www.vivo-book.com
274
axırda gələnlər öldürülənə yaxınlaşıb onun maskasını
çıxardılar.
Onlara laklı ayaqqabı geyinmiş daha bir adam
yaxınlaşdı.
Hücum edənin cəsədini onun ayağına gətirdilər.
– Qafqazlılar, – kimsə deyərək yerə tüpürdü.
Öz mühafizəsiylə təsadüfən bankın yaxınlığında olan
Boris Qriqoryeviç Lazarev ayağını azca kənara çəkdi. Başını
qaldırıb uzaqlaşan avtomobillərin arxasınca baxdı.
– Yaxşı uşaqlar, hesablaşarıq, – o, qəzəblə vəd etdi.
Və artıq qarşısındakı cəsədə əhəmiyyət vermədən
banka tərəf getdi.
XVI HİSSƏ
Respublika prokurorluğunun Bakıdakı binasına daha
bir qara rəngli “Volqa” yaxınlaşdı. Bu gün saat üçdə
respublika prokuroru prokurorluğun kollegiyasını keçirirdi.
Və ənənəyə görə bütün rayon və şəhər prokurorları, eləcə də
www.vivo-book.com
275
idarə rəhbərləri orda olmalıydılar. Hərçənd, yayda qara
maşınlarda isti olsa da, prokurorlar məhz bu rəngi sevirdilər.
Sanballılığına və ənənəyə görə. Qara “Volqa” hakimiyyət
rəmzi sayılırdı. Baxmayaraq ki, Bakıda artıq “Mersedes”,
“BMW”, “Volvo” və “Kraysler”in son modelləri çoxdan
peyda olmuşdu, amma Qorki və ya indi adlandırıldığı kimi
Nijni Novqorod avtomobil zavodunun maşınları hələ də
geniş istifadə olunurdu. Və bu gün bu toplantıya gələnlər,
əksəriyyətinin hətta “Rolls-Roys”un ən son modelini almağa
gücü çatsa da, ənənəyə mütləq sadiq qalırdılar. Prokuror
hakimiyyətinin nə olduğunu anlamaq üçün Bakıda yaşamaq
gərəkdir. Bu, sərhədsiz və heç kim tərəfindən nəzarət
olunmayan kef, ən təmiz və saf formada hakimiyyət, qüdrət
və nəhayət, böyük pul deməkdir. Universitetə qəbul olunan
hüquq fakültəsi tələbələri artıq özlərini prokuror kimi
görürdülər. Yalnız prokuror, başqa heç nə. Prokurordan
yüksəkdə rayonun birinci katibi ola bilərdi. Amma onun,
prokurordan fərqli olaraq, başının üstündə çoxlu rəislər
olurdu və ən pisi səhərdən axşama kimi işləməliydi. Rayon
katibləri
qalmayandan
sonra
prokuror
hakimiyyəti
www.vivo-book.com
276
görünməmiş dərəcədə artmalıydı. Amma bütün Azərbaycan
prokurorlarının bəxtindən belə olmadı.
Məlum olur ki, iqtisadi sərbəstlik insanları ən yaxşı
qanunlardan və “demokratların” istənilən şüarlarından daha
tez müstəqilləşdirir. İnsanlar pul qazanmağı öyrəndilər,
bütün dünya boyu səyahət etmək imkanı əldə etdilər.
Deməli, xoşuna gəlməyən prokurordan da uzaqlaşmaq
olardı. Ya da deputat seçilib toxunulmazlıq hüququ alandan
sonra prokurora əhəmiyyət verməmək də mümkündür.
Ədalət naminə demək lazımdır ki, bu hal Rusiya üçün daha
xarakterik idi və bir çox cinayətkarlar deputat mandatı əldə
edəndən sonra qanunla üz-üzə gəlməkdən qaça bilirdilər.
Sovet İttifaqı dağılandan sonra hər şeyi avtomatlar
həll etməyə başladı. Avtomatı olmayan prokurorlar hətta bir
qədər miskin görünürdülər. Onlara sadəcə olaraq əhəmiyyət
verilmədi. Daha çox sayda avtomata sahib olan daxili işlər
naziriylə müdafiə naziri həlledici fiqura çevrildilər. Və əgər
əvvəllər prokurorlar milis işçilərindən daha yüksək
instansiya sayılırdılarsa, yenidənqurmadan sonrakı dövrdə
bəzi dəyərlər yerini dəyişmişdi. Daha qanunlardan qorxmur,
www.vivo-book.com
277
onu saymır və yerinə yetirmirdilər. Və prokurorlar
hakimlərlə birgə adi məhkəmə və prokurorluq məmurları
sayılmağa başladılar. Amma avtomatlara hamı hörmət edirdi
və Daxili İşlər Nazirliyi bir çox inkişaf etməkdə olan
respublikalarda ən önəmli nazirlik olurdu.
Respublika prokurorları orta hesabla, hökumət və
Prezidentlə birgə hər çevrilişdən sonra dəyişdiyindən
hamıya aydın oldu ki, onlardan qorxmaq lazım deyil. Bu da
prokurorluq işçilərinin maddi bazasını möhkəm şəkildə
sarsıtdı. Amma rayonlarda ənənələr hələ də yaşayırdı və bir
çox prokurorlar keçmiş günlərin dividentləriylə hələki pis
yaşamırdılar.
Bu gün prezidiumda oturanların arasında respublika
prokurorunun müavini Ənvər Vəliyev də var idi. Əhvalı çox
pis idi. Respublika prokurorunun məruzəsini demək olar ki,
dinləmədən son günlər baş verən hadisələr haqda düşünürdü.
Təhqiqat şöbəsinin rəisi Kazımovun ona, cənub sərhədində,
işğal altında olan Füzuli rayonunun demək olar ki,
yaxınlığında çobanın öldürülməsi haqda danışmasından
sonra yuxusu ərşə çəkilmişdi. Axı onu əmin etmişdilər ki,
www.vivo-book.com
278
heç nə olmayacaq. Bəlkə də o səhv edirdi, amma hər şey ən
xırda detallara qədər üst-üstə düşürdü.
İki həftə əvvəl dostluq etdikləri şirkət sahiblərindən
biri ona zəng etmişdi. Asif Paşayev respublikada, eləcə də,
Zaqafqaziyada ən tanınmış və zəngin insanlardan biriydi.
Vəliyev hələ, böyüklüyünə görə Azərbaycanın ikinci şəhəri
olan Gəncədə prokurorluqlardan birinə rəhbərlik edərkən
onunla tanış olmuşdu. O zaman Paşayev yerli sənaye
nazirinin müaviniydi.
Zaman dəyişirdi, prezidentlər gəlib-gedirdi, çevrilişlər
öz axarında, Asif Paşayevsə hələ də öz yerindəydi. Sanki
respublikada baş verən hadisələrin ona dəxli yox idi. O,
dişbatmaz idi. Bəlkə də bu hadisələri əvvəldən görə
bildiyindən həm sağlara, həm sollara səxavətlə pul
xərcləyirdi. Buna görə də hakimiyyətə gələn istənilən adam
özünü ona borclu hesab edərək hər şıltaqlığına dözürdü.
Respublikanın əsl sahibləri Paşayev kimi adamlar idi.
Parlamentdə, hökumət evinin kuluarlarında qaynayan xırda
ehtiraslar onları maraqlandırmırdı. Onlar, mahiyyətcə
ölkənin bütün iqtisadiyyatına nəzarət edərək, daha geniş,
Dostları ilə paylaş: |