Environmental and Social Impact Assessment- appendix d construction Phase esmmp

CQBK –nin Az rbaycanda Geni l ndirilm si Layih si 
traf mühit  v  sosial sah y  t sirin qiym tl ndirilm si
  
Son variant 
 
traf Mühitin v  Sosial Sah nin  dar  edilm si v  Monitorinqi Plan
 
71 
 
mü yy nl
dirilib. Bu t bii ya ay  mühitl rinin d qiq yeri v  miqyas  kameral (masa-arxas ) 
v  çöl t dqiqatlar n n kombinasiyas  vasit sil  mü yy nl
dirilib v  bunlar sah d  
yoxlan lmal d r. K si
n h ssas t bii ya ay  mühitl ri (17-13) üçün Metod S n di ç xar lma 
v   b rpa i l ri apar lan zaman  torpa n üst qat nda a ac
killi növl rin saxlan lmas n n 
m qs d uy unlu unu n z rd n keçir c k. A ac
killi kollar (m s l n Artemisia fragrans 
v  Salsola nodulosa) ekosistemin f aliyy tinin mühüm bir hiss sini t
kil edir. Yerüstü 
hiss l r nisb t n daha kiçik bitkil rin (xüsus n d  cüc r n toxumlar v  ting l r) s rt, 
quruducu kül kl rd n qorunmas  üçün s
nacaq t min edir. Bitkil rin kökl ri torpa n üst 
t b q sini örtm y   v  suyun torpa a infiltrasiyas n  yax la d rma a yard m edir. Onlar n 
saxlan lmas   v  KS-  köçürülm si bitkil rin b rpas n  yax la d ra bil r, h tta bütün 
a ac
killi kollar ç xar ld qdan sonra uzun müdd t qalmad
nda bel , onlar n qal qlar n n 
(m s l n, budaqlar  v  kökl ri) fiziki mövcudlu u bitkil rin b rpas n  yax la d ra bil r.  
 
Bu qiym tl ndirm y  uy un olaraq, PODRATÇI torpa n üst qat n n ç xar lmas  zaman  
JCB traktorunun arxa çalovundan (v  ya buna b nz r) istifad  etm kl  kök topas n n 
traf ndak  torpaq boyunca ayr -ayr  kollar   v  kiçik kol qruplar n  qaz b ç xaracaq. Bunlar 
KS-d n k narda dik v ziyy td  saxlan lmal d r v   b rpa i l ri apar lan zaman KS-   t krar 
kil c k.  deal halda onlar yaln z q sa müdd t  torpaqdan k narda olacaq v   t krar 
kildiyind  sa lam olacaq. Lakin,  g r b zi kollar sa lam qalmazsa, onlar yen   d   d y rli 
hesab edil c k, çünki kök topas n n  traf ndak  torpa n üst qat nda toxum bank  olacaq v  
kökl r v  yerüstü hiss l r sa lam hiss l rin ekoloji funksiyalar n n b zisini h l   d  yerin  
yetirm k iqtidar nda olacaq. 
 
PODRATÇI a a dak  xüsusi öhd liyi yerin  yetir c k:  
 
X7-25a Torpa n üst münbit qat n n v  toxum fondunun mühafiz sin  laz mi 
diqq t veril c k. 
 
g r uzunmüdd tli monitorinq  lav  ehtiyat t dbirl rin  baxmayaraq bitki örtüyünün 
gözl nildiyind n daha asta sür tl   b rpa olaca n  göst r rs , o zaman 
RK T t l b 
olundu u qaydada islahedici t dbirl r gör c k. Metod s n dind  cavab t dbirl rinin d yi
n 
xüsusiyy tl ri v  son h dd göst ricil ri qeyd edilm lidir v  cavab t dbiri üzr  potensial 
müdaxil l rin siyah s  haz rlanacaq. Bunlara, yerli m nb d n t chiz olunmu  toxumla 
normadan art q toxum  kini, yerli m nb d n  ld  edilmi  toxumla  itillikd  böyüy n yeti k n 
bitkil rin  kilm si v  ya torpa n kipl
m sini aradan qald rmaq üçün islahedici t dbirl r 
daxil ola bil r. 
 
X7-25b 
g r mü yy n edilmi   m skunla ma sah sind  bitki örtüyünün uzun 
müdd tli monitorinqi b rpan n a a   s viyy d  getdiyini göst r rs , 
b rpa t dbirl ri n z rd n keçiril c k. 
8.4.4.4 Fauna 
 
Quru mühitind ki növl rin mühafiz si 
PODRATÇI heyvanlar al min   t siri v  ya itkini minimuma endir c k a a dak  öhd likl ri 
yerin  yetir c k:  
X7-36 
Kürd mir boru 
anbar  sah si 
Variant 1 
(Müsüslü) 
Kürd mir boru 
anbar  sah si 
Variant 2 
(Müsüslü) 
 
Kürd mir boru anbar  sah sind , 1-ci v  2-ci Variant (Müsüslü) bu obyektl rl  
ba l  giri  yolllar n n geni l ndirilm si yay v  ya pay z mövsüml rind  
planla d r lacaq ki, qu lar n q lamas   v  ikih yatl lar n/sürün nl rin/qu lar n 
yeti dirilm si ba  tutsun. Bu mümkün olmasa, i l r yaln z sah  üzr  t dqiqatdan 
v  qiym tl ndirm d n sonra 
RK T N raz l
 il  apar lacaq.
 
 
 

---

CQBK –nin Az rbaycanda Geni l ndirilm si Layih si 
traf mühit  v  sosial sah y  t sirin qiym tl ndirilm si
  
Son variant 
 
traf Mühitin v  Sosial Sah nin  dar  edilm si v  Monitorinqi Plan
 
72 
 
Boru k m ri: 
PODRATÇI t min ed c k ki, boru k m ri x nd yinin yaln z q sa seksiyalar  aç q olsun (h r 
hans  bir i çi resursdan maksimum 10km m saf d ) v   x nd y  gir n h r hans  
heyvanlar n oradan ç xa bilm sin  imkan yaratmaq üçün aç q x nd kd  h r 500 metrd n bir 
x nd kd n ç xma a imkan ver n mexanizml r mövcud olsun.  
 
PODRATÇI KS v  giri  yollar  daxilind  v  bilavasit  yax nl
nda tikinti zaman  saxlan lm  
a aclar   t sadüfi ziyan d ym d n qorumaq üçün müv qq ti ç p rl r v  ya qoruyucu 
mane l r qura d racaq.  
 
Heyvanlar n x nd kd   v  ya dig r i çi sah l rd  ili m si hal nda onlar  azad etm k üçün 
PODRATÇI sah d  laz mi avadanl qlar saxlayacaq.  
 
Qaynaqlanm  boru kolonlar n n t xaclanmas  
Heyvanlar n izolyasiya edilm mi  boru kolonlar na daxil olmas  v  orada ili ib qalmas  riski 
mövcuddur. Buna yol verm m k üçün qaynaqlanm  boru kolonlar n n daxilin  heyvanlar n 
daxil olmas n n qar s n  almaq m qs dil  onlar n t xaclanmas  t min edil c k 
 
PODRATÇI a a dak  öhd likl ri yerin  yetir c k: 
 
19-04 Qaynaq 
edilmi  boru seksiyalar  borunun daxilin  giri in qar s n n 
al nmas  üçün qapaqla örtül c k. 
 
çi qüvv sinin ov etm sin  v  bal q tutmas na icaz  verilm m si 
Tikinti zaman   i l y n insanlar t r find n v h i heyvanlar n ovlamas   v  ya yax nl qdak  
çaylardan bal qlar n tutulmas  riski mövcuddur ki, bu da yerli heyvanlar al min  m nfi t sir 
göst r  bil r. PODRATÇI Layih nin i çi hey tin  ov etm yi, bal q tutma   v  odlu silahlar 
g zdirm yi, canl   v h i heyvanlar  alma   v  ya satma , i  sah l rind   v  ya dü
rg  
razil rind  ev heyvanlar   ld  etm yi v  ya saxlama  qada an ed c k. PODRATÇI 
sah d   a kar edil n üçüncü t r f ovçular bar d  müvafiq s lahiyy tli orqanlara m lumat 
verc k. PODRATÇININ Ekoloji  dar etm  üzr   cra Plan nda layih  personal na KS-d   v  
dig r i  sah l rind  yaban  bitkil ri v  adi bitkil ri toplama  yaxud y ma   v  yerli 
icmalardan mühafiz  edil n yaban  bitkil ri v  ya bu bitkil rd n haz rlanm   m hsullar  
alma  qada an edil c k. 
 
RK T, PODRATÇI v  EKOLOJ   DAR ETM  üzr  PODRATÇI a a dak  öhd likl ri 
yerin  yetir c k:  
 
19-05 Layih nin f aliyy t zonas  daxilind   i çi qüvv sinin ov etm sin , bal q 
tutmas na v  ya icaz siz m hsul (bitkil r v   m d ni irs materiallar ) 
toplamas na yol verilm y c k. 
 
Torpa n üst qat n n y
ld
 qalaqlarda v  boru kolonlar nda bo  yerl rin qoyulmas  
Torpa n üst qat n n y
ld
 qalaqlar v  boru kolonlar  heyvanlar n h r k tinin qar s n  
alan mane  ola bil r, buna gör   d , heyvanlar n keç  bilm sin  imkan yaratmaq üçün 
onlarda bo  yerl r saxlan lacaq. PODRATÇI t dbirl r gör r k t min ed c k ki, tikinti zaman  
KS qurudak  heyvanlar üçün mane  v  ya risk t
kil etm sin v  a a dak  öhd likl ri yerin  
yetir c k: 
 
20-01 Layih nin t hlük siz hesab etdiyi yerd  heyvanlar n v  insanlar n 
keçm sin  imkan verm k üçün torpaq qalaqlar  aras nda bo luqlar 
burax lacaq.  
32-08 T hlük siz olduqda, boru k m rinin qollar nda insanlar n, v h i 
heyvanlar n v  mal-qaran n K m r sah sini keçm sin  imkan verm k 
üçün bo luqlar burax lacaq. 
 
Qaynaq i l ri il  x nd k i l ri aras ndak  vaxt interval n  minimuma endirm k 
Aç q x nd k heyvanlar n oraya y x lmas  v  x nd kd  ili in qalmas  üçün risk t
kil edir v  
o, h mçinin d  qurudak  heyvanlar n h r k ti üçün potensial mane  tör dir. PODRATÇI 

---