489
elçiliyin səhərisi gün xəbər tutdu. Aman allah, o nə şəbeh idi,
Asya çıxartdı? Göz yaşları, hədələr, isterika, yalvarış... hər şeyi
yadına salmışdı — ta, onun kurs işlərini pulsuz yazmağına
qədər, müəllimlərin qılığına girib bəzi fənlərdən ona qiymət
yazdırdığına qədər... "Deməli, institut illərində sənə mən gərək
idim, diploma çıxıb institutu qurtaranda Şövqü Şəfizadə gərək
oldu?.." Niyə axı onda da, sonralar da, Fuadın evlənməsindən
söz düşəndə hamı əvvəlcə Şövqü Şəfizadənin adını çəkirdi,
guya o, Şövqünün qızıyla deyil, özüylə evlənmişdi... Asyanı
necə inandıraydı ki, Rumiyyəyə aşiq olub, təmənnasız-filan
sevir onu, Şövqünün qızı deyil, adi bir adamın övladı olsaydı
da, anadan-atadan yetim olsaydı da beləcə sevəcəkdi... Heç
Asya buna inanardı? "Adə, mənə gəlirsən, — deyirdi Asya —
təmənnasız-filan, aşiq olmuşam filan, adə, həmin o sənin
adamların Şövqügilə elçi gedən gecə sən mənim yanımda
qalmamışdın?" Bu doğrudan da belə idi, amma bunun sırf bir
təsadüf olduğunu necə başa salaydı Asyaya? Asyanın qəlbini
qırmadan, izzəti-nəfsinə toxunmadan, necə qandıraydım onu
ki, lap heç Rumiyyə məsələsi olmasaydı, bu cür münasibətimiz
nə qədər davam edə bilərdi, mən ki səni alası deyildim,
əzizim... İndi mənim iyirmi iki yaşım var, sənin otuz iki. On
ildən sonra mənim otuz iki yaşım olacaq, sənin qırx iki. Mənim
qırx yaşım olanda isə sənin yaşın əllini haqlayacaq. Qırx yaş
kişi ömrünün ən yetkin çağıdır... Əlli yaşlı qadın isə... bütün
bunları Asyaya necə deyəydi axı... Bircə dedi ki, istəsən, biz
yenə də əvvəlki kimi görüşə bilərik, hərdənbir. İndiyəcən
sirrimizi bilən olmayıb, bundan sonra da olmaz... Bunu Asyaya
təsəlli üçün demişdi. Əcəb təsəlli oldu? Asya yanındakı gecə
çırağını götürüb ona tərəf vızıldatdı, yaxşı ki, Fuad başını
vaxtında yana çəkdi, yoxsa başı yarılacaqdı.
Elə bil Asyanın isterikası da elə bununla bitdi. Elə bil
toxtadı bir növ. Durub mətbəxə keçdi, Fuad eşitdi ki, parçla
vedrədən ləyənə su tökur — əl-üzünü yuyur. Sonra otağa
qayıtdı, sifəti elə bil dartılmışdı, avazıyıb gözlərinə çəkilmişdi,
490
bircə gözləri qalmışdı sifətində, qocalıb çirkinləşmiş, iri
gözləri. Asya sakit bir tərzdə:
—Get, — dedi.
Fuad nə isə demək istədi, amma Asya onu ağzını açmağa
qoymadı:
—Xahiş edirəm səndən, çıx get, — deyə sakitcə təkrar etdi.
Fuad ayağa durdu: inana bilmirdi ki, bütün bu qalmaqallı
səhnələrdən sonra və bütün bu illərin əlaqəsindən sonra beləcə,
biryolluq üzülüşə bilərlər. Otaqdan həyətə çıxanda da hələ
inanmırdı, həmişəlik ayrıldıqlarına. Həyətdən küçəyə çıxdı və
yenə də inanmırdı, gözləyirdi ki, arxadan çağıracaq, çağıracaq
onu, hətta təlaş edirdi ki, Asya yüyürüb küçəyə çıxacaq və
bütün bu çılğın səhnənin ardı küçədə, camaatın gözü qarşısında
davam edəcək. Ancaq heç bir səs gəlmədi. Çevrilib pəncərəsinə
baxdı. Pəncərədə də heç kəs görünmürdü... İkili hisslər
keçirirdi Fuad. Bir yandan asudəlik hissi — sevinirdi ki, son
müddətdə onun qarşısına çıxan bu ən ciddi problem həll
olundu, ağrıyla, göz yaşıyla, haray-qışqırıqla, amma hər halda
düyün açıldı — ən çətini arxada qaldı, o bundan da çılğın
səhnə, bundan da çılpaq ehtiraslar gözləyirdi, nisbətən sakit,
dinc oldu hər şey — buna sevinirdi. Amma həm də qüssəliydi
bir qədər. Tək ona görə yox ki, neçə ildən bəri sevincini,
kədərini, gileyini, istəyini gətirdiyi bu söyüdlü həyətdən, bu
yarıqaranlıq otaqdan, Asyanın bir az soğan, bir az qovrulmuş
tum qoxuyan isti nəfəsindən, bir qədər qaba nəvazişlərindən,
lağlağı söhbətlərindən, adamları yamsılamaq məharətindən və
məxsusi Fuadçün bişirdiyi dadlı xörəklərdən ayrılır. Bir də ona
qüssələnirdi ki, Asya onu bir neçə saatın içində itirə bildi və
saxlamaq, qaytarmaq üçün daha heç bir cəhd, temperamentinə
uyğun olan heç bir dəli-dolu hərəkət eləmədi, elə sakitcə:
"Yaxşı, çıx get" — dedi, eləcə sakitcə qovdu ki, doğrudan da
birdəfəlik çıxıb getsin...
Amma bəlkə... Bu fikirdən diksindi Fuad, hardansa yadına
düşdü birdən: kimin haqqındasa danışmışdı ona Asya — üstünə
491
nöyüt töküb yandırıb özünü. İraq-iraq birdən bir xata çıxar
qızın əlindən... Allah, sən saxla, Fuad özünə yer tapa bilmədi
bu fikirdən, istədi geri dönsün, amma dönmədi, bir saatdan
sonra avtomatdan zəng elədi Asyaya, səsini eşidib sakitləşdi,
danışmadan asdı dəstəyi, bir də gecə zəng vurdu, səsini eşitdi,
lap arxayın oldu, sakitcə yuxulayıb yatdı...
On üçündə də zəng elədi, ad gününü təbrik etmək, hətta
hədiyyə alıb evlərinə getmək istəyirdi. Bütün günü telefon
cavab vermədi. 14-də də telefonu cavab vermədi. 15-də Asya
işə çıxdı. Fuadla pilləkəndə rastlaşdılar. Asya özünü
görməməzliyə vurdu, Fuad da onu saxlamadı.
Bir həftə, ya on gün sonra Asyadan məktub aldı. Oxudu
məktubu, cırıb atdı, nəyə lazım idi ki, saxlasın, birdən ələ
keçib-eləyə bilərdi. Amma məktubun məzmunu indiyəcən
yadındaydı... Elə Asyanın son görüşlərində dediyi sözlər idi
məktubda da, həmin elə o sözlər daha ədəbi cümlələrlə ifadə
olunmuşdu. Özü də makinada çap olunmuşdu, Asyanın
evindəki həmin o "Kontinental" makinada. K. hərfi o biri
hərflərdən bir az aşağı düşürdü bu makinada...
Yazırdı ki, ömrümün səninlə keçən illərinə heyfsilənmirəm.
Ona heyfsilənirəm ki, bu yaşımda adamları tanıya bilmirəm
hələ. Ay yazıq, axı sən heç sevməyə qadir deyilsənmiş. Tək bir
özündən başqa heç kəsi sevmirsən... Öz işinin xətrinə hamının
— lap elə doğma atovun, anovun da meyitini tapdayıb
keçərsən. Bu gün məni atdığın kimi, bir gün indi təzə nişanlının
— "təzə nişanlı?!" Guya köhnə nişanlısı da vardı — atasının işi
bir balaca yaş olan kimi onu da atarsan... Gülməli o idi ki, Asya
məktubun axırında şer də yazmışdı:
Ey vəfasız, gözü ağlar qaldım mən.
Ürəyimin başı dağlar qaldım mən.
Başqa bir gözələ uydun, məni atdın.
Nə olar, təki sən xoşbəxt ol, qoy ağlar qalıım mən...
Şerdən sonra R. S. də var idi; Xoşbəxt ol, Fuad. Amma bu
Dostları ilə paylaş: |