“MƏhsul satişI ÜZRƏ ƏMƏLİyyatlarin uçotu



Yüklə 0,67 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə36/42
tarix11.12.2023
ölçüsü0,67 Mb.
#144384
1   ...   32   33   34   35   36   37   38   39   ...   42
liyev-R-hman

3.3.
 
Məhsul istehsalı və satışının komputerləşməsi 
"AzMuhasib" mühasibat uçotu proqramları paketi içərisində mal əməliy-
yatları zamanı sənədləşdirilməsi və uçotunun qarşılıqlı fəaliyyət göstərə biləcək 
"Anbar" modulu yaradılmışdır.


70 
"Anbar" modulunın əsas məqsədi müəssisədə mallar və taraların daxil 
edilməsi, saxlanılması, satışını, buraxılışını və sair məxaricinə uyğun təsərrüfat 
əməliyyatlarının sənədləşdirilməsi və ya uçotu proseslərin avtomatlaşdırılması 
nəzərdə tutulub. Bu modulda mallar və taraların hərəkətinə aid sənədlər tərtib 
olunur və həmçinin təsərrüfat əməliyyatlarının analitik uçotu həyata keçirilir. Qeyd 
olunan sənədlərin və analitik uçot məlumatlarının əsasında mallar üzrə 
əməliyyatların mühasibat uçotunda müxabirləşmələri "AzMuhasib" proqramının 
memorial ordernə daxil edilir və sonra sintetik uçot registrləri ilə işlənir.
Beləliklə, "Anbar" modulu "AzMuhasib" proqramında ayrı da fəaliyyət gös-
tərmək qabiliyyətinə malik olsana baxmayaraq, mühasibat uçotu və maliyyə 
uçotunun əsas hissəsini əhatə edən əməliyyatların sintetik uçotu ancaq 
"AzMuhasib" proqramı vasitsi ilə aparıla bilər. Odur ki, "Anbar" modulunın 
"AzMuhasib" proqramı köməyi ilə birgə istismarı məqsədəuyğun hesab olunur. 
"Anbar" modulunın əsas menyusu qeyd oluanan elementlərdən təşkil edilib: 
əməliyyatlar, sənədlər, hesabat, utilit, pəncərələr və köməkçi.
Modulda mallar və taraların mədaxilinə və məxaricinənə uyğun olaraq 
təsərrüfat əməliyyatları "Əməliyyat"lar və "Sənəd"lər elementlərindən istifadə 
olunmaqla sənədləşdirilir. Proqramın əsas menyusunda verilmiş "Əməliyyat"lar 
elementi müəssisədə mallar və taraların mədaxilinə və məxaricinə uyğun təsərrüfat 
əməliyyatların proqrama daxil edilməsi və sonra da proqramın bağlanmasına 
xidmət göstərir. Bundan sonra ekranda bu elementi seçdikdə, aşağıda qeyd oluan 3 
elementdən ibarət olan alt menyu açılır: mədaxil, məxaric və çıxış. 
Adlarından da göründüyü kimi, "Mədaxil" və həmçinin "Məxaric" elementləri 
müvafiq olaraq, mallar və taraların hərəkətinə uyğun mədaxilin və məxaricin 
əməliyyatlarına proqramda daxil edilməsinə, ancaq "Çıxış" elementi isə modulun 
bağlanmasına xidmət göstərir. Proqramda malların və taraların mədaxilinə və 
məxaricinə uyğun təsərrüfat əməliyyaların daxil edilməsi prosesi, eyni zamanda da 
müvafiq mədaxil və eyni zamanda da məxaric sənədlərinin tərtib edilməsi ilə 
müşayiət olunur. Buna görə də "Əməliyyat"larin alt menyusunda olan "Mədaxil" 
və "Məxaric" elementlərinin yerinə yetirilməsii mallar və taraların mədaxilinə və 


71 
məxaricinə funksiyaların, eyni zamanda "Sənəd"in alt menyusunda olan eyniadlı 
elementlərində yerinə yetirir. Buna görə də mallar və taraların mədaxilinə və 
məxaricinə əməliyatlarının sənədləşdirilməsi və uçotunun qaydalarını şərh 
etməzdən öncə, əsas menyuda olan "Sənəd"in alt menyusu ilə tanış olmaq 
məqsədəuyğundur hesab olunur. Əsas menyuda göstərilmiş "Sənəd" elementi 
mallar və taraların mədaxili və eyni zamanda da məxaricinə aid qaimə-fakruraların 
tərtib olunası və onların barəsində müvafiq məlumatlar bazasının 
formalaşdırılmasına xidmət göstərir. 
Qeyd olunan elementə məxsus olan alt menyuda olan "Mədaxil" və "Məxaric" 
adlı iki element vardır ki, bu elementlər də ekranda mallar və taraların mədaxili və 
məxarici barəsində qaimə-fakturaların və həmçinin onların siyahısının əks 
olunasına xidmət göstərir.
Malların mədaxilinə aid qaimə-fakturaların tərtib olunması üçün "Əməliyyat" 
bölməsində olan "Mədaxil" elementini və həmçinin "Sənəd" bölməsində olan 
"Mədaxil" elementini seçmək tələb olunur. "Əməliyyat" bölməsində olan 
"Mədaxil" elementini seçdikdə isə, ekranda malların mədaxilinə aid qaimə-
fakturaların rekvizitlərinin doldurulmasına xidmət göstərən "Mədaxil sənəd"i adlı 
dialoq açılır. Eyni adlı "Sənəd" bölməsində yerləşən "Mədaxil" elementi köməyi 
ilə də açılır. Ancaq "Sənəd" bölməsininn daxilində yerləşən "Mədaxil" elementini 
seçdikdə, bu zaman ekranda malların mədaxilinə aid tərtib olunmuş qaimə-
fakturalara siyahısından ibarət "Mədaxil" dialoqu açılır. Açılan siyahı-dialoqda 
kursorla yuxarı hissədə yerləşmiş "Yeni" yəni ağ vərəqə formasında olan işarəsinin 
üzərində saxladiqda, mışkanın sol düyməsini basdığımız zaman, ekranda "Mədaxil 
sənəd" dialoqu görsəni. Qeyd olunan "Mədaxil sənəd" dialoqunun ekranda 
görünüşü formasını şəkil 1-də nəzərinizə çatdırırıq. Həmin dialoqun yuxarı 
hissəsində mədaxil sənədinin nömrəsi və eyni zamanda tarixi, malsatan 
müəssisənin və ya malalan şəxslərin adları və həmçinin sənədin ümumi məzmunu, 
bunda başqa cədvəl hissəsində isə malların kodu, adları, ölçü vahidləri, miqdarlarıı, 
qiymətləri, valyuta növü, məzənnəsi və manatla məbləğ əks olunur. 


72 
Qeyd edim ki, malların mədaxilinə aid qaimə-faktura tərtib olunması üçün 
dialoqun yuxarı hissəsində sənədin nömrəsi və həmçinin tarixi daxil olunaraq, mal-
satan müəssisələrin və malalan şəxslərin adları müvafiq məlumat bazasından seçi-
lir, bundan sonra isə "Məzmun" xanasına qaimə-fakturanın ümumi məzmunu yazı-
lır ki, sonra dialoqun cədvəl hissəsi doldurulduğu zaman, yuxarı hissəsində olan 
alətlər panelində nəzərə çarpan düymələr aktiv olur. Hansı ki, düymələr köməyi ilə 
cədvəldə yeni sətirlər yaradılır, yaradılmış sətirlərdə dəyişikliklər olunur, həmçinin
onlar ləğv edilir və bundan başqa tərtib edilmiş qaimə-fakturaya baxmaq üçün 
ekrana çıxarılır və daha sonra çap olunur. Kursoru görsənən işarələrin üzərində 
saxladığımız zaman, onların adları yaranan ox işarəsinin yanında görsənir. 

Yüklə 0,67 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   32   33   34   35   36   37   38   39   ...   42




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə