Gidroksihosilalar. Spirtlar. Fenollar. Gomologik qatori, nomlanishi olinish usullari. Tuzilishi, izomeriyasi. Fizikaviy va kimyoviy xossalari. Oddiy efirlar. Ishlatilishi

Kimyoviy xossalari. Fenol kislota xiisusiyatiga ega, buning sababi kislorod atomidagi erkinjuft elektronlar benzol yadrosiga tortilishi natijasida kislorod atomida elektronlar zichligi kamayadi va gidroksil gruppadagi vodorod atomi harakatchan holatda bo'lib qoladi. Shuning uchun, ularning dissotsilanish konstantasi suvnikidan yuqori bo'lib,o'yuvchi natriy eritmasi bilan fenolatlar hosil qiladi.

natriyfenolat

Molekulada kislorod atomidagi erkin juft elektronlarning benzol yadrosiga siljishi natijasida benzol halqasining orta- va para-holatlarida elektron zichligi ortadi, shuning hisobiga o'rin olish reaksiyalari ro'y beradi.

Pikrin kislota, kislota kuchi bo'yicha xlorid kislotaga yaqin turadi, bunga sabab molekuladagi nitrogruppalar kislorod atomidan elektronlami benzol yadrosiga tortadi. Oqibatda gidroksil gruppadagi kislorod bilan vodorod o'rtasidagi oddiy bog' kuchsizlanib qoladi. Natijada, molekula oson dissotsilanadi.

Pikrin kislota asos xususiyatiga ega bo'lgan moddalar bilan tuz hosil qiladi. Ayniqsa, alkaloidlarni identifikatsiya qilishda katta ahamiyatga ega.
Fenol oksidlanganda, dastlab gidroxinon, so'ngra benzoxinon hosil bo'ladi.
Asosiy adabiyotlar

1. YUsupov D., Turobjonov S.M., Qodirov X.E., Ikramov A., Karimov A.U. Organik kimyoning boshlangich asoslari. O‘quv qo‘llanma. Toshkent, 2006. -290b.

2. Free Download Organic Chemistry (6th edition) written by Robert T. Morrison and Robert N.Boyd. 2013. – P.1283.
3. Mirziyoev SH.M. Buyuk kelajagimizni mard va olijanob xalqimiz bilan birga quramiz. T. “O‘zbekiston”, 2017 yil. 488 b.
4. Mirziyoev SH.M. Qonun ustuvorligi va inson manfaatlarini ta’minlash-yurt taraqqiyoti va xalq farovonligining garovi. T. “O‘zbekiston”, 2017 yil, 48 b.
5. Mirziyoev SH.M. Erkin va farovon demokratik O‘zbekiston davlatini birgalikda barpo etamiz. T. “O‘zbekiston”, 2016 yil. 56 b.
6. T.W. Graham Solomons, Craig B. Fryhle, Scott A. Snyder. Organic chemistry. University of South Florida, Pacific Lutheran University, Columbia University. 2014. – P.1255.
7. Alovitdinov A.B., Ismatullaeva M.G., Xolmuradov N.A. O‘quv qo‘llanma. Organik kimyo. Toshkent. O‘qituvchi. NMIU. 2005. -416 b.
8. N.N. Suvorov tahriri ostida. X. Karimov tarjimasi. O‘quv qo‘llanma. Organik kimyodan savollar va masalalar. Toshkent. “O‘zbekiston”. 1998. -343.
9. Salixova O.A., Ismailova L.A., Maksumova A.S. Laboratornыy praktikum po organicheskoy ximii. Metodicheskie ukazaniya. TKTI, 2007.-56 s.
http://fayllar.org