boshlang‘ich bilim y u rtlard a o 'tilar, am m o m utaxassislarning
yetishmasligi, dars o ‘tish xonalari va sport jihozlari yo'qligi sababli
darslar m ukam m al darajada o ‘tilmasdi. G im nastika mashg‘ulotlari
faqat Toshkentdagi erkaklar gimnaziyasida
m untazam ravishda
o ‘tkazilardi. G im naziyalarda jismoniy tarbiya darslarini zaxiradagi
harbiy zobitlar o ‘tishgan.
1904-yiida T o sh kentda «Gimnastika va jism oniy tarbiya ha-
vaskorlari jamiyati» tuzilib, uning nizom ida gimnaziya talabalari
jam iyatga a ’zo b o ‘lish huquqidan m ahrum ekanligi qayd etilgan.
G im nastika tushunchasiga yugurish, sakrash va irg‘itish mashqlari
kirgan.
T oshkentda shved va fransuz gim nastikasi o'qituvchilarini
tayyorlash bo‘yicha qisqa muddatli o ‘quv
kurslari tashkil etilib,
ularda o ‘qish haqi ju d a baland bo‘lgan. Shu sababli kurs tinglov-
chilari soni 10— 15 n afard an iborat bo‘lgan.
1910-yil 26-d ek ab rdan 1911-yilning 2-yanvarigacha «Bilim
yurtlar o ‘qituvchiiarining birinchi Turkiston qurultoyi»da jism oniy
tarbiya muammolari ko‘rib chiqilib, jismoniy tarbiya bo‘yicha maxsus
s h o ‘balar ochilgan, d astu r m undarijalari,
dars soatlari, o'qitish
uslubiyatlari b o ‘yicha tavsiyalar ishlab chiqildi. Ushbu qurultoy
qatnashchilari jism oniy tarbiya darslari erkak va ayollar bilim yurtlari
uch un majburiyligini ta ’kidlab o ‘tdi.
Toshkentga 1912-yildan boshlab Peterburg, Moskva, Varshava
shaharlaridan gim nastika sporti bo'yicha m urabbiylar kela boshla-
dilar. Harbiy okrug bosmaxonasining ishchilari gimnastika sho‘basini
tashkil etishdi.
1912-yilda Stokgolm shahrida o'tadigan O lim piada o ‘yinlarida
ishtirok etish uchun Rossiya term a jam oasini
saralash musobaqasi
Turkiston (T oshkent)da bo 'lib o'tgan. U shbu sana 0 ‘zbekistonda
sport gimnastikasini bunyod etilgan kuni, deb hisoblanadi. Keyin
Q o ‘qon, Farg'ona va Sam arqand shaharlarida gimnastika jamiyatlari
tuzilgan.
1912-yilda toshkentlik gimnastlar M oskvada o ‘z m ahoratlarini
nam oyish etishgan. 1915-yilda Toshkentda ayollar gimnastikasi
b o ‘yicha o ‘quv kurslari ochildi. Shu
kurslarni tugatgan Polina
G arfung 0 ‘zbek isto nda gim nastikani rivojlanishiga katta hissa
q o ‘shgan. O ktabr inqilobidan so‘ng gim nastika ommaviy tarzda
rivojlangan. Aholini jism oniy va sport orqali sog‘Iomlashtirish davlat
ishiga aylangan.
Shu tarzda gimnastika Buxoro, K attaqo‘rg‘on,
N am angan, U rganch shaharlariga tarqala boshlagan.