S. X. Babadjanova, X. M. Bobojonova Dorivor o‘simliklar florasi va sistematikasi

(Capparaceae)oilasi 
 
Dalachoydoshlar oilasi 47 avlod 850 turdan iborat bo‘lib, asosan tropik mamlakatlarda 
tarqalgandir. Shundan O‘zbekistonda faqat 3 turdan iborat dalachoy avlodi 
(Hypericum) tarqalgan. 
Sistematikasi 
Bo‘lim.
Magnoliyatoifa (gulli, yopiq urug‘li)o ‘simlikIar (Magnoliophyta yoki
Angyospermae) -Магнолиевые или Цветковые, или Покрытосеменные 
Ajdod (sinf).
Magnoliyasimonlar (ikki urug‘pallalilar)(Magnoliopsida yoki Dicotyledones)
- Магнолиевые илиДвудольные 
Ajdodcha (sinfcha)-
Dalachoykabilar (Dilleniidae)- Д иллепиеаые 
Qabila
. Dalachoynamolar (Hypericales)- Зверобойные 
Oila
. Dalachoydoshlar (Hypericaceae Juss. = Guttiferae juss.) - Зверобойные
20
Turkum
. Dalachoy (Hypericum L.) - Зверобой. 
Dalachoydoshlar oilasiga mansub oʻt yoki 
chala butalardan iborat oʻsimliklar turkumi. 200 ga yaqin turi bor, koʻpchiligi Oʻrta dengiz 
hududlarida oʻsadi. Oʻzbekistonda 3 turi bor. Ular choychoʻp, dalachoy, choyoʻt, qizilpoycha 
deb yuritiladi. Dalachoy larning barglari oddiy, yaxlit, koʻpchiligi qaramaqarshi joylashgan. 
Guli-roʻvaksimon toʻpgul, sariq, ikki jinsli. Kosachabarglari koʻpincha yarmisigacha 
qoʻshilgan. Changchilari koʻp, oʻzaro tutashgan. Urugʻchisi bitta, 3-5 uyali. Mevasi koʻsakcha. 
Oʻzbekistonning adir va togʻli hududlarida 
Tur
. 
Dalachoy
(
Hypericum perforatum L)
iyun-sentabrda gullab urugʻlaydi. Tarkibida 
oshlovchi moddalar, efir moylari va S vitamin bor. Xalq tabobatida (meʼda-ichak kasalliklarida 
va qon aralash ich ketgandA. ishlatiladi. 
Bu o‘simlik yo‘l yoqalarida, ariq bo‘ylarida, 
o‘tloqlarda, bog‘ va bedazorlarda, sug‘oriladigan yerlarda, tog‘ yonbag‘irlarida o‘sadi. Bo‘yi 
20
O‘. P. Pratov, M. M. Nabiyev O‘zbekiston yuksak o‘simliklarining zamonaviy tizimi., „
O'qituvchi” nashriyot- 
matbaa ijodiy uyi Toshkent 
- 2007 

---

62 
30-35 santimetr, ba’zan 1 metrga yetadi. 15-20 santimetr uzunlikda qirqib olingan poyasi 
quritilib yanchiladi, so‘ngra g‘alvirdan o‘tkaziladi. Yirik poyalari tashlab yuboriladi. Dalachoy 
giyohining tarkibida flanoidlar, efir moyi, vitaminlar, smola, qand, bo‘yoq, oshlovchi va S 
vitamin bor.