fəlakətlər qarşısında daima əlin dən
gə ləni edərdi. Belə ki, Təbuk səfəri əsnasında Hicr məntəqəsində:
“Bu gecə çox şiddətli bir fırtına qopacaq. Hər kəs dəvəsinı bərk
bağ lasın və olduğu yerdə otursun, ayağa qalxmasın!” buyur muş-
du. Həqiqətən o gecə çox şiddətli bir qasırğa oldu, dəstəmaz al maq
üçün yerindən qalxanı belə yerinə çırpdı, dəvəsini axtarmaq üçün
ge dən birisini də Tay Dağına götürüb atdı.
(Buxari, Zəkat, 54; Müslim, Fəzail,
11; Əhməd, V, 424-425)
Bu hadisədə mühüm olan cəhət Peyğəmbərin (s.ə.s) fırtınanın baş ve-
rəcəyini qabaqcadan necə bildiyi deyil, fırtına baş verməzdən əvvəl təd bir
alın masını əmr etməsi və müsəlmanları bununla bağlı xəbərdar et mə si dir.
Eyni şəkildə Peyğəmbərin (s.ə.s) yoluxucu xəstəliklərdən qo run maq
xüsusndakı tövsiyələri də o gün üçün mühüm bir yenilik idi. O be lə bu yur-
muş du:
“Bir yerdə vəba olduğunu eişdiyiniz vaxt oraya girməyin! Bir yer də
və ba ortaya çıxar və siz də həmin yerdə olsanız, xəstəlikdən qaç maq
məq sədilə oradan kənara çıxmayın!”
(Buxari, Tibb, 30; Müslim, Səlam, 98;
Əhməd, III, 416)
Rəsulullahın (s.ə.s) hədislərində həyatın qorunması ilə bağlı alın ma-
lı olan bir çox tədbirlərdən bəhs edilir. Məsələn, fırtınalı havada də ni zə
137
N
o
İP
Ə
KYOLU N
ƏŞ
R
İYY
AT
I
girməmək, təhlükəsizliyi olmayan bir yerdə yatmamaq, yanğına sə bəb ol-
ma ması üçün gecə yatarkən çıraqları çondürmək kimi tədbirlər buna mi sal
ola bilər.
104
5. Dünya-Axirət, Maddə-Məna Tarazlığı Təmin Etmişdir
İslam mötədiliyə çox əhəmiyyət verir. Bir tərəfə ağırlıq ve rər kən digər
tərəfi ehmal etmir. Hər iki tərəfi də Allah yaratdığına və in sanların da buna
ehtiyacı olduğuna görə, bir tərəfi ehmal et mək doğ ru olmaz. Hər şeyə layiq
olduğu dəyəri vermək və onunla lazı mi qə dər maraqlanmaq vacibdir.
Bu baxımdan dünya, axirəti qazanmaq üçün bir sərma yə dir. Bu
yönü ilə çox qiymətli bir nemətdir. Onu Allah rizası istiqamətin də is ti fadə
etməlidir. Axirət isə əsas hədəfdir, bunu da heç unutma maq la zımdır.
Sadəcə dünyaya malına meyl edən dünyəvi\dünya gö rü şü kimi, sadəcə
axirətə meyl edən rahiblik görüşü də insana səa dət bəxş etməyə kifayət
deyildir. İkisi də bir-birinə fəda edilməmə li, həs sas bir nizam və bütünlük
içərisində tənzimlənməlidir. Bura da diq qət edilməli olan əsas məqam,
dünya zövqlərinin insana Allahı və axi rəti unutdurmamasıdır. Allahı və
axirəti unutduran dünya malı və məş ğu liy yəti təbii ki, pislənmiş və tərk
edilməsi tələb olunmuşdur.
Rəsulullah (s.ə.s) Mədinəyə gəldiyi ilk günlərdə müsəlman lar ara sın da
“qardaşlıq” elan edir, Məkkədən hicrət edən hər bir Mühaciri, Mədinəli bir
Ən sar ilə qardaş edir. Bu qardaşlıq müəssisəsi, bir çox faydaları ilə yana-
şı mü səlmanlara həm həm dünyanı, həm də axirəti birlikdə qazanma im-
ka nı təmin etmişdir. Qardaşlar səhər qalxdıqda birisi Peyğəmbərin (s.ə.s)
ya nına, digəri də işinə gedərdi. Gününü yanında keçirən səhabə, hə min
gün öyrəndiyi ayə və hədisləri axşam qonşularına danışardı. Ertəsi gün
növ bə dəyişərdilər. Beləcə həm Peyğəmbərin (s.ə.s) söhbətlərini, həm də
dün yəvi işlərini axsatmadan davam etdirərdilər.
(Buxari, Məzalim, 25; Müslim,
Təharət, 17)
Yəhudilər həftənin müqəddəs gün olaraq qəbul etdikləri Şənbə gü nü
iş ləməyi qadağan edir, o gün sadəcə ibadət edilə biləcəyini deyirdi lər. Xris-
ti anlar da eynən onlar kimi bazar gününü tətil elan edib həmin günü kilsə yə
ge dirlər. Müsəlmanlar isə Cümə günü tətil etmirlər. Namaza qədər işlə yir,
əzan oxunan kimi işlərini buraxıb namaza gedər, namazlarını qılar və son-
ra yenidən hər biri öz işlərinin dalınca gedər. Allah-Təala belə buyurur:
104
Prof. Dr. İbrahim Sarıçam, Hz. Peyğəmbərin Dövrümüzdə Mesajları, səh. 139-
142.
İslamin Başlıca Xüsusiyyətləri
Dostları ilə paylaş: |