205
gətirib çıxaracaqdır. Həm araukanların, həm də konkista-
dorların əsəbiləri tarıma çəkilmişdi.
On beş-iyirmi dəqiqədən sonra yaylım atəşlərinin səsi
eşidilməyə başladı. Bu artıq böyük döyuşun başlanması idi.
Kəndi mühasirəyə alan hindulardan qışqırıq səsləri
eşidilirdi. Onlar həmin qışqırıq sədaları altında hücuma
keçmişdilər və bununla da konkistadorlara psixoloji təsir
göstərmək istəyirdilər. Hücum başlanan kimi meşədəki
araukanlar Migelgilin nəzarətindən yayındılar. Kapitan
Xuan dəstə ilə kəşfiyyatçılara yaxınlaşdı. Onlar cəbhə
xəttinə yaxın olsalar da, hələlik Xuan hücuma keçməyə
tələsmədi. O, hücum üçün əlverişli məqam axtarırdı. Kapi-
tan Xuan arxadan düşmən quvvəsinə elə bir zərbə endirmək
istəyirdi ki, həmin hücum bu döyüşdə həlledici rol oynasın.
Meşədəki konkistadorlar yavaş-yavaş arxadan düşmənin
sıralarına yaxınlaşmağa başladılar.
Yarım saatdan sonra atəş səsləri daha da çoxaldı.
Diqqətlə qulaq asanda, şimal tərəfdə də döyuşün getməsini
hiss etmək olurdu. Xuan elə başa duşdu ki, qardaşı öz
dəstəsi ilə birlikdə muhasirəni yararaq, şimal tərəfdə
araukanların növbəti dəstəsilə toqquşmuşdur. Lakin kəndin
özundə də şiddətli döyuş gedirdi. Onda belə zənn etmək
olar ki, kapitan Karlın hücumçu piyada dəstəsi artıq döyüşə
girişmişdi. Amma aborigenlərdə kifayət qədər qüvvə var idi
206
ki, həmin dəstənin qarşısına çıxsın və onlara lazımi
səviyyədə təzyiq göstərə bilsin. Çox güman ki, araukanlar
şimaldan gələn ispan dəstəsindən xəbərdar idilər və
vaxtında onların qarşısını kəsmişdilər.
Həqiqətən də kapitan Xuanın başçılıq etdiyi dəstə
gözlənilməz hücuma keçsə, onda düşmənin məğlub olması
labud idi. Muharibədə tam qalibiyyət əldə etmək uçun bu
ispanların son əlverişli imkanı idi. On illərlə davam edən
amansız muharibəyə birdəfəlik son qoymaq olardı. Lakin
hindular böyük itkilər versələr də, heç də güclu rəqib
qarşısında təslim olmaq fikrində deyildilər. Onlar söz
vermişdilər ki, öz azadlıqları və müstəqilliyi uğrunda son
damla qana qədər, son nəfəsə qədər döyüşəcəklər. Arauka-
niyada yaşayan bütün araukanlar azadlıq mübarizəsinə
qalxmışdılar. Heç kim öz vətəninin axırıncı parçasını
itirmək və kölə şəraitində yaşamaq istəmirdi.
Döyüşün başlanmasından bir saatdan artıq vaxt keçmişdi
ki, kapitan Xuan hücum əmrini verdi və buradakı dəstə
dumanın qalın pərdəsindən istifadə edərək bir anın içəri-
sində qarşılarındakı kəndin girəcəyinə daxil oldu. Düşmə-
nin başı döyüşə elə qarışmışdı ki, onlar arxadan gələn
konkistadorların yaxınlaşmasını hiss etmədilər. Hətta ilkin
qurbanlar məhv edilməyə başlayanda da, ön cərgədə olanla-
rın arxadan xəbərləri yox idi. Bu işdə duman konkistador-
207
lara böyük köməklik göstərirdi. Kapitan Xuan bu imkandan
maksimum istifadə etmək istəyirdi. Nə qədər ki, düşmənin
başı döyüşə qarışmışdı konkistadorlar arxada istədikləri
kimi hərəkət edirdilər.
Elə oldu ki, bu dəstə kəndin su basmış hissəsinə
gəlib
çıxdı. Kəndin şərq hissəsinə
getmək üçün, su hövzəsini ya
cənub, ya da ki, şimal tərəfdən dövrə vurmaq lazım idi.
Kapitan Xuan cənub tərəfi seçdi. Arxada qalan aborigenlər
burada nə baş verdiyini anlaya bilmirdilər. Konkistadorlar
peyda olan kimi düşmən dərhal məhv edilirdi. Aralarında
məsafəsi olanlar arbalyotla, məsafəsi çox olmayan isə
qılınc ilə öldürülürdü. Belə bir üsul ilə artıq araukanların
otuza yaxın döyüşçüləri məhv edilmişdi.
Dumanın tutqun pərdəsindən bir necə metrlik məsafəni
görmək mükün deyildi. Belə olan halda onlar gedib
düşmənin lap əhatəsinə düşə bilərdilər. Onsuz da duman
burada daimi qalmayacaq və gec-tez hava açılacaq.
Konkistadorlar su hovzəsini cənubdan dövr edəndən
sonra kəndin şərq hissəsinə çıxmaq imkanı əldə etdilər.
Lakin burada araukanların sayı həddindən artıq çox idi. Elə
ilkin toqquşma zamanı araukanlar qışqırışmağa başladılar.
Bir növ onlar arxadan gələn təhlükəni öz silahdaşlarına
xəbər verirdilər. Qısa bir müddət ərzində araukanlar böyük
bir dəstə düzəldərək əks hücuma keçdilər. Bununla yanaşı
208
olaraq onların avanqard dəstəsi, kəndin şərq hissəsində
müdafiə olunan konkistadorların üzərinə yönəldilən hücum-
larını davam etdirirdilər.
Bütün kənd dumana qərq olsa da, döyüş meydanında
yaranan atışma, soyuq silahların səsləri və insan qışqırıqları
ətraf ərazilərə yayılır və bu kənddə böyük döyüşün başlan-
masından xəbər verirdi. Yaralıların ah-naləsi və yalvarış
xarakterli səslər, bir çoxlarının ürəyini ağrıdırdı. Onların bir
çoxları yardım edilmədən, köməksiz halda tapdaq altında
qalmışdılar. Bəzi yaralılar ayaq altında qalmamaq üçün bir
təhər kənara sürünərək, özlərini suya atırdılar. Döyüş o
dərəcədə qızğın gedirdi ki, heç kim yaralılara kömək
etməyə macal tapmırdı. Hərə demək olar ki, öz hayında idi.
Duman o qədər sıx idi ki, döyüşən adamlar istər-istəməz
bir-birilərindən aralı düşürdü. Müdafiə olunan öz yerində
qalır, hücum edən isə məcburi olaraq silahdaşlarından
uzaqlaşırdı. Lap qabaqda döyüşən Migel dörd döyüşçü ilə
birlikdə başı döyüşə qarışaraq, yavaş-yavaş öz silahdaş-
larından uzaqlaşmağa başladı. O, əsasən kəndin şərq
hissəsində müdafiə olunan konkistadorların yanına can
atırdı. İstəyirdi ki, onların mühasirəsini yarsın və polkovnik
Alonso ilə çiyin-çiyinə döyüşsün. Çünki Alonso öz şücaəti,
qorxmazlığı və mərdliyi ilə hamıya ilham verirdi.
Dostları ilə paylaş: |