66
Az
ərbaycan SSR Əməkdar Mədəniyyət işçisi: Ağayev Əsgər Şərbətəli
oğlu – böyük redaktor, Əliyeva Əminə Pirəli qızı – korrektor şöbəsinin müdiri,
Əliyeva Ariadana Sergeyevna – redaktor, Balakişiyev Məzahir Əbdülsəlim
oğlu – texniki tərtibat şöbəsinin müdiri,
Azərbaycan SSR Əməkdar
poliqrafçısı – Hüseynov Sabir Həsən oğlu – 26 Bakı komissarı adına
m
ətbəənin stereotipçisi.
N
əşriyyat işçilərinin fəaliyyəti həqiqətən təqdirəlayiqdir. Məsələn,
Əsgər Şərbətəli oğlu Ağayevin fəaliyyəti bu mənada diqqəti cəlb edir. O,
1959-cu ild
ən “Kommunist” qəzetində məsul katibin müavini, 1968-ci ildən
“Az
ərnəşr”də məsləhətçi redaktor, Böyük redaktor vəzifələrində çalışmışdır.
Kamil t
ərcüməçi olan Əsgər Ağayev bir sıra məqalələrin müəllifi, bədii, siyasi,
ictimai kitabların tərcüməçisi və redaktoru olmuşdur. Təkcə 1975-ci ildə onun
redakt
əsi ilə 15 adda, təxminən 100 ç.v. həcmində kitab nəşr edilmişdir.
Yüks
ək əmək göstəriciləri əldə etdiyinə görə ona 1973-cü ildə “Sosializm
yarışının qalibi” döş nişanı, Dövlətnəşrkomun iki “Fəxri Fərmanı” və bir sıra
pul mükafatları verilmişdir. Əsgər Ağayeveyni zamanda respublika kitab nəşri
işinin inkişafında xidmətlərinə görə, Azərbaycan Dövlət Nəşriyyatının 50 illiyi
il
ə əlaqədar olaraq Əməkdar mədəniyyət işçisi kimi fəxri ada layiq
görülmüşdür.
Respublikada kitab n
əşri işinin inkişafı sahəsində çoxillik səmərəli
f
əaliyyətlərinə görə və Azərbaycan Dövlət Nəşriyyatının 50 illiyi ilə əlaqədar
olaraq aşağıdakılar Azərbaycan SSR Ali Soveti Rəyasət Heyətinin fəxri
f
ərmanı ilə təltif edilmişdir: Hüseynova Səkinə Məmmədsadıq qızı – redaktor,
Gülüşova Münəvvər Ağası qızı korrektor, İsgəndərzadə Mustafa Namaz oğlu
– redaksiya müdiri, Kamenova Tamara Alekseyevna –
Qızıl Şərq
Mətbəəsi
istehsalat şöbəsinin rəisi, Quliyev Məmmədhəsən Mütəllib oğlu – bədii
redaktor, Kuramşina -Güləhmədova Rasimə Şükürovna – istehsalat şöbəsinin
müdiri, N
əsirov Nəriman Qüdrət oğlu – redaksiya müdiri, Rüstəmzadə Vilayət
M
əmməd oğlu – redaksiya müdiri və s.
Araşdırmalar göstərir ki, “Azərnəşr”də redaktorlar, korrektorlar böyük
h
əvəs və səylə çalışmışlar. Onların hər
birinin öz əmək yolu, çap olunan
kitablarda adları və nəcib zəhmətləri vardır. Belələrindən biri də Zenfira
Ağayevadır. O, 1959-cu ildən “Azərnəşr”də işləməyə başlamışdır. İlk dəfə
Zenfira Ağayeva mətn oxucusu kimi qəbul olunmuşdur. Bir neçə il işlədikdən
s
onra onu korrektor keçirmişlər. Azərbaycan Dövlət Pedaqoji İnstitutunu
bitirmiş Zenfira Ağayeva neçə-neçə kitabların səhvsiz və nəfis çıxmasında
xidm
əti az deyildir. O, söz düşəndə deyirdi: “Bizim işimiz maraqlı və
m
əsuliyyətlidir. Hər bir kitabın səhvsiz, təmiz, səliqəli çıxması üçün biz
hamıdan çox diqqətli olmalıyıq. Hər dəfə hazır kitabı ələ alarkən biz nə qədər
h
əyəcan keçiririk [1, 23].
67
N
əşriyyatın çap məhsulunun keyfiyyətli olması, oxucuların rəğbətini
qazanması redaktorların fəaliyyəti ilə sıx əlaqədardır. Araşdırmalar göstərir ki,
“Az
ərnəşr”də çox
zəhmətkeş, təcrübəli, savadlı, bilikli redaktorlar çalışmışlar.
Bel
ə qabiliyyətli redaktorlardan biri Əkbər Mirzəyev hesab edilir.
“Az
ərnəşr”in Böyük redaktoru Əkbər Mirzəyev yüksək biliyə, bacarığa, iş
t
əcrübəsinə malik olan redaktorlardan biridir.
Məlumdur ki,
bu mühüm
keyfiyy
ətlər obyektivlik meyarının ayrılmaz tərkib hissələridir. Redaktor bu
meyarın komponentlərinə nə qədər dərindən yiyələnərsə,
bir o qədər onun iş
üsulu t
əkmilləşər. Əlyazması keyfiyyətli işlənər. Müəllifi inandırma metodu,
m
əntiqi güclü olar. “Azərnəşr”in böyük redaktoru Əkbər Mirzəyev bu
keyfiyy
ətləri uzun illərin təcrübəsi sahəsində qazanmışdır. 1980-ci illərdə o, öz
bilik v
ə təcrübəsini
gənclərdən əsirgəmir, gündəlik iş prosesində onlara
yaxından kömək edirdi. Araşdırmalar göstərir ki, redaktor Əkbər Mirzəyev 50
il
ə yaxındır ki, mətbuat sahəsində fəaliyyət göstərmişdir. Onun müxtəlif illərdə
“Yeni yol”, “G
ənc işçi”, “Azərbaycan kolxozçusu”, “Müəllim qəzeti”,
“Kommunist”, “Şərq qapısı” qəzetlərində saysız-hesabsız məqalələri çıxır.
Vaxtil
ə, 1930-cu illərin əvvəllərində gənc müxbir kimi fəaliyyətə başlayır,
“Ə.Hicri”, “Ə.Tehrani”, “Ə.M.”, “Ə.Heydəroğlu” kimi gizli imzalarla
q
əzetlərdə müntəzəm çıxış edən Ə.Mirzəyev, sonralar “Kommunist” qəzetinin
“M
əktublar”, “Sənaye”, “Kənd təsərrüfatı”, “Mətbuat xülasəsi” şöbələrinə,
“Şərq qapısı” qəzetinə, “Azərbaycan məktəbi” jurnalına, Azərbaycan
Kommunist Partiyası Mərkəzi Komitəsi Təbliğat və Təşviqat şöbəsinin
m
ətbuat bölməsinə başçılıq edib. O, ayrı-ayrı illərdə keçmiş SSRİ-nin paytaxtı
Moskva şəhərində mərkəzi qəzet redaktorları kurslarında, Sov.İKP MK
yanında, Ali Partiya Məktəbində və Sovet İttifaqı Kommunist Partiyası
M
ərkəzi Komitəsi yanında İctimai Elmlər Akademiyasında təhsil almışdır [2,
22-23].
...Ə.Mirzəyev əlyazma üzərində işlərkən vaxtla hesablaşmır. O, sanki
əlyazması üçün daxili bir narahatlıq duyur, onun üzərində redaktor
əməliyyatlarını tez başa çatdırmağa çalışır. Bir dəfə gənc bir redaktor kimi
onun s
əbəbini ondan soruşduqda bildirdi ki, orijinal əsər üzərində redaktə işi
n
ə qədər tez başa çatdırılsa, əsərin məzmunu, ümumi kompozisiyası bir o
q
ədər keyfiyyətli olar. Çünki redaktor yaddaşı korşalmamış əlyazmasındakı
t
əkrarları bu zaman tez tapıb təshih edə bilər. Əlyazması üzərində iş
uzadıldıqda, yaxud əlyazması yarımçıq qaldıqda isə redaktorun özündən asılı
olmayaraq qarşıya müəyyən çətinliklər çıxır, ya təkrarlar gözdən və
hafiz
əsindən yayınır, ya da əlyazmasının keyfiyyəti nisbətən aşağı səviyyədə
olur [2, 22-23].
Əkbər Mirzəyev nəşriyyatda orijinal ədəbiyyata nisbətən tərcümə
kitabları üzərində daha çox işləyirdi. Məlumdur ki, tərcümə ədəbiyyatını
redakt
ə etmək zəngin bilik və təcrübə ilə yanaşı, həm də xüsusi məharət tələb