də eyni cür ağrıtdı Zauru. Telefon budkası da - elə həmin o gecə Təh-
minəyə bu budkadan zəng vurmuşdu, telefon cavab vermirdi, sonra isə bildi
ki, telefon doğrudan da xarab olubmuş, çünki pulunu vaxtında
verməyiblərmiş... Bu da trolleybus dayanacağı. Təhminə işə gedəndə həmişə
bu dayanacaqda minərdi trolleybusa, Zaur da ötürərdi onu. Təhminə
trolleybusun pəncərəsindən əl edərdi Zaura və Zaurun çox xoşladığı bir
hərəkətlə saçlarını alnından atardı, gülümsünərdi.
Spartak Təhminənin ölüm xəbərini verəndən sonra bir müddət də liftin
içində dayanmışdı, amma daha heç nə deməmişdi. Çünki söz qal-mamışdı
daha, qurtarmışdı bütün sözləri Spartakın da, Zaurun da. Nə-hayət, Spartak
liftin düyməsini basmışdı, liftin qapısı bağlanmışdı, lift aşağı enməyə
başlamışdı. Zaur isə mənzillərinə qayıtmışdı, dəhlizdə-ki çemodanları,
nədənsə, yataq otağına aparmışdı, yataq otağındakı çemodanları dəhlizə
gətirmişdi. Bir neçə dəfə otaqdan otağa keçmiş-di, nə isə götürmüş, nə isə
qoymuşdu, sonra arvadına və anasma bir kəlmə demədən evlərindən bayıra
çıxmışdı, liftlə deyil, pilləkənlə səkkizinci mərtəbədən aşağı düşmüşdü,
küçənin tinində siqaıet. diikandan kibrit almışdı və piyada Tohminəgilin
evlərinə tərəf addım-lamışdı... Hələ onda ağrını belə şiddətlə duymurdu,
yaranm köynəyi vaxt keçdikcə artırdı və bu küçəyə, bu evo çatanda
dözülməz olmuş-du. Zaur bu dözülməzliyin içindən keçib pillokənlərlə - ona
bu qədər tanış olan pilləkənlərlə, axırıncı dəfə osəbi düşüb getdiyi
pilləkənlər-lə qalxmağa başladı. Və ancaq bu zaman birdən-birə qəti dərk
elədi ki, Təhminə yoxdur və bir də heç vaxt olmayacaq. Bir də heç vaxt gör-
məyəcək Təhminəni... Nədənsə, Spartak da başından çıxmırdı və bu anlar
fıkirləşirdi ki, bax indicə hansı yollasa bir sirr açılacaq və məlum olacaq ki,
Təhminəylo Spartakın arasında heç vaxt heç bir şey olmayıb və Zaurun
bütün şübhəlori boş və obos imiş. Bu həqiqət o qədər ay-dın tosdiq olunacaq
ki, Zaurun ağrısı, peşmançılığı birə-yüz artacaq.
Özünü günahkar biləcək, Tohminənin iso heç birgünahı olmadığından
Zaurun lap bağrı çatlayacaq, daha artıq iztirab çəkəcok: intihar etmək
istəyəcək, hətta günahını yumaq üçiin... Hardansa yadına düşdü ki, bir dəfə
Təhminə onu Spartakgilin bağına aparmışdı vo orada demişdi ki. bura
gəlmələrinin bir səbəbi də var, Zaur bu səbəbi ya çox sonralar bi-ləcək ya da
heç bir vaxt bilməyəcəkdi. Bolko do bu səbəbi bax indico, bir neçə andan
sonra biləcəkdi Zaur və bu səbəb hər şeyi birdən-biro gün işığı kimi
işıqlandıracaq, izah edəcokdi və hər şey aydın olandan sonra Zaurun nətico
vermoyon sonrakı peşmançılığı onun bütün hoya-tının sağalmaz dərdi-
yarası olacaqdı...
Pillokonin ikinci mortobəsindo adamlar vardı, onlar tövşiiyo-tövşiiyo
taxtaların içinə tablanmış iri şkafı qaldırırdılar, xəz yaxalıqlı qara palto
geymiş kişi yoqin ki, şkatin sahibiydi - hatnballara gösto-riş verirdi:
- Sola çcvirin, belosinə kcçmoyəcok deyirom sizə, soldan götüriin,
soldan. - Sonra Zauru gördü vo ona müraciot clədi. - Keçmək istoyir-siz? -
hamballara: Yol verin, yoldaş keçsin, - dedi.
Zaur adaıuların arasından, şkafın yanından keçdi vo xəz paltolu adam
yenidon göstorişlor vermoyo başladı:
- İndi bir az aşağıdan götürün, aha, bu tərəfini qaldır, ay qoçaq! Zaur
üçüncii mortoboyə qalxdı. Tohminonin qapıları taybatay açıq
idi, qapınm üstündə iso yenico vurulmuş lövhəcik görünürdü: “Əmək-dar
miihəndis rasionalizator Q.Kərimov.
Qapıda vız başlı, ala-bozok xalatlı bir qadın dayanmışdı - giiman ki,
omokdar rasionalizatorun arvadı idi. Şkafı da görünür, tozo cv sa-hiblorinin
monzillorino qaldırırdılar. Xəz yaxalıqlı palto gcyinmiş adam yəqin clə
mühondis-rasionalizator Q.Korimov idi ki, vardı... Za-ur qeyri-ixtiyari açıq
qapıdan içori baxdı - və elo bil üroyi homin bu qapının arasında qaldı.
Təhminonin boşalmış otağında ancaq bir ncço stııl vo stol vardı,
Təhminonin deyil, Korimovların stolu, stulları. No qodim divar saatı, no
Tohminənin fotoları, nə balaca oncir ağacı al-pinistlərin hodiyyəsi qalmışdı,
birco oboylar homin oboylar idi... Zaur çevrildi, qarşıdakı qapının ağzında
dayandı vo zongi basdı.
Uşaq sosi goldi qapımn ardından, sonra hirsli qadın qışqırığı:
Əşi, bir dayan görok do kimdi!
Uşağa qışqırırdı Modinə. Qapı
açıldı. Modino:
Zaıır, dedi, çonosi osdi. Bir do tokrar elədi
Zaur, voağladı...
Zaurun göz yaşı yox idi. Hiss cdirdi ki, ağlaya bilmir, amma hara-
dansa, içinin dorinliklorindon boğazına qohor qalxırdı, boğazında tıxa-
mb qalırdı.
Qorşokda oturmuş bcşyaşlı toppuş uşaq, anasının ağlamasını göriib bir
miiddət matdım-matdım baxdı, sonra özü də bərkdon boyirmoyə
başladı...
Qarşı qapıdakı xalatlı arvad tooccüblo onlara baxdı, sonra içori keç-di
və qapısım da örtdü. Modinənin otağının yarıaçıq qapısından balaca
tclcvizorun ekranı göriinürdü və bu da Zaurun yarasına duz basırdı elo bil.
Zaur fıkirloşdi ki, bir aydan artıq Tohminəgildo qalıb, Modinoylo
qonşuluqda yaşayıb, amma bir dofo do Modinonin evindo olmayıb.
Modinə paltarının otəyiylo gözlorini silorok:
- Gəl içəri, - dedi.
Zaur içəri girdi. Uşaq hələ də ağlayırdı. Mədinə qorşokla birlikdə onu
götürüb harasa apardı və sakit elədi. Zaur kiçik və köhnə televi-zorun söniik
ekranına, otağın kasıb avadanlığına baxırdı - hiss olunur-du ki, bu otağın
sahibi sıxmtı və ehtiyac içində dolanır... Uşaq, nəhay-ət, sakitləşdi və
Mədinə yaş əllərini silə-silə otağa gəldi. Zaurun qa-bağında oturdu.
Zaur siqaret yandırdı, Mədinə:
Haçan gəlmisən? - dedi. Zaura “sən” deyirdi, elə bil dərd onla-rı
yaxınlaşdırmış, bir-birinə doğma, məhrəm etmişdi.
Zaur:
Bu gün, - dedi, - yarım saat bundan qabaq.
Uşaq:
Mama, bəs biz haçan gedəcəyik? - dedi.
Gedərik, gedərik, bala, görürsən əmi bizə qonaq gəlib, - sonra Za-ura
müraciətlə əlavə etdi, - səhərdən day zəhləmi töküb. Yapışıb ya-xamdan ki,
kinoya gedək... Heç mənim kinoya getməyə həvəsim var?
Uşaq ağlamsınıb:
Bəs haçan gedəcəyik? - dedi.
Gedərik, gedərik, get orda topla oyna, mən də gəlirəm indi. Oğlan
könülsüz otaqdan çıxdı və Modino:
Belə işlor, Zaurik, - dedi. - Təhmino getdi əlimizdən... - və ye-nidon
ağladı...
Zaur bilmirdi no dcsin, neylosin, Modinoni ovutmalıydımı, ya onun
özünü ovudan gorəkdir indi?
Nə iso demok xatirino:
- Məno Spartak xobor verdi,
dedi.
Bolko, indi Spartakın adını çokon zaman Modino birdon bir sirr açacaq
vo bu sirri bütün diri qalmış insanlardan yalnız tək bir Modinə bilir. Vo o
zaman hor şey aydınlaşacaq, Zaur da bclo bir sohv etdiyino göro minqat
artıq peşmançılıq çokocokdi. Amma onu da bilirdi Zaur ki, Mədinə heç bir
sirr-iılan açmayacaq, çünki hcç birclo sirr-filan bihnir vo əslində də, yoxdur
yerli-dibli belo bir sirr... heç bir səhv də yoxdur. heç bir şey də yoxdur, hər
şey necə vardısa eləcədir, bircə Təhmino yoxdur.
- Serroz, qara ciyorində, iyirmi günün içində təlof olub getdi. Mədino
eynilə Spartakın sözlərini təkrar etdi. Sonra isə hor şeyi danış-
dı Zaura, bütün ağır toforriiatlarıyla, fıziki ağrılar barosindo, şişlər ba-
rosində.
- Heç ölmək istomiı di yazıq. Xostəlikdon qabaq tez-tez deyirdi ki,
ölmək istəyirəm, sözdü do deyirdi, amma elə ki, doğrudan xostolondi,
ağrılar, əziyyətlor başlandı, xostoxanaya diişdü və xostəxanada da bil-di ki,
doğrudan da öliir, onda qaragün elə yalvarırdı ki, qurtarın moni, ölmək
istəmirom. Amma axıracan kişi qızı kimi mərd-mərdano apar-dı özünü...
Uşaq ycnidən otağa goldi:
Ana, bəs haçan gedocoyik axı, kinoya?
Bu saat, bu saat, monim göyçok balam, indico gcdəcəyik... Axır
saatına qədor Mııxtar gəlirdi yanına... Manaf da golirdi, nccə yaxşı adam
imiş Manaf, Zaur, hcç bilmomişik vallah, bütün dofn xorcini özü çokdi, iiç,
ycddi do vcrdi, bu yaxında qırxıdır, amma day qırxını vcro bilməyocok,
doyişdilor do monzili... Bir injener köçüb bura arvadıyla, bir çoton do
kiilfoti var.
Maına, gedok do...
Bu saat, bu saat oğlum, qoy bir az omiylo danışım, gcdoı ik.
Zaur qalxdı vo indi ayaq üsto danışırdılar.
Görson tanımazdın, Zaurik, elo arıqlamışdı ki, yazıq... Ağrılar yaman
oziyyot vcrirdi, amma heç zarafatından da qalmırdı... No yaxşı oldu,
dcyirdi, heç kos monim qocalığımı, çirkinliyimi görmoyocok...
Bir cavan göyçok oğlan ıniialico cdirdi onu. Ölümündon bir giin qabaq
ıuono dcdi ki, lıcyif, belo göyçok oğlan moni ölü görocok. Zarafat clo-di ki,
çılpaq göron olub moni, amma ölü görən olmayıb lıolo, birinci bu
cavan oğlan görocok.
Zaur siqarctini söıulürdü, yenisini yandırdı.
Modino:
Zaur, otursana, dcdi, sonra dohlizo torof boylanıb olavo ctdi, dcyoson
başı qarışdı orda, ol çokdi bizdon. Doğrudan da, uşağın da-
ha sosi golınirdi.
Dayan, bu saat sono çay gotirim,
dedi.
İstomiroıu çay. Ycno danış ondan.
Zaur da Mədinoyo “son"
dcdi. Modinə indi onunçün on doğma, on yaxın adam idi.
F:Jı, ay Zaur no danışasan... Elo bil hcç yox iıııiş, lıcç no do qal-ınadı
bodboxtdon. Amma bilirson ncco gözol insan idi... Ncco qızıl ki-
Dostları ilə paylaş: |