185
Bütün yazılar yoxlandıqdan sonra qiymətlər xüsusi
jurnallara köçürülür və ən çox bal toplayanlar instituta
qəbul olunurdular. Onu da qeyd edim ki, bütün bu
əməliyyatların hamısını ümumtəhsil kafedralarının
müdirləri baĢda olmaqla həmin kafedraların
müəllimləri aparırdılar.
Yazıları yoxlayarkən tez-tez elə abituriyentlərə rast
gəlirsən
ki, fransızca qətiyyən bilmir. Bəla
burasındadır ki, Əlcəzairdə orta təhsil ərəbcə, ali təhsil
isə fransızca aparılır. Belə uĢaqlar instituta daxil
olduqdan sonra da çətinliklə oxuyurlar. Mühazirədən
sonra dəfələrlə tələbələr mənə yaxınlaĢıb fransız dilini
pis bildiklərini söyləmiĢdilər. Lakin nə etmək
olardı?...
ġübhəsiz
ki,
bizim
oxucuları
əlcəzairli
valideynlərin
qəbul
imtahanlarına
münasibəti
maraqlandıracaqdır. Qəbul imtahanı vaxtı bir nəfər də
olsun belə valideyn institutun nə həyətində nə də ki,
ətrafında gözə dəymir. Abituriyentlər himayəçisiz
qəbul imtahanlarına gəlir və gedirlər. Onlar
himayəçinin olmasını özləri üçün təhqir hesab edirlər.
BUMERDES GƏNCLİK ŞƏHƏRİDİR
YaĢadığımiz Bumerdes Ģəhərini gənclik Ģəhəri də
adlandırmaq olar. Buranın əhalisi əsasən gənclərdirlər.
Bunun da əsas səbəbi odur ki, Bumerdesdə bir neçə
ali məktəb fəaliyyət göstərir. Ġrəlidə qeyd etdiyim
186
kimi bu ali məktəblərin yalnız ikisində sovet
müəllimləri çalıĢırdılar.
Bizim institutun tələbələri əsasən oğlanlardırlar.
Hər qrupda iki və ya üç qız oxuyur. Bu qızların
əksəriyyəti müasir dəbdə geyinirlər. Bir qrup qızlar
isə (bunlara “müsəlman bacılar” deyirlər) mavi və ya
ağ rəngdə uzun paltar geyir və həmin rəngdə də yaylıq
bağlayırlar. Tələbələr arasında “müsəlman qardaĢlar”
da var idi. Onlar adətən saqqal saxlayır, ağ rəngdə əba
geyinirdilər. Tələbələrin içərisində ən sakiti və
intizamlısı həmin o “müsəlman bacı və qardaĢlar”
idilər. Bu tələbələr ölkədə olan xüsusi dini cəmiyyətin
nümayəndələridirlər.
Əlcəzairdə qızlar ərə getdikdən sonra çarĢab salır
və
ağızlarını yaĢmaqla örtürlər (Əlbəttə bu
avropalılaĢmıĢ ailələrin qızlarına aid deyildir).
Gəlinlər ya ağ, ya da ki, qara çarĢab salırlar. ÇarĢabın
rəngi müxtəlif regionlarda müxtəlif olur. Qadınların
yaĢmağı isə ağ parçadan üç künc formada kəsilir və
iplər vasitəsilə bağlanır. Bəzən çox isti havalarda
çarĢablı qadınlar dükan və ya mağazaların yanında öz
çarĢablarını qaydaya salırlar. Bu zaman çarĢab
altından onların müasir dəbdə geyimləri adamda
təəccüb doğurur.
Tələbə qızların demək olar ki, hamısı sürücülük
kurslarında təhsil alırdılar (Bumerdesdə Ģəxsi
sürücülük məktəbi var idi). Tələbə oğlanlar da
Mustafa bəyin sürücülük məktəbində oxuyurdular.
187
Tələbələrin ən böyük arzuları avtomobil və ev
almaqdan ibarətdir.
Tələbə qızların bəziləri özlərini lap fransız
qızlarına bənzədirlər və demək olar ki, açıq-saçıq
gəzirlər. Hətta oğlanlarla qol-boyun gəzən qızlar da
vardır. Lakin belələri çox azdır. Belə qızlar haqqında
bizim kafedranın laborantı deyirdi ki, onların heç vaxt
ailələri olmayacaqdır (yəni ərə getməyəcəklər) .
Əlcəzairli qızların həm geyimində, həm də
hərəkətlərində müəyyən təzadlar açıq hiss olunur. Bu
hiss adamın beynində bir suala çevrilir:
Biriniz ağ çadrada,
ağ yaĢmaqda,
Biriniz cins Ģalvarda,
“Adidas” baĢmaqda.
Birinizin görünür
bir cüt gözü,
Birinizin – bədəninin
hər üzü.
Biriniz – xəcalət yaxasında,
O biriniz – sükan arxasında.
Biriniz ərəbcə danıĢır,
ağzını yaĢmaqla örtür,
Biriniz – fransızca
dil-dil ötür.
Adınız bir, ünvanınız bir:
Ġkiniz də bu torpaqda
doğuldunuz,
188
Ġkiniz də bir xəmirdən
yoğruldunuz.
Məəttəl qalmıĢam
mən burda düzü,
Hansınızsınız,
ərəb qızı?
Tələbə oğlanlar çox kasıb geyinirlər. Onların
əksəriyyəti demək olar ki, dərsə ev paltarında gəlirlər.
Ev paltarında dərsə gəlmək o qədər kütləvi hal almıĢdı
ki, institut rəhbərliyi xüsusi əmrlə tələbələrin ev
paltarında instituta gəlmələrini qadağan etdi.
Bir dəfə yağıĢlı bir gündə bir tələbəni ev
baĢmağında görüb, danladım. O, baĢını aĢağı salıb
cavab vermədi. Sonra xəstə olduğunu bildirib, dərsdən
azad olmaq üçün icazə istədi. Ġcazə verdim. O
gedəndən sonra tələbə yoldaĢları dedilər ki, onun nə
ayaqqabısı var, nə də ki, ayaqqabı almağa imkanı.
Təqaüdü gözləyir ki, özünə ayaqqabı alsın. Onu da
qeyd edim ki, bəzi tələbələr də harınlıqdan ev
paltarlarında dərsə gəlirdilər. Düzü, mən səhv
etmiĢdim və bunun üçün xəcalət çəkirdim.
Əlcəzairli gənclər idmanı çox sevirlər. Onların
futbola olan məhəbbətindən irəlidə qeyd etmiĢəm.
Onlar eyni dərəcədə həndbol, voleybol, Ģahmat və
tennis oyunlarını da sevirlər. Bu gənclərin (istər oğlan
və istərsə də qız olsun) karateyə də böyük maraqları
vardır.
Dostları ilə paylaş: |