Microsoft Word T?bi?td?n istifad?nin huquqi ?saslar?doc
Yüklə 5,01 Kb. Pdf görüntüsü
|
- su təsərrüfatı qurğularını və texniki avadanlığı saz vəziyyətdə saxlamaq, onların iş keyfıyyətini yaxşılaşdırmaq; - sudan istfıadənin uçotunu aparmaq; - sudan istifadə haqqını, su obyektlərinə və ətraf mühitə axıdılan tullantı sulanna görə ödəmələri və cəriməlori vaxtında vermək; - Azərbaycan Respublikasının su qanunvericiliyı ilə nəzərdə tutulmuş digər vəzifələri həyata keçirmək. Qeyd etmək lazımdır ki, su təsərrüfatı tədbirləri görülməsi, su obyektlərindən istifadə hüququna xitam verilməsi və ya sudan istifadə şərtlərinin dəyişdirilməsi nəticəsində fıziki və hüquqi şəxslərə dəymiş zərər qanunvericilikdə müəyyən edilmiş qaydada ödənilir. Xüsusi elmi, tarixi, mədəni, estetik və təbiətqoruyucu əhəmiyyətli su obyektləri xüsusi qorunan su obyektləridir. Onlar ölkə qanunvericiliyi ilə toxunulmaz elan olunaraq aşağıdakı kateqoriyalara bölünür: - Azərbaycan Respublikasının daxili sularının və Xəzər dənizinin (gölünün) Azərbaycan Respublikasına mənsub olan bölməsinin sularının sahələri; - su bataqlıq yerləri; - nadir təbiət landşaftına aid edilmiş axar sular və sututarlar; - su obyektlərinin mənbəyinin və mənsəbinin mühafızə zonaları; - qiymətli balıq növlərinin kürütökmə və qışlama yerləri; - meşələrlə, bitki, heyvanlar aləmi və digər xüsusi mühafızə olunan təbii ehtiyatlarla qırılmaz əlaqəsi olan su obyektləri. Xüsusi qorunan su obyektlərindən balıq tutmaq, ov etmək, su bitkıləri yığmaq və onlann təbii vəziyyətini dəyişən başqa işlər görmək qanunla qadağan edilmişdir. Qanunvericilikdə nəzərdə tutulmuş hallar istisna olmaqla respublikamızda sudan istifadə pulludur. Burada məqsəd su təminatına yönəldilmiş dövlət xərclərini ödəmək, su təsərrüfatı müəssisələrinin, idarələrinin və təşkilatlarının özünümaliyyələşdirmə prinsipi ilə fəaliyyət göstərməsini təmin etmək, su ehtiyatlarından səmərəli və qənaətlə istifadə olunmasına və suların mühafızəsinin yaxşılaşdırılmasına maddi maraq yarat-maq, suyun dəqiq uçotunu aparmaq və su təsərrüfatı sahəsinə investisiya qoyuluşunu stimullaşdırmaqdan ibarətdir. Ə halinin, müəssisə, idarə və təşkilatların dövlət stan-dartlannın tələblərinə cavab verən keyfıyyətli və lazımi miqdarda su ilə tomin cdilmosi, tullantı sularının axıdılması sahəsində münasibətlərin tənzimlənməsi məqsədi ilə «Su təchizatı və tullantı suları haqqında» Azərbaycan Respublikasının Qanunu qəbul edilmişdir (28 oktyabr 1999-cu il). Qanuna görə fıziki və hüquqi şəxslər müəyyən olunmuş qaydada və şərtlərlə su ehtiyatlarından istifadə etmək və bu məqsədlə su kəmərləri və kanalizasiya qurğulannı tikmək və istismar etmək, tullantı sulan və tullantıları atmaq hüquqlanna malikdirlər. Su təchizatı və tullantı sulannın axıdılması xidmətlərinin göstərilməsi prinsipləri qanunvericilikdə belə əks edilmişdir: a) su təchizatı, tullantı sularının axıdılması və tullantıların atılması xidmətlərinin göstərilməsində öz xərcinin çıxarılması; b) istehlakçıların müvafıq keyfıyyətli və lazımi miqdarda su ilə, ilk növbədə, içməli su ilə təmin olunması; c) su ehtiyatlarından səmərəli istifadə olunması; ç) tullantı sulan və tullantıların təmizlənməsi vo atılmasının etibarh sisteminin yaradılması. Qanunda içməli su təchizatının ciddi qıtlığı yarandıqda, su təchizatı müəssisəsi tərəfındən aşağıdakı məqsədlər üçün verilən suyun dayandırıla və ya ondan istifadənin məhdudlaşdırıla bilməsi də göstərilmişdir: a) fərdi bağların suvarılmasına verilən suyu; b) ictimai məqsədlər üçün verilən suyu. Qeyd etmək lazımdır ki, su təchizatı müəssisələri su təchizatının məhdudlaşdınlması və ya dayandırılmasının nəzərdə tutulan müddəti, ərazi və tarix haqqında əvvəlcədən kütləvi informasiya vasitələri ilə məlumat verir və bu maddənin müddəalarını pozan şəxslər qanunvericilikdə nəzordə tutulmuş qaydada məsuliyyətə cəlb edilirlər (maddə 29). Su qanunvericiliyini pozan vəzifəli şəxslər və vətəndaşlar aşağıdakı hallarda qanunvericilikdə nəzərdə tutulmuş qaydada məsuliyyət daşıyırlar: - su qanunvericiliyini pozmaqla əqdlər bağladıqda; - su obyektlərini özbaşına tutduqda və ya sudan özbaşına istifadə etdikdə; - su obyektlərində özbaşına hidrotexniki və digər qurğular tikdikdə; - su obyektlərindən istifadə üzrə xüsusi razılıq ilə müəyyən edilmiş şərtləri pozduqda; - sudan istifadə limitlərinə əməl etmədikdə; - su istehlakçılarını müəyyən olunmuş müddətlərdə və həcmdə su ilə təmin etmədikdə; - su obyektlərini çirkləndirdikdə, zibilləndirdikdə və tükəndirdikdə; - su obyektlərinin çirklənməsinin, zibillənməsinin və suların zərərli təsirinin qarşısını alan qurğu və avadanlıqlarsız müəssisələri, kommunal və digər obyektləri istismar etdikdə; - su ehtiyatlarından israfçıhqla istifadə etdikdə; - sutoplayıcı sahələrdə su obyektlərinin qorunması rejimini pozmaqla sulan çirkləndirdikdə, torpaqlann su eroziya-sına və başqa zərərli hallara səbəb olduqda; - hidrotexniki və kommunal su təsərrüfatına aid olan işləri özbaşına gördükdə; - su təsərrüfatı qurğularını və avadanlığını zədələdikdə, onların istisman qaydalarına riayət etmədikdə; - su təsərrüfatı qurğularının və avadanlıqlannın istismarı qaydalarını pozduqda; - içməli sudan yaşıllıqların suvarılmasında və nəqliyyat vasitələrinin yuyulmasında, habelə təyinatsız istifadə etdikdə; - su kəmərlərindən, kanallarından və digər su sistemlərindən özbaşına su götürdükdə, habelə içməli, məişət, texniki və tullantı sularını kənara (çöllərə, küçələrə, rabitə və enerji kommunikasiya şəbəkələrinə) təyinatsız axıtdıqda; - kollektor və drenaj sistemlərini dağıtmaqla torpaqlaırn meliorasiya vəziyyətini pisləşdirdikdə; - sudan istifadəyə görə haqqı və sudan istifadə qaydalarını pozmağa görə cərimələri, habelə su obyektlərinə və ətraf mühitə axıdılan tullantı sularına görə ödənişləri vaxtında ödəmədikdə; - su çıxarmaq üçün quyuların qazılması qaydalarım və texnologiyasını pozduqda; - su mühafizəsi zonalanna və sahil mühafizu zonalanna riayət etmədikdə; - su obyektlərinin dövlət monitorinqinin, suların dövlət uçotunun, dövlət su kadastrının aparılması qaydalarına riayət etmədikdə; - xüsusi qorunan su obyektlərinin rejimini pozduqda; - su obyektlərinin istifadəsinə və mühafızəsinə nəzarət edən orqanların göstərişlərini yerinə yetirmədikdə; - içməli su mənbələrinin, sutəmizləyici qurğulann, su kəmərlərinin sanitariya mühafızəsi zonalarının tələblərini pozduqda; - içməli suyun keyfıyyəti sanitariya tələblərinə və dövlət standartlarına uyğun gəlmədikdə və Azərbaycan Respublika-sının qanunvericiliyi ilə nəzərdə tutulmuş digər hallarda. Beləliklə, sudan istifadə zamanı mövcud qanuna uyğun olaraq ekoloji tələblərin pozulmasında hüquq normalarına müvafıq iddialar irəli sürülür. Yüklə 5,01 Kb. Dostları ilə paylaş:
|