74
M
əmməd oğlu Salayev 65 illik ömrünün 40 ilini nəşriyyat və poliqrafiya işinə
h
əsr etmişdir. Saleh 1926-cı ildə “Azərnəşr”in mətbəəsində işə qəbul olunur.
O,
burada hesabdar, kalkulyator v
ə sifariş şöbəsinin müdiri vəzifəsində çalışır.
G
ənc Saleh qısa vaxtda öz işgüzarlığı və bacarığına görə kollektiv arasında
d
ərin hörmət qazanır. Bir qədər sonra isə “Azərnəşr”də işləməyə dəvət edirlər.
65 yaşlı Saleh “Azərnəşr”in bədii tərtibat redaksiyasında işləyir.
Saleh Böyük
V
ətən müharibəsi illərində arxa cəbhədə göstərdiyi əmək rəşadətinə görə SSRİ
Ali Soveti R
əyasət Heyətinin 1946-cı il 15 yanvar tarixli Fərmanına əsasən
“1941-1945-ci ill
ərdə Böyük Vətən müharibəsində fədakar əməyə görə”
medalı ilə və Azərbaycan SSR Nazirlər Seveti yanında Mətbuat Komitəsinin
1966-
cı il 20 may tarixli əmrinə görə “Fəxri fərmanla” təltif olunmuşdur [9,
51].
S
əlim Əhmədov Azərbaycanın kitabçılıq işində xüsusi yeri olan
tanınmış texniki redaktoru olmuşdur. O, ziyalı ailəsində tərbiyə almış, kiçik
yaşlarından kitaba olan böyük sevgisi onu məhz bu sahədə peşəkar texniki
redaktor olmağa sövq etmişdir [9, 309]. Səlim Əhmədov 1923-cü ildə Bakının
Balaxanı kəndində anadan olmuşdur. 1941-ci ilin aprel ayının 23-dən 26-lar
m
ətbəəsində (o zaman 26-lar mətbəəsi “Azərnəşr”in tərkibində idi) mürəttib
kimi
əmək fəaliyyətinə başlayır. Arxa cəbhədə müdafiə işlərində göstərdiyi
f
əallıqlarına görə Səlim Əhmədov 2 dəfə Respublika Ali
Sovetinin Fəxri
F
ərmanı (1968, 1985), “Qafqazın müdafiəsi uğrunda”, 1941-1945-ci illərdə
Böyük V
ətən müharibəsində rəşadətli əməyə görə”, 1941-45-ci
illərdə Böyük
V
ətən müharibəsində qələbənin “Otuz illiyi”, “Qırx illiyi”, “Əlli illiyi”
yubileyi medalları ilə təltif olunmuşdur.
S
əlim Əhmədovun əmək fəaliyyətinin çox böyük hissəsi ictimai-siyasi
ədəbiyyatın, xüsusilə V.İ.Leninin əsərlərinin azərbaycanca nəşri ilə bağlı
olmuşdur. 1943-cü ildə V.İ.Leninin əsərlərinin IV nəşrinin birinci cildinin çapı
“Az
ərnəşr”ə həvalə olundu [9, 310].
Müdiriyy
ət tərəfindən nəşriyyata təqdim olunmuş çoxcildli əsəri
yığmağı Səlim Əhmədova tapşırdılar. Bu, böyük etimad idi! Əvvəl o, mürəttib
kimi kitabların yığılmasında iştirak etmişdir. 1951-ci ildə S.Əhmədovu
Höküm
ə Sultanovanın sərəncamı ilə mürəttiblikdən
texniki redaktor vəzifəsinə
keçirirl
ər və həmin ildən V.İ.Lenin 45 cildlik külliyyatın texniki redaktoru
olur.
S.Ə.Əhmədov 1964-cü ildə əsas işilə yanaşı, (yəni “Azərnəşr”in
texniki redaktoru) “Göy
ərçin” (2005-ci ilə qədər), 1966-cı ildən isə “Kitablar
al
əmində” (1993-cü ilə qədər) jurnallarının texniki və bədii redaktoru
olmuşdur. “Göyərçin” jurnalının tərtibatında fəal iştirakına görə ona jurnalın
n
əşrə başlanmasının 10 illiyi münasibəti ilə respublika Ali Sovetinin Fəxri
F
ərmanı verilmişdir. Səlim Əhmədov 1967-ci ildə SSRİ “Mətbuat əlaçısı”
adına layıq görülmüşdür [9, 310-311]. Qeyd etmək lazımdır ki, Səlim
75
Əhmədovun texniki tərtibat verdiyi kitablar diplomlara layiq görülmüşdür. O
cüml
ədən M.P.Vaqifin “Əsərləri” (“Azərnəşr” - 1968), “Azərbaycan
Kommunist Partiyası Sov.İKP-nin qabaqcıl dəstəidir”, “Sovet Azərbaycanı
SSRİ xalqlarının qardaşlıq ailəsində” kitabları (“Azərnəşr” – 1980) məhz I
d
ərəcəli diplomlara layiq görülmüşdür [9, 311].
V.İ.Leninin “Azərnəşr”də 1970-ci ilin mart ayında külliyatın IV
n
əşrinin son cildi başa çatdı. Nəşriyyatın əməkdaşlarından M.Qasımov,
M.Quliyev, S.Əhmədov, S.Mirkişiyev S.Mirzəyeva, M.Muradova,
P.M
əşədiyeva Ə.Əliyeva yubiley nəşrlərinin vaxtında və keyfiyyətlə nəşrə
hazırlanması üçün səylə çalışmışdılar. Bununla bağlı “Azərnəşr”in bir qrup
n
əşriyyatçı və poliqrafçılarına fəxri adlar verildi. Həmin poliqrafçıların
sırasında Səlim Əhmədov da var idi.
Beləliklə, 1970-ci ildə Səlim Əhmədov
“Əməkdar poliqrafçı” adına layiq görülür.
V.İ.Leninin seçilmiş əsərlərindən texniki tərtibat işinə başlayan Səlim
Əhmədov sonralar Karl Marksın, F.Engelsin Azərbaycan dilində çıxmış
əsərlərinin texniki redaktoru olmuşdur.
V.İ.Leninin əsərləri külliyyatının 55 cildliyinin (V nəşr) nəşrə
hazırlanmasında da Səlim Əhmədovun əməyi əvəzsizdir. Məhz bu 55
cildlik
tam
əsərlər külliyyatının nəşrə hazırlanmasında və buraxılmasında xüsusi
xidm
ətləri olan bir qrup işçiyə Azərbaycan SSR fəxri adlar verilir. Bu
n
əşriyyat işçiləri arasında Səlim Əhmədov da var idi [9, 312]. Səlim Əhmədov
partiya v
ə dövlət rəhbərlərinin bir çox əsərləri və çıxışlarının, Qurani-Kərimin
n
əşrinin maketinin, dahi Azərbaycan şairi Məhəmməd Füzulinin 6 cildlik
əsərlər, dünya klassiklərindən L.Tolstoy, R.Taqor, T.Drayzer və başqalarının
əsərlər külliyyatlarının və s. əsərlərin texniki redaktoru olmuşdur.
S
əlim Əhmədov 1986-cı ildə “Əmək veteranı” [9, 314], habelə Mediya
mükafatı laureatı “Nailiyyət” diplomu (2001), ittifaq
və respublika səviyyəli
müxt
əlif fəxri fərmanlarla təltif olunmuşdur. Texniki redaktə etdiyi kitablardan
bir çoxu Ümmumittifaq,
Zaqafqaziya v
ə Respublika müsabiqələrində
diplomlara layiq görülmüşdür [9, 314]. Həmçinin, S.Əhmədovun redaktə
etdiyi kitablar arasında ümummilli liderimiz Heydər Əliyevin bir sıra çıxış və
m
əruzələri, əsərləri, habelə onunla bağlı “Qəsd”, “Biz öz yurdumuza
qayıdacağıq”, “Heydər Əliyev çörəyi”, mərhum akademik Həsən Əliyevin,
akademik Z
ərifə Əliyevanın əsərləri, tanınmış naşir və ziyalı Əjdər
Xanbabayevin r
əhbərliyi ilə 1990-cı ilin yanvarında gizli çapdan çıxmış “Qara
Yanvar” kitabı və s. vardır.
1984-cü ild
ən respublika əhəmiyyətli fərdi təqaüdçü S.Əhmədov 1992-
ci ild
ən “Ümumittifaq Günahsız Qurbanlar Assosiasiyası” Azərbaycan
Şöbəsinin üzvüdür.
“Az
ərnəşr”də çap edilən kitabların gözəl olmasına, yayılmasına təsir
göst
ərən əsas vasitələrdən biri bədii redaktorların, rəssamların seçilməsi,