Mm-dən mühazirələrin kanspekti

Elektrik təchizatı sisteminə olan əsas tələblər:

• 
  elektrik təchizatı sistemi elə təşkil olunmalıdır ki, ayrı-ayrı qidalanma mənbələri sıradan çıxdıqda belə, istehlakçının elektrik təchizatı davam etməlidir, əvəzedici qidalanma mən­bə­lə­ri olmalıdır;
  
• 
  obyektlərdə ehtiyat elektrik enerjisi mənbəyi yaradılma­lıdır;
  
• 
  elektrik enerjisi sahələri bir-birindən asılı olmayan ka­bel­­lər vasitəsilə ötürülməlidir;
  
• 
  elektrik enerjisi ilə qidalanmada “dairələşdirmə” prin­si­pi tətbiq olunmalıdır;
  
• 
  elektrik xətləri mümkün dağılma zonalarından kənarda yerləşdirilməlidir;
  
• 
  obyektin ərazisində elektrik xətləri yeraltı olmalıdır;
  
• 
  ötürücü elektrik xətləri müxtəlif istiqamətlər üzrə yer­ləş­­diril­məli, dairələşdirilməli və bir neçə elektrik mənbəyinə bir­ləş­diril­məlidir;
  
• 
  elektrik enerjisi sisteminin idarə olunması üçün ayrı-ay­rı şəhərdənkənar dispetçer məntəqələri yaradılmalıdır;
  
• 
  yüksək gərginlikli tranzit elektrik xətləri, yarım­stan­si­ya­lar, dispetçer məntəqələri güclü dağılma zonalarından kə­nar­da olmalı­dır;
  
• 
  güclü 600 MVt və daha çox olan istilik elektrik stan­si­ya­­ları bir-birindən və kateqoriyalı şəhərlərdən mümkün güclü da­ğıl­ma zonasının radiusunun iki misli məsafəsində yerləş­di­ril­məlidir;
  
• 
  mühafizə üsullarından və qurğularından, avtomat sis­tem­­lər­dən istifadə olunmalıdır;
  
• 
  mümkün güclü dağılma zonasından kənarda – mümkün zəif dağılma zonasında yerləşdirilir: yüksək gərginlikli ötürücü xət­lər, elektrik qovşağı yarımstansiyaları, magistral neft-qaz kə­­mər­lərinin nasos və kompressor stansiyalarının elektrik təc­hi­zatı üçün yarımstansiyalar.
  

Su təchizatı sisteminə olan əsas tələblər:
- qidalanma şəhərin iki magistral su xəttindən (iki su mən­­bəyindən) həyata keçirilməlidir və onlardan biri yeraltı ol­malıdır;
- bir mənbədən qidalandıqda iki nasos stansiyası (t­ə­miz­lə­yi­ci qurğu, su ehtiyatı olan rezervuarlarla birlikdə) olmalıdır və na­sos stansiyalarından biri ehtimal olunan dağılma zonasından kənarda yerləşdirilməlidir;
- artezian su quyuları və ehtiyat su hovuzları yaradılma­lıdır;
- bir neçə su borusu xətti olmalıdır;
- su xətləri dairəvi sxem üzrə olmalıdır;
- su xətləri (boruları) yeraltı olmalıdır;
- avtomat sistemlər tətbiq olunmalıdır;
- su hidratları, bağlayıcı qurğular elə yerləşdirilməlidir ki, bina və qurğuların dağılmasında üçqunlar altında qalmasınlar (açıq yerlərdə yerləşdirilməlidir);
- bir nəfər üçün su norması 50 litr/gün miqdarında hesab­lan­­malıdır;
- sənaye və içməli su boruları arasında sanitar qaydalara əməl etməklə, birləşdirici qurğular tətbiq edilməlidir;
- işlənmiş suyun təkrar istifadəsi planlaşdırılmalıdır;
- təzə su kəmərləri çəkildikdə, köhnə su kəmərləri ehtiyat kəmərləri kimi saxlanmalıdır və s.