Microsoft Word azerbaycanin tarixi abideleri 18 noyabr doc

Biblioqrafiya 
 
455
1990 
4784. Cəfərov,  Ə.  Quruçay dərəsi /Əsədulla Cəfərov.- Bakı: Azər-
dövnəşr, 1990.- 64 s. 
Məqalələr toplusunda Azərbaycanın bir çox başqa  ərazilərində, o 
cümlədən Qərbi Azərbaycandakı abidələrdən danışılır. 
4785. Əliyev,  Ə.  Qırmızı tabor /Əli  Əliyev; rəyçi və elmi red. 
T.Babayev; red. Ş.Quliyeva.- Bakı: Gənclik, 1990.- 45 s. 
Kitabda Ermənistandakı Azərbaycan yer-yurd adlarına genış yer verilir. 
4786. Məşədiyev, Q. Zaqafqaziyanın Azərbaycan toponimləri /Qara 
Məşədiyev; red. Z.Budaqova; AzSSR EA, Nəsimi ad. Dilçilik İn-tu.- 
Bakı: Elm, 1990.- 146 s. 
 
1992 
4787. Eloğlu, S.  Zəngəzur hadisələri /Səlahəddin Eloğlu; red. 
İ.Sadıq.- Bakı: Azərnəşr, 1992.- 56 s.  
Kitabda bölgənin toponimlərindən də bəhs olunur. 
4788. Qeybullayev, Q.  Qədim türklər və Ermənistan /Qiyasəddin 
Qeybullayev; elmi red. İ.Babayev; red. S.Cabbarova.- Bakı: Azərnəşr, 
1992.- 139 s. 
Kitab Ermənistan  ərazisində saysız-hesabsız türk mənşəli toponim-
lərdən bəhs edir. 
4789.  Məmmədov, İ. Ermənistan azərbaycanlıları və onların acı tale-
yi: [qısa tarixi oçerk] /İ.Məmmədov, S.Əsədov.- Bakı, Azərbaycan, 1992.-72 s. 
Kitab Ermənistan  ərazisində aborigen (yerli əhali) olan Azərbaycan 
türklərinin tarixi, onların yaşadığı mahallar, tarixi abidələr, yer-yurd (to-
ponimlər) adları haqqındadır. 
 
1993 
4790. Çəmənzəminli, Y.V. Tarixi, coğrafi və iqtisadi Azərbaycan 
/Yusif Vəzir Çəmənzəminli; red. E.Cabbarov; ön söz, tərt. və elmi red. 
T.Hüseynoğlu; ərəb əlifb. translit. M.Teymurov.- Bakı: ADU, 1993.- 50 s. 
Kitabda İrəvan qalası haqqında məlumat verilmişdir [S.30-32]. 
4791. Kalankatuklu, M. Albaniya tarixi: Alban salnaməsi /Moisey 
Kalankatuklu, M.Qoş; tərc. ed. Z.Bünyadov; üslub red. M.İsmayılov; 
AzEA.- Bakı: Elm, 1993.- 239 s. 
Kitabda Aselişad [Xorvirab S.21-22], Üç kilsə [Eçmiədzin, S.21-23], 
Qayana [S.21-23] alban məbədlərindən söz açılır. 
4792. Vəlili, M. Azərbaycan: Coğrafi-təbii, etnoqrafik və iqtisadi 
Azərbaycanın tarixi abidələri və toponimləri 
 
456 
mülahizat /Məmmədhəsən Vəlili; red. Z.Bünyadov, V.Hüseynov; əski 
əlifb. çevir.: A.Həmidov, Ə.Rəhimli Vəlili, Məmmədhəsən (Baharlı).- Ba-
kı: Azərnəşr, 1993. - 203 s. 
Kitabda Ermənistan ərazisində olan türk mənşəli yerlərin adı çəkilir. 
4793. Məmmədova, F. Azərbaycanın (Albaniyanın) siyasi tarixi və 
tarixi coğrafiyası: E.ə. III əsr – e. VIII əsri /Fəridə  Məmmədova; tərc. 
R.Savalan, Ə.Əsgər; elmi red. Z.Bünyadov; red. T.Babayev.- Bakı: Azər-
nəşr, 1993.-  262 s. 
Alban kilsələri haqqında [S.207-234]. 
4794. Yusifov, Y. Qədim Şərq tarixi: ali məktəb tələbələri üçün dərs-
lik /Yusif Yusifov; rəy.: K.Əliyev; elmi red. İ.Nərimanov.- Bakı: BDU, 
1993.- 487 s. 
Kitabda qədim türk qalaları Tayşebani [S.275-276] və Erebuni 
[S.276] haqqında məlumatlar verilir. 
 
1994 
4795. Budaqov, B. Türk uluslarının yer yaddaşı /Budaq Budaqov; 
elmi red. Q.Qeybullayev.- Bakı: Elm, 1994.- 272 s. 
Kitabın içindəkindən: Ermənistanın türk toponimləri [S.159-176]. 
4796. Ələkbərli,  Ə.  Qədim Türk-Oğuz yurdu “Ermənistan” /Əziz 
Ələkbərli; red. R.Mirzə.- Bakı: Sabah, 1994.- 208 s. 
Kitabın içindəkindən: Müəllifdən; Ön söz əvəzi; Biz qayıdacagıq; I 
hissə: “Ermənistan” və onun rayonlar üzrə ərazi-inzibati bölgüsü; II hissə: 
“Ermənistan” ərazisindəki bəzi tarixi Türk-Azərbaycan mahalları; Kitabda 
eyni zamanda tarixi abidələr: Nüvədi qarqadaşı kitabələri [S.44-47], 
Yedəruyk [S.25-28], Tanaat [S.77-82], Şirvancıq [S.109-112], Kasax [S. 
20-24],  Şadakat [S.162-166], Masdərə [S.158-161], Uzunlar [S.29-33], 
Yağa-verd [S.113-116], Üçkilsə-Eçmiədzin [S.162-166], Qayane [S.162-
166], Heydərbəy [S.178-180], Tegər [S.113-116], Erdərin [S.133-137], 
Başkənd, Gülvəng [S.133-137], Şadıvəng [S.133-137], Akra [S.133-137] 
məbədləri, Urud [S.77-82], Maqasberd [S.99-103], Oxçu [S.83-88] qalala-
rı, Sənain, Çırpılı [S.25-28], Qılkörpü [133-137] körpüləri [S.29-33], İrə-
van qalası [S.184-187] və onlarca adda abidə haqqında məlumat verilir. 
4797.  Şardən, J. Parisdən  İsfahana səyahət. Amsterdam 1711/Jan 
Şardən; red. G.Davudova; fransız dil. tərc. ed. V.Aslanov; AEA.- Bakı: 
Elm, 1994.- 91 s. 
Fransız səyyahı Parisdən  İsfahana səyahəti zamanı  İrəvan qalasını, 
“Üçkilsə-Eçmiədzin” məbədini [S.22] və digər abidələri qeyd etmışdir. 

---

Biblioqrafiya 
 
457
1995 
4798. Çavçavadze,  İ. Erməni alimləri və  fəryad edən daşlar /İlya 
Çavçavadze; tərc. ed. V.Quliyev; red. S.Ağayev.- Bakı: Azərbaycan, 
1995.- 79 s. 
Kitabda alban abidələriin erməniləşdirilməsi məsələsi  qeyd edilir. 
4799.  Ermənistan azərbaycanlılarının tarixi coğrafiyası /tərt. S.Əsə-
dov; elmi red. B.Budaqov, Q.Qeybullayev.- Bakı: Gənclik, 1995.- 464 s. 
Kitabın içindəkindən: I fəsil: Ermənistan azərbaycanlılarımız; II fəsil: 
İnzibati ərazi bölgüləri; III fəsil: Mənəvi soyqırım, türk toponimi; IV fəsil: 
Ermənistanda olan Azərbaycan alimləri; V fəsil: Abidələrimiz və 
ziyarətgahlarımızın taleyi. 
4800. İsmayıl, E. Ermənistan türklərinin 1988-ci il soyqırımı /Eldar 
İsmayıl; red. S.Nəzərli.- Bakı: Bayatı, 1995.- 110 s. 
Kitabın “Ziyarətgahlar” bölməsində dagıdılan Mirəli ağa və Mir 
Yaqub türbəsi haqqında danışılır [S.81-83]. 
4801. Mirmahmudova, S. Ermənistanda türk mənşəli yer adları 
/Sitarə Mirmahmudova; red. N.Rüstəmli.- Bakı: Yazıçı, 1995.- 72 s. 
4802. Paşayev, A. Köçürülmə /Ataxan Paşayev; red. T.Cahangir; 
rəssam E.Lazımov.- Bakı: Azərnəşr, 1995.- 40 s.  
Kitabçada arxiv sənədlərinin dili ilə 1948-1953-cü illərdə Azərbay-
can türklərinin öz ulu, dədə-baba yurdlarından, ən qədim əsrlərdən Azər-
baycan torpaqları olan, sovet imperiyası dövründə Ermənistan adlandırılan 
bir respublikadan Azərbaycanın Kür-Araz ovalığına məcburi köçürülməsi, 
dağıdılan abidələr ilə bağlı həqiqətlərdən söz açılır. 
 
1996 
4803. Bayramov, A.  Qədim Oğuz ellərinin – Ağbaba,  Şörəyel və 
Pəmbək bölgələrinin yer-yurd adları /Aslan Bayramov; elmi red. və ön 
söz. müəl. T.Əhmədov.- Sumqayıt, 1996.- 250 s. 
Müəllif kitabda Ağbaba, Şörəyel və Pəmbək bölgələrini hələ vaxtında 
qarış-qarış gəzmiş, xalqın yaddaşında həm yaşayan, həm də unudulan yer-
yurd adlarını toplamış, onların elmi-linqvistik və etimoloji təhlilini ver-
mişdir 
4804. Budaqov, B. Qoç daşları  nə deyir /B.Budaqov.- Bakı: Elm, 
1996.- 181 s. 
Kitabın içindəkindən: Qədim Oğuz yurdu [S.30-39]. 
4805.  İrəvan əyalətinin icmal dəftəri /araşdırma, tərc., qeyd və əla-
vələrin müəl.: Z.Bünyadov, H.Məmmədov; rəssam H.Məmmədov (Qara-
Azərbaycanın tarixi abidələri və toponimləri 
 
458 
manlı); Azərbaycan Respublikası EA Şərqşünaslıq  İn-tu.- Bakı: Elm, 
1996.-184 s.: xəritə 
4806. Ələkbərli,  Ə.  Abbasqulu bəy  Şadlinski /Ə.Ələkbərli; red. 
V.Şadlinski.- Bakı: Sabah, 1996.- 318 s. 
Bu tarixi publisistik əsərdə  İrəvan vilayətinin Vedibasar mahalında 
erməni-daşnak işğalçılarına qarşı mübarizədən bəhs edilir, türk mənşəli 
yer-yurd adları yada salınır. 
4807. Qiyasi, C. Erməni kültür terroru /C.Qiyasi, İ.Bozyeli.- Ankara, 
1996.- 8 s. 
Kitabda İrəvan qalası və Sərdar məscidindən bəhs olunur [S.7-9]. 
4808. Musayev, İ. Azərbaycanın Naxçıvan və Zəngəzur bölgələrində 
siyasi vəziyyət və xarici dövlətlərin siyasəti [1917-1921] /İsmayıl Musa-
yev; elmi red. A Hacıyev.- Bakı: BDU, 1996.- 328 s. 
Kitabda Zəngəzur toponimləri haqqında məlumatlar verilmişdir [S.97]. 
4809. Budaqov, B. Abbasqulu bəy  Şadlinski /B.Budaqov.- Bakı: 
Elm, 1994.- 272 s.  
Kitabın içindəkindən: Ermənistanın türk toponimləri [S.159-176].  
 
1997 
4810. İsmayıl, E. Göyçənin qisası qalır: [tarixi roman] /E.İsmayıl, 
H.Ələsgərli.- Bakı: Zaman, 1997.- 384 s. 
1905-1920-ci illərdə Göyçədə, Qaraqoyunluda və ona yaxın olan əra-
zilərdə erməni daşnakları ilə müsəlmanlar arasında baş verən qanlı hadisə-
lərdən bəhs edən kitabda, o yerlərin toponimlərinin də adları çəkilir. 
4811. Mirzəyev, H. Aşıq poeziyasında yaşayan adlarımız və tarixi-
miz /H.Mirzəyev.- Bakı: ADPU, 1997.- 352 s.  
Kitabın içindəkindən: Aşıq yaradıcılığında toponimlər; Aşıq yaradıcı-
lığında etaonim və yaxud da antroponimlər; Aşıq yaradıcılığında toponim-
lərin əksi, növləri, seçilməsi, qruplaşdırılması və işlədilməsi. 
4812. Rəhimoğlu, H. Silinməz adlar, sağalmaz yaralar /Həbib Rə-
himoğlu; red. T.Cahangir.- Bakı: Azərnəşr, 1997.- 257 s. 
Kitabda qədim Oğuz diyarının ayrılmaz hissəsi olan İrəvan xanlığın-
da son 200 ildən artıq bir müddətdə ermənilərin soydaşlarımızın başına 
gətirdikləri faciələrdən, soyqırımından, xalqımızın tarixinə, maddi mədə-
niyyətinə edilən təcavüzdən, habelə, Azərbaycan torpaqlarının zəbt edil-
məsindən söhbət gedir. 
4813. Süleymanov, M. İrəvan xanlığının Rusiyaya birləşdirilməsi 

---