Microsoft Word turkcess ozet kitap docx
Yüklə 2,88 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- IV. Uluslararası Türk Kültür Coğrafyasında Eğitim ve Sosyal Bilimler Sempozyumu 27-30 Haziran 2018/Bakü-Azerbaycan
- Okul Öncesi Öğretmenlerinin Fen Eğitimine İlişkin Görüşlerinin İncelenmesi
- Anahtar Kelimeler
- IV. International Symposium on Educational and Social Sciences in Turkish Cultural Geography 27-30 June 2018/Baku-Azerbaijan
132 IV. Uluslararası Türk Kültür Coğrafyasında Eğitim ve Sosyal Bilimler Sempozyumu 27-30 Haziran 2018/Bakü-Azerbaycan IV. International Symposium on Educational and Social Sciences in Turkish Cultural Geography 27-30 June 2018/Baku-Azerbaijan Okul Öncesi Öğretmenlerinin Fen Eğitimine İlişkin Görüşlerinin İncelenmesi Yakup DOĞAN Kilis 7 Aralık Üniversitesi, Muallim Rıfat Eğitim Fakültesi, yakupdogan@kilis.edu.tr Ahmet SİMSAR Kilis 7 Aralık Üniversitesi, Muallim Rıfat Eğitim Fakültesi, ahmetsimsar@kilis.edu.tr ÖZET Okul öncesinde fen eğitimi, fizik, kimya, biyoloji, yer bilimi, gök bilimi gibi alanları içinde bulunduran, çocukların soru sormalarına, merak ve keşfetme duygularını gidermelerine olanak tanıyan, yaparak ve yaşayarak öğrenmeleri için fırsatlar sunan etkinlikleri içeren eğitim çalışmalarıdır. İyi bir fen eğitiminin temelini, fen eğitiminin günlük yaşamın bir parçası olarak çocuklar için anlamlı hale getirilerek eğitim programlarıyla bütünleştirildiği, çocukların bütün gelişim alanlarına yönelik kazanım ve göstergeleri içeren, onların soru sorma, araştırma yapma, veri toplama ve sorulara cevap aramalarına fırsat veren yaparak yaşayarak öğrenme sürecinin doğal bir sonucu olarak çocukların aktif olarak katıldığı, uyguladığı, yaptığı çalışmalar oluşturmaktadır. Bu süreçte çocukların bilimsel süreçleri kazanmasında en önemli faktörlerden biri de okul öncesi öğretmenleri ve öğretmenlerin okul öncesi dönemde fen eğitimine karşı tutumları olarak bilinmektedir. Bu çalışmada okul öncesi öğretmenlerinin fen eğitimine ilişkin görüşlerinin ortaya konulması amaçlanmıştır. Araştırmanın amacına uygun olarak nitel araştırma yönetmelerinden olgu bilim (fenomenolji) çalışması kullanılmıştır. Çalışma, Kilis ilinde görev yapan 80 (33 anasınıfı ve 47 anaokulu) okul öncesi öğretmeniyle gerçekleştirilmiştir. Çalışmanın kapsam geçerliliği sebebiyle sorulara eksik cevap veren beş öğretmen çalışmadan çıkartılmıştır. Veri toplama aracı olarak dokuz açık uçlu sorudan oluşan bir soru formu kullanılmıştır. Verilerin analizi esnasında NVivo nitel analiz programından yararlanılmıştır. Çalışmada elde edilen bulgular incelendiğinde, okul öncesi öğretmenlerinin büyük çoğunluğunun fen eğitiminin okul öncesi dönemde verilmesi gerektiğini belirtmişlerdir. Fen eğitimine başlamak için ilköğretimin bu konuda geç bir dönem olduğunu vurgulamışlardır. Öğretmenlerinin büyük çoğunluğu fen etkinliklerinde kullanabilecekleri materyalleri kendilerinin hazırlayabildiğini veya geliştirebildiğini fakat yine büyük çoğunluğu bu konuda farklı eğitimlerle profesyonel desteğe ihtiyaçlarının olduğunu dile getirmişlerdir. Öğretmenlerin büyük çoğunluğu lisans düzeyinde almış oldukları fen eğitimine yönelik derslerin yetersiz olduğunu ve bu konuda daha fazla uygulamalı ve teorik derslerin yükseköğretim okul öncesi müfredatında olması gerektiğini belirtmişlerdir. Öğretmenlerin yarıya yakın kısmı okul öncesinde fen etkinliklerine ilişkin öğretmene rehber olacak kitapları yeterli bulurken yarıya yakın kısmı da yetersiz bulduklarını ve uygulamalı rehber kitapların olması gerektiğini ifade etmişlerdir. Sınıf ortamındaki materyallere ilişkin olarak okul öncesi öğretmenlerinin büyük çoğunluğu, materyal noktasında sınıflarının yetersiz olduğunu dile getirmişlerdir. Materyal temin edilmesi hususunda Milli Eğitim Bakanlığından, okul yöneticilerinden ve çocuk velilerinden destek sağlanması gerektiğini ifade etmişleridir. Öğretmenlerin büyük çoğunluğu fen etkinlikleri planlanması noktasında kendini yeterli görürken yine de bu konuda materyaller ve geliştirici kurslara ihtiyaç duyduklarını belirtmişlerdir. Öğretmenler fen etkinliklerini uygularken sırayla en çok gezi gözlem, grup çalışmaları, drama ve çalışmaları yaptıklarını dile getirmişlerdir. Ayrıca öğretmenlerin büyük çoğunluğu, fen etkinliklerini düzeni olarak yaptıklarını dile getirirken bir kısmı ara sıra ve haftada bir kaç kez yaptıklarını dile getirmişlerdir. Çalışmanın sonuçlarına bakıldığında, okul öncesi öğretmenlerinin büyük çoğunluğu fen etkinliklerine ilişkin olarak pozitif tutum sergilerken sınıf içeresinde çeşitli materyal ve destekleyici kaynağa ihtiyaç duydukları ortaya çıkmıştır. Ayrıca öğretmenler fen etkinliklerini uygularken farklı yöntem ve teknikleri kullandıkları saptanmıştır. Öğretmenlerin fen öğretimi noktasında kendilerini yeterli görmelerine rağmen yine de bu konuda hizmetiçi eğitimler talep ettikleri sonucuna ulaşılmıştır. Bu durum öğretmenlerin kendilerini bu alanda geliştirmek istemelerinden ve fen eğitimine önem vermelerinden kaynaklandığı düşünülmektedir. Anahtar Kelimeler: Fen eğitimi, okul öncesi, okul öncesi öğretmenleri 133 IV. Uluslararası Türk Kültür Coğrafyasında Eğitim ve Sosyal Bilimler Sempozyumu 27-30 Haziran 2018/Bakü-Azerbaycan IV. International Symposium on Educational and Social Sciences in Turkish Cultural Geography 27-30 June 2018/Baku-Azerbaijan Okul Öncesi Öğretmenlerinin Fen Etkinliklerine İlişkin Yeterlilikleri Ahmet SİMSAR Kilis 7 Aralık Üniversitesi, Muallim Rıfat Eğitim Fakültesi, ahmetsimsar@kilis.edu.tr Yakup DOĞAN Kilis 7 Aralık Üniversitesi, Muallim Rıfat Eğitim Fakültesi, yakupdogan@kilis.edu.tr ÖZET Okul öncesi eğitim doğumdan zorunlu eğitim yaşına kadar, çocukların gelişim özellikleri, bireysel farklılıkları ve yetenekleri göz önüne alınarak çocukların sağlıklı bir biçimde fiziksel, duygusal, dil, sosyal ve zihinsel yönden gelişimlerini sağlayıcı, olumlu kişilik temellerinin atıldığı, yaratıcı yönlerin ortaya çıkarıldığı, çocukların kendilerine güven duymalarının sağlandığı ebeveyn ve eğitimcilerin etkin olduğu sistemli bir eğitimdir. Çocuğun yaşamı için gerekli olabilecek bilimsel beceri ve fen gelişiminin temelini oluşturan kavramlar ve beceriler okul öncesi dönemde gelişmeye başlar. Bu süreçte okul öncesi öğretmenlerine sınıflarındaki çocukların bilişsel gelişimleri, duygusal gelişimleri ve dil gelişimleri gibi alanlarını destekleyen fen eğitimlerine yönelik çalışmalar yapmaları beklenmektedir. Fen eğitimi ve öğretimi, gerek okulda gerek okul dışındaki öğrenme ve öğretme etkinliklerini bütünüyle içine alan geniş ve kapsamlı bir süreçtir. Bu doğrultuda bu çalışmada okul öncesi öğretmenlerinin fen etkinliklerine ilişkin yeterliliklerinin farklı değişkenler açısından değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Bu araştırmada nicel araştırma desenlerinden birisi olan tarama modeli kullanılmıştır. Tarama modelinde, bireylerin herhangi bir konu üzerindeki duygu, düşünce ve görüşleri belirlenmektedir. Bu araştırmada okul öncesi öğretmenlerinin fen etkinliklerine yönelik yeterlilikleri araştırılmıştır. Çalışma grubunu Kilis ilinde görev yapmakta olan 33 anasınıfı ve 47 anaokulu öğretmeni oluşturmaktadır. Araştırma kapsamında okul öncesi öğretmenlerinin günlük eğitim programında yer alması gereken fen etkinliklerine ilişkin yeterliliklerini belirlemek amacıyla Özbey (2006) tarafından geliştirilen; dört faktörlü, beşli Likert tipi bir ölçek olan ve 29 maddeden oluşan “Okul Öncesinde Fen Etkinliklerine İlişkin Öğretmen Yeterlilik Ölçeği” kullanılmıştır. Öğretmenlerin yeterlilikleri ve demografik özellikleri ile ilgili veriler aynı ölçek ile elde edilmiştir. Verilerin analizi için SPSS programı kullanılmıştır. Araştırmada elde edilen verilerin betimlenmesinde ortalama ve standart sapma değerleri kullanılmıştır. Öğretmenlerin fen etkinliklerine ilişkin yeterliliklerinin demografik özelliklerine göre değişip değişmediğine tek yönlü varyans analiz ile bakılmıştır. Çalışmanın analizleri sonucu elde edilen sonuçlara bakıldığında, okul öncesi öğretmenlerin kıdemleriyle yeterlilikleri arasında anlamlı bir fark olduğu saptanmıştır (p<.05). Öğretmenlerin görev yaptıkları okul ile yeterlilikleri arasında anlamlı bir fark olduğu saptanmıştır (p<.05). Öğretmenlerin mezun oldukları okul ile yeterlilikleri arasında anlamlı ilişki olmadığı saptanmıştır (p>.05). Öğretmenlerin çevre eğitimi dersi alma durumları ile yeterlilikleri arasında anlamlı bir fark olmadığı saptanmıştır (p>.05). Öğretmenlerin çevreyle ilgili sivil toplum kuruluşlarına üye olma durumuyla yeterlilikleri arasında anlamlı ilişki olmadığı saptanmıştır (p>.05). Öğretmenlerin fen/çevre alanları ile ilgili haber ve bilgileri takip etme düzeyi ile yeterlilikleri arasında anlamlı bir fark olmadığı saptanmıştır (p>.05). Öğretmenlerin fen/çevre alanları ile ilgili sportif etkinliklere katılma düzeyi ile yeterlikleri arasında anlamlı bir fark olduğu saptanmıştır (p< .05). Çalışmanın sonuçlarına bakıldığında öğretmenlerin bulunmuş oldukları ortam ve çalışma sürelerinin onların yeterliliklerini olumlu yönde etkilediği saptanmıştır. Bu durumun temel sebeplerinin sınıf ortamlarından kaynaklandığı düşünülmektedir. Buradan hareketle öğretmenlerin fen eğitimine ilişkin yeterliliklerine destek verebilmek için hizmetiçi eğitimler ve seminer programlarıyla öğretmenlere destek sağlanabilir. Ayrıca eğitim fakültelerinde fen eğitimi derslerine daha fazla yer verilerek geleceğin öğretmenlerinin fen öğretimi yeterlik algıları geliştirilebilir. Anahtar Kelimeler: Fen eğitimi, okul öncesi öğretmenleri, fen yeterlilikleri Yüklə 2,88 Mb. Dostları ilə paylaş:
|