ŞƏ r q -q o r b
Yüklə 31,5 Kb. Pdf görüntüsü
|
♦ * * O, mosolonin artıq no ycrdo olduğunu başa düşmüşdü. Demək, onun dalınca notarius idarəsino golondo, müsyö Ruscl ölübmüş. Bu facioli komcdiyanı losovvürünüzo gotirin! Ölüm vaxtı morhumun başının üstündo dayananlar onun varislori dcyilmiş. Xudaya! bəzi adamların başına gör bir nə cür fikirlər golirmiş. Hotta onlardan biri morhumun çarpayısında uzanmağı bclo unutmamışdır. Özlorini tam tdırm am aq üçün notariusu çağırtdırıb vo ona vəsiyyəti yazdıraıağı da qot ctmişlor. "Lakin bunun mono doxli yoxdur, - dcyo notarius fikirloşdi. - Mon vozifəmi ycrino yctirirom. Birdon ogor bunun üslü açılsa, dcyo- rəm ki, mon notariusam, bu haqda no cşitm işəm, no d ə görm üşəm ” . O, bir ncço dofo bu sözlori tokrar ctdi. Elo bil ki, onları bcynino ycritmok istoyirdi. Hotta bu sözloro inanmağa çalışdı. Çox səy gös- tərdi, lakin bunlann hamısı faydasız idi. Müsyö Rondonu saxta işlorino görə ömürlük katorqaya sürgün cdilosi bu adamların qanuniləşdirilm iş cinayoti hcç do düşündür- mürdü! Xcyr! Notariusu toəccübləndiron ölünün çarpayıdan götü- rülüb divanın üstüno qəyulması idi. Mcyitin üzərino toləsik atılan örtüklordon bclo forz ctmok olardı ki, sanki ənu boğmuşlar. O hey- rotlondi: - Dcmok, bu adam lar ölünün xatirəsini də yad ctmirlər. Bcloliklo, onlar ölocoklori günü yaddan çıxarmış vo unutmuşlar ki, bir gün golocok, onlar da göz yaşlarına möhtac olacaqlar” . * » » Nohayot, facioli sohno başlandı. Kişi kağızı, qəlom i, mürokkobi ilo içori daxil oldu. Müsyö Rondo onu bir daha nəzərdon kcçirdi. Lakin o, adi adamlar kimi idi. Onun da bir bumu, iki gözü, bir ağzı vo sarışın bığı vardı. Otuz bcş yaşı olardı. O da başqaları kimi iki ayağı üsto gozirdi. “Axı, bu dohşotdir! Köm ək lazımdır! Kaş indi bir adam gələydi” . Müsyö Rondo düşünürdü. Müsyö Rondo otaqda tok qalmışdı. Çarpayıda olan adam elə bil birdon cana gəldi, ağır-ağır nəfos alm ağa başladı. N otarius xos- toyə dcdi: - Sizo yalvarıram, məni daha qorxutmayın. Çarpayıda yatan “mon indicə öləcəyəm , tcz yazın, siz axı, notariussunuz” sözlorini bclo ağzına almadı. 168 Xosto dcyosən, hor şcyi başa düşmüşdü, arifdi. O, müsyö Rondonu bir ncço dofə diqqotlo süzdü. Xostonin gözündo az da olsa qan, əzab və alov nişanolori görünmürdü. Onun gözləri də başqalarının gözlorino bonzoyirdi. Ancaq müsyö Rondo buna inana bilmodi. Nəhayot, o dillondi. Sosi aydın idi. Nodənso o, ağzından zəhərli ilan dilini çıxarmadı. O, vosiyyotini ctdi. Bcləliklo o, bütün omla- kını əmisi qızı madam X -yo həvalo cdirdi. Müsyö Rondo ncco do bu sözləri yazmaq istəmirdi. Ancaq o özündo bu hünəri görmodi. O öz- özüno: “Mon qorxağam. İyronc bir hərokət edirom. Arvadım vo iki uşağım var. Əgor onlara bodboxtlik üz vcrsə, şikayotlənmoyo haq- qım yoxdur. Çünki mən hor cür ozab çəkmoyo layiqom” . Boli, o hoyatında birinci dofo idi ki, fırıldaqçıların toruna düşürdü. Onun başında ancaq bu fıkir dolaşırdı: “Qorxuram!” Davam gətiro bilmirdi, ona clo gəlirdi ki, fəqorəlori qırılacaq və bir yığın sümük və ot kimi oyildiyi stolun üstünə töküləcək. Ancaq o, təsəlli tapmaq üçün belə bir fikirdon ayrıla bilmirdi. “ Mon başqa cür hərokəl edo bilmozdim. Onlar canidirlor. Əgər bir söz dcsom, məni gülləloyor, başımı kosərlər” . Onun ycgano cəsaroti bundan ibarot oldu ki, işini qurtarandan sonra faytona minmoyib, iyirmi bcş kilometrlik yolu qaçmalı oldu. Yorulanda öz-özüno dcyirdi: “Qaç, m əlun!” . Evo çatıb tcz çarpayısma uzandı. Ac olmasına baxmayaraq, hcç no ycmədi, yuxuya gctdi. Nohayot, o, cinayotin, alçaqlığın, ikiüzlü- lüyün hökm sürdüyü dünyadan aynldı. 169 S İ M O N T E R İ (1 897-1967) YAXŞILIQ (hekayə) Qoribo işdir! İyirmi il kcçib Süzan holo do qayıtmayıb! Əhvalat bir sohor Ankarpasyon otağa girdiyi vaxtdan başla- mışdı. Momişoki kimi süpürgosi do, oskisi do olindo idi. Qız M exi- koya golib gözol bozodilmiş otaqları olan bu binada özüno iş tapmışdı. O homişo sakit idi. Üzünün sort cizgilori onu qodim bütloro oxşadırdı. Hindlilori xatırladan sifoti heç bir hissi büruzo vermirdi. Bu gün iso... - No olub, ho, balaca? - deyo Süzan soruşdu. - Yoxsa ağlamısan? Ankarpasyon qırmızı sifətini yana çcvirdi. Göz yaşlan yanağını daha da qızartmışdı. Dişlorini bir-birino sıxırdı. Hcç no demok isto- mirdi. Süzan iso ol çokmirdi. Axırda qız özünü saxlaya bilmodi, hönkürüb ağlamağa başladı. O daha qodim bütlori xatırlatmırdı, bütün dünyanm uşaqlarına oxşayan yazıq bir qız idi. O nlar istor ağ, istor sarı, istor qırmızı, yaxud qara olsunlar, dordli olanda hamısı bir-birino oxşayırlar... Süzan onu qucaqladı. Sığalladı. Şirin-şirin sorğu-sual etdi. Axırda balaca tövşüyo-tövşüyo boynuna aldı ki, uşağı olacaq... - No yaxşı! - dcyo Süzan qışqırdı. - Sonin boxtin gotirib! Mon hom işo uşaq arzulamışam. Görürsonmi, artıq bu yaşdayam... Burası düzdür. Axı Ankarpasyon oro gctmoyib! Uşağın atası qarşıdakı binada işloyən bir bonna idi. Ev tikilib qurtaranda o vod etdiyi kimi qızla cvlonmokdonso çıxıb getmişdi. Yoxa çıxmışdı... - Demoli, o o claf imiş. Yaxam ondan yaxşı qurtarmısan! Ə claf adam a oro gctmok hor şcydon pisdir! Ankarpasyon daha ağlamırdı. Tooccüblonmişdi. Lakin holo sakitloşmomişdi. Sonra iso daha da borkdon hönkürm oyə başladı. 170 - Düzdür... amma... uşaq var axı... Əgor alam bilso, moni öldü- rocok... M cksikada İspaniyada olduğu kimi ononolor çox sortdir, xüsuson kondlerdo. Qız hıçqıra-hıçqıra danışırdı: - Ərsiz qızın uşağının... xaç anası... xaç atası... olmağa kim razı olacaq? Süzan homin doqiqo cavab tapdı: - Xaç anası? Mon xaç anası olaram! Ozü də lap scvinclo! O nə danışırdı! Ankarpasyonun hönkürtüsü qofıldon kosildi. Başını qaldırdı. Yaşla dolu gözlorini Süzana zillədi: - Sizmi? - deyo qız tongnofos soruşdu. - Əlbottə! - dcyo Süzan gülo-gülə cavab vcrdi. - No üçün do yox! Ankarpasyon gözlorini sildi. Şişmiş dodaqlarında xoş bir tobos- süm göründü. O heyran-hcyran Süzanı süzdü. Onlann kondindo istor orli, istorsə do orsiz hcç bir arvadın uşağının yadclli xaç anası olm am ışdı! H olə bu xarici adam hcç amcrikalı da deyil! Amcrikalılara güelü vo varlı olduqlarına göro hörmot cdirlor. Am m a onları scvən yoxdur! Yox, yox! Onları scvmirlor... Fransızlara goldikdo isə onları bütün xaricilərdon çox scvirlor! Onun uşağının xaç anast fransalı olacaq! Bu böyük şorofdir! Qızın xəcaloti clo bil yoxa çıxmışdı... Balaca ycno dordli-dordli soruşdu: - Bəs... xaç atası? Lonəto goloson, demoli xaç atası da lazım imiş. Süzan ftkirloşdi. - N ə üçün clə conab Drcylus olmasın? - Senyor Dreylus? Sizco, o razı olar? Mon hcç vaxt cürət etmo- rəm... - Qəm cləm ə, balaca. Mən onunla danışaram. Jan Dreyfüs də homin binamn bozədilmiş otaqlarından birindo olurdu. O, kommunist dcyildi. Süzan Mcxikoda yegane fransalı kommunist qadm idi. Xoşboxtlikdon yüzlorlə ispan, italyan və meksikalı yoldaşlar vardı. Dreyfüs ona göro kommunist olmurdu ki, onun zonnincə, partiya “kifayot qodor inqilabçı dcyildi’ O, bir qodor anarxist idi. Sözün qisası, Süzanın Mcxikoda seçə bildiyi ycgano “simpatiyası” idi. Yaxşı qonşu idi. Dünyada onun kimi şən oğlan tapa bilməzdin. 171 Yüklə 31,5 Kb. Dostları ilə paylaş:
|