YüZÜNCÜ yil üNİversitesi sosyal biLİmler enstiTÜSÜ
Yüklə 2,03 Mb. Pdf görüntüsü
|
35 181 ﺎﻬﻟﻜ ﺀﺎﻣﺳﻻا مدﺁ مﻟﻋ óükmi ile Ádem muèallim-i melÀ’ike olmışdur ve daòı sücÿd idicek vaútin vechini bir maúÀma teveccüh ider ki Ádemüŋ yüzi ol maúÀmdan maòlÿúdur eger óÀl-i óayÀtda ve eger óÀl-i memÀtda yüzi ol maúÀm-ı veche döndirmek gerekdür ki bu úamu ãÿretler kelime-i ilÀhí izÀsında maòlÿúdur 4/50-53 Adem’in bütün yaratılmışlardan üstünlüğü isimlerin ilmini bilmesindendir. Adem meleklerin hocasıdır. Bütün isimleri Adem bilir. Melekler ve diğer yaratılmışlar bu ilimden mahrumdur. Adem’in ilmin bilen İsa gibi ölüyü dahi diriltebilir. Ádem oldı maôhar-ı esmÀ-i kül EnbiyAyı vü Óaúı Ádemde bul 194 Şol kişi kim Ádemüŋ èilmin bilür Ölüyi èÍsÀ gibi diri úılur 200 Ádem ve ÓavvÀ kÿh-ı èArafÀtda birbirine irişdiler ve birbirin buldılar birbirini bulmaú nice ola çünkim anlardan artuú kimse yoġ idi imdi èArafÀt kinÀyetdür Ádem ile ÓavvÀdan ve anlaruŋ vech-i òilúatlerinden ki cennetden geldiler daòı vücÿd ùaġına ki ol saùr-ı óaùù-ı vech-i Àdem ve óavvÀdur bu èArafÀt ùaġında ki Ádemle ÓavvÀnuŋ vech-i òilúatleridür 9/43-47 ÓavvÀ Ádemüŋ ãol pehlÿsinden òalú olındı didikleri bu maènÀdur ki Àdem úırú altı èadeddür vaútÀ ki on dört èadedi vech-i óavvÀya virseŋ otuz iki èaded úalur vech-i Àdemde mesùÿrdur baèdezÀn ãola nisbet olındı anuŋçün ki óavvÀ nÀúıã òilúÀt olındı fi'l-cümle ãol ãaàa nisbet nÀúıãdur 9/100-103 Óaú taèÀlÀ eydür yÀ Ádem-i sÀkin ol uçmaúda sen daòı senüŋ zevceŋ yiyüŋ içüŋ uçmaú nièmetlerinden niçe dilerseŋüz lÀkin şol şecere yaúın olmaŋ eger ol şecere yaúın olursaŋuz ikiŋüz daòı ôÀlimlerden olursız didi 15/4-6 Adem, Havva ve tüm enbiyanın dili Farsçadır. Hz. Muhammed’in dilinde Farsça’da bulunan dört harf eksiktir. Bu dört harfi lamelif karşılamaktadır. Otuz iki óarf durur aãl-ı kelÀm Ol ki Ádem Óaúdan ögrendi temÀm 621 Şekki yoúdur bu sözüŋ óaúdur inan Nuùú-ı Ádem otuz ikidür hemÀn 628 Otuz iki Ádemüŋdür Ádemüŋ Ádeme yaúlaşdı nuùúı òÀtemüŋ 181 2/Bakara: 31. (Allah, Âdem’e bütün isimleri , öğretti.) 36 26 İnsan vücudunda bulunan kemik, eklem, deri, damar sayıları da yirmi sekiz ve otuz iki sayılarını bulmak amacıyla te’vil edilir. Üç yüz altmışdur kemügüŋ iy yigit Üç yüz altmışdur etüŋ hem gey işit 388 Üç yüz altmışdur pey ü cild ü ùamar Her birisi altı kez altmış bular 389 Her bir altmış olur iy ehl-i temiz Otuz iki ile yigirmi sekiz 390 4.3. KUR’AN Úur’Àn mürekkebdür ôÀhirÀ dÿde-i siyÀhíden ve insÀn daòı mürekkebdür dört ùabÀyièden pes ol kimse ki eydür Úur’Àn ôÀhirÀ úadím degildür dir bilmez ki ôÀhirÀ Úur’Àn dÿde-i siyÀhídür ol dÿdenüŋ ve siyÀhinüŋ óaúíúati kelimedür 4/80-83 Úur’Ànı kendi vücÿdında müşÀhade idersen ki kelÀm mütekellimüŋ èaynı ola ve daòı úalem-i úudret-i ilÀhí ile Úur’Àn yazıla mütekellimüŋ vücÿdında mektÿb u mesùÿr müşÀhede olına èale’l-yaúín Úur’Àn كﻟ ﱞﺔﺟﺣ olur ve eger ãÿreti Úur’Àn oúımasa andan ãoŋra kendü vücÿdunda mektÿb u mesùÿr müşÀhede itmese èale’l-yaúín كﻳﻟﻋ ﱞﺔﺟﺣ olmaz 4/99-103 İnsan Kur’an’ı kendi vücudunda görmeli ve okumalıdır. Kur’an gerçekte mürekkepten oluşmaktadır. Kur’an batınî yönden değerlendirildiğinde insan vücudunda yazılı olduğu görülür. Oldı on dört òaù yüzüŋde ÀşikÀr Her biri bir yirde úılmışdur úarÀr 293 İki on dört oldı yigirmi sekiz Bu sözi dív aŋlayımaz bilesiz 294 Òatlar on dört yirleri on dört müdÀm Oldı Úur’Ànuŋ óurÿfınca temÀm 295 37 4.4. FÂTİHA Kur’ân-ı Kerîm’in ilk sûresidir. Fâtiha, “açmak, açıklığa kavuşturmak, sıkıntı ve meşakkati gidermek, başalam” anlamındaki feth kökünden türemiş bir isim olup hâtimenin zıddı olarak “bir şeyin evveli, baş tarafı, başlangıcı, giriş” manasında kullanılır. “Fâtihatü’l-kitâb” tamlamasının kısaltılmış şekli olan Fâtiha Kur’ân-ı Kerîm’in ilk sûresi ve bir bakıma onun ön sözü olduğu için bu adı almıştır. Elhamd, Fâtiha sûresinin Türkçe’deki en meşhur adı olup, çeşitli özelliklerini yansıtan başka isimleri de vardır. Ümmü’l-Kur’ân, ümmü’l-kitâb, kenz, kâfiye, es-sebu’l-mesânî, şükr, dua, şâfiye bu isimlerden bazılarıdır. 182 Hurûfîler bu isimlerden özellikle ümmü’l-kitâb ve sebu’l-mesânîyi çok kullanırlar. Bunlardan ilki Havva ile ilintilendirilir. Havva’da Adem’de bulunan yedi hat bulunmamaktadır. Fatiha yirmi bir harfle yazılmıştır. Yedi harf eksiktir. Bundan dolayı Fatiha Havva vechinde yazılıdır. İkinci isim yedi ayetden mürekkeb olmasındandır. Fatiha’nın ayet sayısı da ihtilaflıdır. Sünni alimler besmeleyi katmaz ve altı ayet olduğunu belirtiler. Şiîler ise besmeleyle birlikte yedi ayet olduğunu söylerler. 183 Hurûfîlerde yedi saysı hemen tüm te’villerin temelini oluşturmaktadır. İsmâilî te’vilde de yedi sayısının ön plana çıktığı bilinmektedir. Yedi sayısı on dört, yirmi bir ve yirmi sekiz sayılarının bulunmasına yardımcı olur. FÀtióa yidi Àyetdür yigirmi ùoúuz kelimedür ve yigirmi bir óarfdür yidi óarf eksikdür ol yidi óarf ki eksikdür budur ف ظ ش ز ج خ ﺚ ve daòı ol óurÿflar ki FÀtióa andan mürekkebdür yigirmi bir óarfdür budur ى ه و ن م ل ك ق غ ع ﻃ ض ص س ر ذ د ح ﺖ ب ا 9/68-72 Dört kirpük iki úaş bir ãaç yidi Bunlaruŋ ümmü’l-kitÀb oldı adı 291 FÀtióanuŋ óurÿfı yigirmi bir óarfdür vech-i óavvÀya muùÀbıúdur on bir noúùa ile otuz iki olur Àdem vechine muùÀbıú olur ve daòı FÀtióatü'l-kitÀb sebèu'l-meåÀni didükleri bu maènÀyadur ki ol óurÿf-ı muúaùùaèa ki on dört óarfdür ġayr-ı mükerrerdür tamÀm- ı FÀtióatü'l-kitÀbda gelür ki ol on dört óarfüŋ ièlÀmı vech-i Àdemde mesùÿrdur budur ن ق ﻢﺣ ﺲﻂ ﺺﻌﻳﻬآ رﻟا pes maèlÿm u mefhÿm oldı ki Úur’Ànuŋ aãlı yigirmi sekiz óarfdür Àdem vechinde mesùÿrdur ve FÀtióatü'l-kitÀb yigirmi bir óarfdür vech-i óavvÀda mesùÿrdur pes kelÀm-ı ãÀmeti kelÀm-ı nÀùıúa taùbíú itmemek ŞeyùÀn mertebesi oldı mecmÿè-ı enbiyÀullah bu sırra vÀkıf u muùùaliè olmışlardur bir sebíl-i mükÀşafa şöyle ki FÀtióatü'l-kitÀb ki ümmü'l-úitÀbdur yigirmi bir óarfdür yidi óarfi óikmet-i ilÀhí FÀtióatü'l-kitÀbdan menè itdi ve virmedi ve óavvÀ ki ümmidür anuŋ vechinden daòı yidi saùrı óikmet-i ilÀhí menè itdi óavvÀnuŋ óüsninden ve cemÀlinden ötüri ve daòı Àdemüŋ vechindeki otuz iki saùr oúınmaúdan ötüri egerçe vech-i óavvÀdan ol yidi saùrı menè olmasaydı Àdem vechinde otuz iki saùr ôÀhir olmazdı 9/72-86 182 Emin Işık, “Fâtiha Sûresi”, DİA, XII, 252-253. 183 Bu konuda geniş bilgi için bkz. Emin Işık, “a.g.m”. Yüklə 2,03 Mb. Dostları ilə paylaş:
|