Hacı Əhməd-Cabir Hacı İsmayıl oğlu

 
239 
“Möcəmül-əvsət”  -  Saib  ibn  Yəziddən:  Allahın 
Rəsulu  (s.ə.v.)  qan  almağı  əmr  etdi  və  dedi:  “Insanlar 
üçün  qan  almaq  və  bal  yeməkdən  yaxşı  xəstəlikləri 
çıxartma vasitəsi yoxdur”. 
“Dəməşqin  tarixi”  -  Amir  İbn  Malikdən: 
Qızdırmalı  olduğuma  görə  bir  nəfəri  Peyğəmbərin 
(s.ə.v.)  yanına  göndərdim,  ondan  dərman  və  şəfa 
istədim. Həzrət də mənə bir qab bal göndərdi. 
“Dəməşqin  tarixi”  -  Abdulla  İbn  Bureydədən: 
Amir İbn Tüfeyl Amirinin əmisi mənə danışdı ki, Amir 
İbn Tüfeyl Allahın Rəsuluna (s.ə.v.) bir at hədiyyə etdi 
və  Həzrətə  bir  məktub  yazdı:  “Bədənimdə  böyük  bir 
çapıq əmələ gəlib, mənə bir dərman göndər”. 
Peyğəmbər  (s.ə.v.)  onun  atını  qaytardı,  çünki  o, 
müsəlman  olmamışdı,  amma  ona  bir  qab  bal  göndərdi 
və dedi: “Bununla müalicə olun!”. 
Imam  Baqir  (ə):  Ərəbin  tibbi  yeddi  şeydədir: 
qanalma  alətində,  imalədə,  hamamda,  burunotunda 
(buruna  tökülən  dərmandır),  qusmaqda  və  bal 
yeməkdə. Axırıncı dərman dağlamaqdır.  
 
BAL TƏFSIRI 
 
 
Belə  rəvayət  edirlər  ki,  Həzrəti  Əli  (ə)  əfəndimiz 
bir gün qalibiyyətlə hərbdən evinə dönür. Həzrəti Əbu 
Bəkir (ə), Həzrəti Ömər(ə) və Həzrəti Osman (ə) onun 
evinə  gəlir:  “Qələbən  mübarək  olsun,  ey  Allahın 
aslanı” deyərək təbrik edirlər.  
Həzrəti  Əli  (ə)  əfəndimiz  büllur  kimi  parıldayan, 
işıq  kimi  yanan  haşiyəli  bir  tabaqda  bal  gətirib 
müsafirlərinə  ikram  edir.  Həzrəti  Əbu  Bəkir  (ə) 
əfəndimiz  əlini  uzadıb  baldan  yemək  istədikdə  balın 
içində  bir  uzun  tük  (qıl)  olduğunu  görür  və  onu  balın 

---

 
240 
içərisindən  çıxarmaq  istəyir.  Həzrəti  Ömər  (ə)  mane 
olub  deyir:  “Ya  Əbu  Bəkir  dəymə.  Bizlər  Allah 
Rəsulunun ən yaxınlarıyıq. Umulur ki, bizləri təcrübə-
dən  keçirmək  üçün  bu  qıl  buraya  qoyulmuşdur.  Bu-
nunla bağlı gəlin hər birimiz bu bal haqqında bir təfsir 
söyləyək”. 
Həzrəti Əbu Bəkir (ə) əfəndimiz öz təfsirində belə 
söyləyir:  “Namaz  qılan  möminlərin  qəlbi  bu  tabaqdan 
nurludur.  Dünya  məşğuliyyətlərini  yada  salmadan 
namaz  qılmaq  bu  baldan  dadlıdır.  Məxluqatdan  tam 
uzaq  olmaq  şərtilə  Cənabi  Haqqa  yönəlmək  bu  qıldan 
incədir”. 
Həzrəti  Ömər  (ə)  əfəndimiz  öz  təfsirində  belə 
söylədi:  “Müsafirlərini sevən ev  sahibinin qəlbi  bu  ta-
baqdan nurludur. Müsafirlərlə səmimi söhbət etmək bu 
baldan  dadlıdır.  Müsafirlərin  qəlbi  bu  qıldan  da 
incədir”. 
Həzrəti  Osman  (ə)  əfəndimiz  öz  təfsirində  belə 
söylədi:  “Alimlərin  qəlbi  bu  tabaqdan  nurludur. 
Alimlərlə  söhbət  etmək  bu  baldan  dadlıdır.  Qurani-
Kərim-ə məna vermək bu qıldan incədir”. 
Həzrəti  Əli  (ə)  əfəndimiz  öz  təfsirində  belə 
söylədi: “Islam dini uğrunda döyüşə gedən möminlərin 
qəlbi  bu  tabaqdan  nurludur.  Kafirlərlə  vuruşub  qalib 
gəlmək  bu  baldan  dadlıdır.  Qul  kimi  əsir  düşməyib 
evinə qayıtmaq bu qıldan incədir”. 
Bütün  bu  hikmətli  təfsirləri  dinləyən  Həzrəti  Fat-
ma  (A.o.r.)  çox  duyğulanmış  və  özünə  görə  aşağıdakı 
təfsiri  söyləmişdir:  “Qocasını  məmnun  edən  qadının 
qəlbi  bu  tabaqdan  nurludur.  Qocasına  əzab-əziyyət 
vermədən  gözəl  həyat  sürmək  bu  baldan  dadlıdır. 
Qocasının  tələbini  yerinə  yetirmək  və  onu  məmnun 

---

 
241 
etmək bu qıldan incədir”. 
Bu  anda  Rəsulullah  əfəndimizə  xəbər  verildi.  Bu 
sıradan  Rəsulullah  “Dostlarım,  bir  təfsir  də  mən 
deyim”  buyurdu:  “Ümmətimin  qəlbi  nurludur  bu 
tabaqdan. Kövsər şərabı dadlıdır bu baldan. Şəriətimin 
yolu incədir bu qıldan”. 
Bu əsnada Cənabi Haqq Cəbrayılı (ə.) göndərmiş-
di.  Cəbrayıl  da  bir  təfsir  söylədi:  “Qardaşım  Ya  Mu-
həmməd! Sənin peyğəmbərliyin nurludur bu tabaqdan. 
Gələcək  Qiyamət  günündə  ümmətinə  şəfaət  etmən 
dadlıdır bu baldan. Sirat körpüsü incədir bu qıldan”. 
Bu  hikmətli  təfsirlərdən  sonra  cümləsi  əl  qaldırıb 
amin  dedi.  Rəsulullah  da  belə  dua  buyurdu:  “Ya 
Rəbbi!  Bu  bal  təfsirini  oxuyana,  dinləyənə  iki  yüz 
iyirmi dörd min peyğəmbər savabı ver” buyurdu. Hamı 
birlikdə amin dedi. 
Cənabi  Haqdan  xitab  gəldi:  “Ya  Muhəmməd! 
Qullarımdan  hər  kəs  bu  bal  təfsirini  oxuyarsa,  yaxud 
oxudarsa  və  yaxud  yazdırıb  yanında  daşıyarsa,  yaxud 
yazdırıb  ümmətimə  hədiyyə  edərsə,  izzəti  cəlalım 
haqqı  üçün  o  qullara  224  min  peyğəmbər  savabı 
verərəm” buyurdu. 
Indi bir kimsə bu bal təfsirini özü üçün yazıb və ya 
yazdırıb  hər  gün  oxusa  və  oxumağa  davam  etsə, 
keşməkeşli  dünya  darlığı  görməz.  Dünyada  zərurətə 
düşməz.  Ölərkən  iman  ilə  ölmək  nəsib  olar.  Hüsnü 
xatimə  ilə  ölmək  iman  salamatilə  axirətə  getmək 
deməkdir.  Bu səbəbdən  uca  Cənabi  Haqq  onu  gələcək 
bəla və qəzalardan mühafizə edər. 
Açıqlama:  Ey  Cənnət  Yolçusu  Qardaş!  Bu  bal 
təfsirindəki  hikmət  və  incəlik,  dörd  böyük  xəlifələri-
mizin  hikmətli  izah  və  təfsirləri,  Həzrəti  Fatimə 

---

 
242 
Valideynimizin  ibrət  dolu  təfsirləri,  Rəsulullahın 
(s.ə.v.)  mübarək  təfsirləri  və  Cəbrayılın  (ə.)  təfsir  və 
izahlarının  gözəlliyidir.  Bunun  əsası  olaraq  Islam  bir 
bütün olaraq yaşamaqdadır. 
Namaz  ibadəti  bir  mömin  üçün  əsasdır.  Insan 
ibadət  üçün  yaradılmışdır.  Həzrəti  Əbu  Bəkir  (ə) 
əfəndimiz bu incəliyi dilə gətirməkdədir. 
Islamda  müsafirlik  çox  önəmli  bir  amildir.  Bu 
incəliyi Həzrəti Ömər (ə) əfəndimiz dilə gətirməkdədir. 
Alim  və  elm  əhlini  digərlərindən  fərqləndirmək 
Islamda  çox  mühümdür.  Həzrəti  Osman  (ə)  əfəndimiz 
bu önəmə işarə etməkdədir. 
Islamda  Cihadın  önəmini  bilməyən  yoxdur. 
Həzrəti Əli (ə) əfəndimiz çox önəmli olan bu əsası dilə 
gətirməkdədir. 
Həzrət  Fatimə  valideynimizin  işarət  buyurduğu 
incəlik Islam ailəsinin təməlidir. Bir xanımın qocasına 
olan böyük sayqısı və qocaya olan haqqını yerinə yetir-
mək təfsiri, doğrusu cildlər dolusu izah və açıqlamaları 
özündə əks etdirən vacib və lazımlı bir təfsirdir. 
Rəsulullahın (s.ə.v.) mübarək izahları isə, mömin-
lərin  könüllərinə  sonsuz  fərəh  bəxş  etməkdədir.  “Sirat 
qıldan  incə,  qılıncdan  kəskindir”  demişdir.  “Dinimiz 
qıldan  incə,  qılıncdan  kəskindir”  deyimləri  hələ  də 
incəliklə dayanmaqdadır.  
Hələ  Cəbrayılın  təfsirindəki  “Qiyamət  günü 
Rəsulullahın (s.ə.v.) ümmətinə şəfaət etməsinin dadı və 
zövqü, əlbəttə ki, dünya balında ola bilməz”. 
Dini  işlərdə  savab  və  fəzilət  əldə  edtmək  üçün 
niyyətlərin düzgün və Allah üçün olması gərəkdir. Bir 
iş Allah üçün edilərsə, Allah qullarının qəlbindəki niy-
yətləri  çox  yaxşı  bildiyindən,  o  qulunun  niyyətlərinə 

---