haqida m ukam m al tarzda so‘z yuritadi. Ibn Sino olimlar o rasid a
birinchi bo‘lib, jism oniy m ashqlarni od am organizmiga ijobiy
ta ’sirini «Uzluksiz chuqur nafas olish jarayonini
keltirib ch iq aru v -
chi erkin harakat jism oniy mashq deyiladi», deb ta’riflagan.
Olim larning raisi (Ibn Sinoni shunday deyishgan) ta ’k idla-
shicha, salom atlikni muhofaza qilish tartibida eng asosiysi b a d a n -
tarbiya mashqlari bilan shug‘ullanish, un d an so‘ng ovqatlanish va
uyqu tartiblariga rioya qilishdir. Agar o dam o ‘z vaqtida m e’y o rid a
badantarbiya mashqlari bilan doim o shug‘ullanib,
kun tartibiga
rioya qilsa, u hech qanday davolash chorasi va dori-darm onga
ehtiyoj sezmaydi. Buyuk olimning yozishicha,
jismoniy m ash q lar
bilan m untazam shug‘ullanmay qo‘ygan odam ni sog‘lig‘i so ‘nib,
harakatlanishni to ‘xtatish natijasida kuchi susayib boradi. O lim ning
fikricha, jism oniy mashqlar m ushaklar, b o ‘g‘inlar,
asab tolalarini
mustahkamlaydi, natijada in so n la ro ‘z ishlarini toliqm asdan u zo q
muddatda bajarib, xastalikdan muhofaza etishadi. Ibn Sino jism oniy
mashqlar bilan shug‘ullanganda insonning
yoshi va salom atiigini
qay darajada ekanligini inobatga olishni ta ’kidlaydi.
«Tib qonunlari»da bolalar, o ‘sm irlar, keksalar qachon va qay
tarzda jism oniy mashqlar bilan shug‘ullanishi haqida m a’lu m o t
berib o ‘tiladi. Ibn Sino mashqlarni boshlash va tugatish vaqti,
uqalash, ham m om da va sovuq suvda c h o ‘milish (chiniqish), ta n an i
tozalikda saqlash va boshqa gigiyenik talab lar haqidagi fïk r-
mulohazalari bugungi kungacha olim lar diqqat markazidadir.
Dostları ilə paylaş: