Kimyoviy texnologiya

 
 18-Laboratoriya 
Yog` kislotalarini miqdorini aniqlash 
Ishning maqsadi: 
Sovun namunasidagi yog` kislotalarining miqdorini aniqlash. 
Reaktivlar: 
Sovun, 10 ml xlorid kislota 
Jixozlar: 
1. 
Tarozi
2. 100 li stakan 

---

62 
3. distillangan suv
4. yopiq elektroplitka 
5 gatir yoki xo`jalik sovuni tarozida tortib olinadi, ingichka somoncha 
shaklida kesiladi, 100 ml li stakanga joylashtiriladi. Ustiga 50 ml distillangan suv 
quyiladi va yopiq elektroplitkada sovun erib ketguniga qadar qizdiriladi. Hosil 
bo`lgan eritmaga 10 ml xlorid kislota (1:1) solinadi va yog`li qatlam hosil 
bo`lguniga qadar qizdirish davom ettiriladi. Stakan sovutiladi, shisha tayoqcha 
chiqarib olinadi va hosil bo`lgan teshik orqali suyuqlik quyib olinadi. Stakan 
qolgan yog` kislotalari filtr qog`ozga to`kiladi va quritiladi. Qoldiqlari skalper 
yordamida ko`chirib olinadi. Olingan yog` kislotalari tarozida tortib olinadi, 
sovunning boshlang`ich massasidan foiz miqdori aniqlanadi. 
Ish tugaganidan so`ng, sovun tarkibi, tajribani bajarish tartibi yoziladi, sovun 
unumi hisoblanadi, yog` kislotalarining miqdori aniqlanadi (%). 
Mavzu yuzasidan nazorat savollari 
1.
Organik sintez, uning maxsulotlari, oddiy jarayonlari va nafis organik 
sintezdan farq qiladigan tomonlari. 
2.
Sanoat organik sintezini neftni qayta ishlash bilan farqi. 
3.
Geterogen katalitik jarayonlar va ularni tezligiga turli omillar ta`siri. 
4.
Metanol va uni ishlatilish sohalari, metanol sintezi jarayoning fizik kimyoviy 
asoslari. 
5.
Etil spirt va uni organik sintezdagi ahamiyati. 
6.
Etilendan sulfat kislota ishtirokida va to`gridan –to`g`ri gidratlab etanolni 
ishlab chiqarish. 
7.
Degidratlash va degidratlash reaktsiyalarni sanoat reaktorlarida amalga 
oshirishning asosiy qonuniyatlari. 
8.
Etilen va atsetilen asosidagi sintezlar. 
9.
Atsetilen ishlab chiqarish. Jarayonning texnologik qurilmalarini joylashishi, 
sintez kolonnasining tuzilishi. 
10.
Atsetilen asosidagi sintezlar; atsetaldegid va sirka kislota ishlab chiqarish. 
11.
YUMBlar olish uchun monomerlar sintezi. 
12.
Rektifikatsiya, uning maqsadi, olib borish shartlari, rektifikatsion 
kolonnalarning turlari. 

---

63