Tarihte ve Günümüzde Ortadoğu'da Türkmenler



Yüklə 7,31 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə91/343
tarix21.03.2018
ölçüsü7,31 Mb.
#32694
1   ...   87   88   89   90   91   92   93   94   ...   343

Ortadoğu'da Türkmenler (Irak-Ġran-Suriye) Sempozyumu

  /   193 

Golanlıların (Colan) mal-mulkünü ellerinden alarak, kendilerini ölümle tehtit 

ettiklerinden  köylerini  boĢaltarak  Suriye'ye  kaçmak  zorunda  kalırlar.  Ġsrail 

hükumeti ise onların bir çok köylerini dağıtarak izlerini bu topraktan silmeğe 

çalıĢır. Sonra Golan (Colan) Tepeleri'nde 33 Yahudi yerleĢim merkezi kurar 

ki,  burada  da  15  bin  Yahudi  ve  18  bin  Durzi  Arap  yaĢar 

(http://www.dunyabulteni.net/index.php?aType=haber& ArticleID=41890). 

SavaĢta  Golan  (Colan)  Türkmanları  Golan‟ın  (Colan)  en  verimli 

arazileri  üzerinde  bulunan  ve  Sindyane,  Kadirriyye,  Dabya,  Razzaniye,  Ayn 

El-Sümsüm,  Ulleyktü,  Ayn  El  Alak,  Ahmadiye,  Kefer  Neffah,  Muğeyyir, 

Hafar  ve  Hüseyniyetü  isimli  toplam  12  Türkman  köyünden  kaçarak  ġam‟ın 

fakir  mahallelerinde  yerleĢirler.  Onlar  17  Nisan‟daki  Yenigün  Bayramı‟nda 

yılda  bir  kez  BMD  askerlerinin  nezareti  altında  ata-babalarının  mezarlarını 

ziyaret 

ederler 


(http://www.diplomatikgozlem.com/TR/belge/1-

7336/suriyede-golan-turkmenleri-varlik-mucadelesinde.html). 

Çetin  Turhan  “Suriye  Türkmanları”  makalesinde  Golan‟ın  (Colan) 

“1918  yılına  kadar  Osmanlı  hükmü  altında  kaldığını  yazar.  Osmanlı 

hükumetinden sonra bölgede Fransız mandası iĢ baĢına gelir ve Türkmanları 

assimile  politikasını  sürdürürler.  Türkmanlar  bu  duruma  tepki  gösterir  ve 

karĢıkoyma  hareketi  baĢlatırlar.  Nitekim  Türkiye  ile  Fransa  arasında 

imzalanan  20  Ekim  1921  tarihli  Ankara  AntalaĢmasının  7.  Maddesi 

“Suriye‟deki  Türkmanların  resmi  dillerinin  Türkçe  olması  ve  tüm  kültürel 

sosyal  haklarının  korunmasını”  içermektedir  (Çetin  Turhan,  2014:35). 

Maalesef  ne  Fransa  mandası,  ne  de  ondan  sonra  hükumete  getirilenler 

AntlaĢma Ģartlarının Türkmanlara ait olan Maddesine uymazlar. 

Golan  (Colan)  Türkmanları‟nın  sayısı  hakkında  kaynakların  verdiği 

bilgiler  çeliĢkilidir.  Onların  sayısının  40  binden  100  bine  kadar  olduğu 

gösterilir. Son kaynak olarak Çetin Turhan‟ın Türk yurdu dergisinin 2014 yılı 

Ocak,  317.  sayında  yayınlattığı  “Suriye  Türkmanları”  makalesini  göstere 

biliriz.  Çetin  Turhan  yazar:  “  1999  tarihinde  yapılan  nüfuz  sayımına  göre 

bölgenin  nüfuzu  400  bin  kiĢidir.  Bu  tarihte  Türkmenler‟in  sayı  100  bin 

civarında. Yani Türkmanlar Golan (Colan) nüfuzunun %25‟ini oluĢturmakta. 

Golan (Colan)‟dan toplam 20 Türkman köyü bulunmakta. 1967 yılı Altı Gün 

SavaĢı sonrasında Ġsrail‟in iĢgalettiği bölgedeki tüm topluluklar göçe zorlanır” 

(Çetin Turhan, 2014:35). 



Milli varlığının korunmasında halk edebiyatının önemi 

Bin  yıllar  boyunca  halkların  hafızasında  yaĢatarak  günümüze  kadar 

getirmeği  baĢardığı,  kültürün  bir  kiĢinin,  bir  etnosun  olmaktan  çıkarak 



194

 

  /  Ortadoğu'da Türkmenler (Irak-Ġran-Suriye) Sempozyumu 

uluslararası bir toplumun kültürü olduğu bir zaman diliminde yaĢıyoruz. Bu 

yüzden  de  her  birimiz  kendi  kültürümüzü  korumanın  yanı  sıra,  yazarak  ve 

resmini  veya  vidyosunu  çekmekle  onu  uluslararası  topluma  da  mal  etmiĢ 

oluruz. Bunun yanı sıra, dünyanın her bölgesinde, ister Afrıka‟da olsun, ister 

Güney  Amerika‟da,  ister  Çin‟de,  farketmez,  nerede  olursa  olsun,  o  kültürü 

korumak zorundayız. Bu her birimizin insanlık borcu. 

Türk  insanı  da  tarihen  hafızasını  daha  güvenli  saymıĢ.  Bir  roman 

kadar olan halk hikayelerimizi de, bir misralık Ģiir ve ya inancı da hafızalarında 

tuta bilmiĢler. Bunun için de hafızasındaki halk bilim yazıya, banta alınmadan 

bir  kiĢinin  ölmesi  bir  kütüphanenin  yok  olması  demektir.  SavaĢlar,  göçler 

onlarla  kütüphanenin  mahvedilmesi  demek.  1967  yılında  Altı  Gün  SavaĢı 

sonrasında  Ġsrail  iĢgalinden  kaçarak  ġam‟da  ve  baĢka  bölgelerde  yerleĢen 

Golanlılardan  (Colan)  zamanında  bilimsel  Ģekilde  folklor  örnekleri 

toplanmadı.  Bu  da  kültürümüzün  bir  kısmının  yok  olmasına  getirip  çıkardı. 

Bu  yüzden  de  tüm  imkanlardan  yararlanarak  folklor  örneklerini  toplamak, 

yayınlamak,  banta  almak,  onu  uluslararası  kültürün  bir  parçasına  çevirmek 

gerekir. 

Zor  durumlara  rağmen  Fadi  Ġsa  ve  ġabanî  HiĢam  alan  çalıĢmaları 

zamanı topladıkları Ata sözlerinden ve deyimlerden bir kısmını veriyoruz: 

Adamı ğılınç öldirmez, bir güççik söz öldirir. 

Ağzı yédir, gözi utandır. 

AlıĢmak ğudırmaktan béterdir. 

Allah köpegin duasını kabul étseydi gögden sümük yağdırırdı. 

Allah sağ gözi sol göze gerek étmesin. 

Allahın emri olmasa yaprak ağaçtan düĢmez. 

Alma biĢ, ağzıma düĢ 

Altın toprağa düĢti, ğıymeti azalmadı. 

Arpa eken buğda biçmez. 

Asîlı dat, hasîrda yat. 

At almadan axır yaptı. 

At iĢler, eĢĢek yatar. 

Ayakyalın gezerse tiken batar. 

Bir enin sesi çıkmaz. 

Dağ dağa ğavıĢmaz, ınsan ınsana ğavıĢır. 

Datlı söz yılanı deliginnen çıkarır. 



Ortadoğu'da Türkmenler (Irak-Ġran-Suriye) Sempozyumu

  /   195 



Gül tikensiz olmaz. 

Ğızına vurmayan, dizine vurur. 

ĞonĢı aĢınnan dok olınmaz. 

Ġki ğarpız bir ende tutulmaz. 

Kimse öz ayranına turĢı démez. 

Köre ıĢık ne yarar. 

Laf ğarın doydırmaz. 

Sağ baĢ, yastık istemez. 

Sakla samanı, gelir zamanı. 

Sen ağa ben ağa, sığırları kim sağa. 

Yan yattı, çamıra battı. 

YaĢ yétmiĢ, iĢi bitmiĢ. 

Zaman sene uymazsa sen zamana uy (Fadi Ġsa, ġabanî HiĢam, 2007: 

53-55).  

Golan  (Colan)  Türkmanları‟nın  ata  sözleri  ve  deyimleri  Azerbaycan, 

Türkiye, Türkmenistan Türkçelerinden pek farklı deyildir. 

Golan (Colan) Türkmanları‟nın mâni ve türkülerinden aĢağıda örnek 

veriyoruz.  Bunlar  da  Türk  halklarının  dörtlükleri  ile  ister  konusu,  isterse  de 

türü itibarile aynıdır. 

Tabbılım çala-çala, 

Çıktım bir hüce dala. 

Ya yıkıllım, ya öllim, 

Ya bu sevdigmi allım. 

Aya baktım, Ay bayaz, 

Ğıza baktım, ğız bayaz. 

Cébe baktım, para az, 

Dédim bu ğız yaramaz. 

Ağaçlar kölgelendi, 

Güzeller sürmelendi, 

Her güzelden bir öpiĢ, 

Yüregim tézzelendi. 

DaĢ altında pastırma, 

Ğız saçını kestirme, 



Yüklə 7,31 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   87   88   89   90   91   92   93   94   ...   343




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə