152
Shaxsiy yoki jamoat ehtiyojlarini
qondirish yoki tadbirkorlik
faoliyatini amalga oshirish uchun ko‗chmas mulk obyektlari mulk
sifatida sotib olinadi.
Ko‗chmas mulkni boshqarish, maqsadlariga ko‗ra
ikki turga
bo‗linadi: moliyaviy-iqtisodiy va qiymatsiz (jamoat, xayriya va h.k).
Boshqaruv maqsadlari quyidagi holatlarda o‗zgarishi mumkin:
1. Maqsadlarni ular butunlay oqlanganda yoki erishilgan natija
keraksiz bo‗lib chiqqanda avvalgi vaqtda amalga oshirish;
2. Tashqi muhitning o‗zgarishi – siyosiy, ijtimoiy-iqtisodiy va
bozor shartlari. Qonunchilik va boshqa omillar.
3. Mulkdor qiziqishlari va istaklari, ko‗chmas
mulk obyekti hayot
sikli va boshqalarning o‗zgarishi.
Ko‗chmas mulk obyektlarini boshqarish bo‗yicha to‗g‗ri qo‗yilgan
maqsadlar quyidagi talablarga javob berishi kerak:
o‗lchovlilik – maqsadlarga erishish darajasining miqdoriy va
sifatiy baholanishi (qiymat va noqiymat o‗lchov birliklari);
reallilik – imkoniyatlar va mavjud cheklovlarni hisobga olgan
holda bosqichma-bosqich maqsadga erishish;
aniqlik – tarkib, hajm va vaqtning aniq ifoda etilishi.
Ko‗chmas
mulk
obyektlarini
boshqarish
tizimini
takomillashtirish quyidagi maqsadlarga erishishga yo‗naltirilgan bo‗lishi
kerak:
ko‗chmas mulk obyektlarining
daromadliligini imkon qadar
oshirish;
respublika ko‗chmas mulk obyektlaridan foydalanish jarayonida
davlatning o‗z ijtimoiy vazifalarini samaraliroq bajarish;
ko‗chmas
mulk
obyektlaridan
foydalanish
hisobiga
iqtisodiyotning real sektorini stimullash;
tadbirkorlarni ko‗chmas mulk obyektlari haqidagi maksimal
darajada oddiy va qulay ma‘lumotlar bilan ta‘minlash;
ko‗chmas mulk obyektlarini boshqarish jarayonida korrupsiya
uchun mavjud bo‗lgan imkoniyatlarni yo‗q qilish;
qurilishi tugallanmagan obyektlarni xo‗jalik
aylanmasiga jalb
qilish.
153
Yuqoridagi maqsadlarga erishish uchun:
a) Qurilishi tugallanmagan obyektlarni o‗z ichiga oluvchi
ko‗chmas mulk obyektlarining miqdoriy, qiymatiy,
texnik va huquqiy
tavsiflarini qamrab oluvchi davlat ko‗chmas mulkining to‗liq reestrini
shakllantirish;
b) Ko‗chmas mulk obyektlarini boshqarish jarayonida ishtirok
etuvchi barcha davlat organlarining vakolatlarini
aniq belgilash va
muvofiqlashtirish;
d) Obyekt bir butunlikni tashkil qilgan holatida, uning bir qismini
boshqasidan ayro holda tasarruf etish imkoniyatini cheklagan holda,
boshqaruv obyektlarini shakllantirish;
e) Qaysi holatlarda va qanday huquqiy asoslarda yer
uchastkalarining berilishini belgilash.
Tijorat tashkilotlariga yer
uchastkalari egalikka yoki ijaraga berilishi kerak, bu yerdan foydalanish
hisobiga byujet daromadlarini oshiradi va tashkilotlarni ular tomonidan
egallangan yer uchastkalarining o‗lchamlarini optimallashtirishga
stimull beradi. Doimiy (muddatsiz) foydalanish
huquqi asosidagi yer
uchastkalari faqatgina byujetdan moliyalashtiriladigan tashkilotlarga va
fuqarolarga notijorat maqsadlarda foydalanishga beriladi;
Dostları ilə paylaş: