Gömrük işi Hazırladı: L. M. Hüseynova

115 
 
Qanununa  uyğun  olaraq  nəqliyyat  vasitələrinin  dövlət  qeydiyyatını  aparan  orqan 
tərəfindən həyata keçirilir. 
Gömrük ərazisinə daimi gətirilmiş avtonəqliyyat vasitələrinin dövlət qeydiyyatının 
aparılması,  daimi  uçota  alınması,  dövlət  qeydiyyat  şəhadətnaməsinin  və  qeydiyyat 
nişanlarının  verilməsi  müvafiq  gömrük  orqanı  tərəfindən  gömrük  vəsiqəsi  tərtib 
edilməklə,  “Yol  hərəkəti  haqqında”  Azərbaycan  Respublikasının  Qanununa  uyğun  olaraq 
nəqliyyat vasitələrinin dövlət qeydiyyatını aparan orqan tərəfindən həyata keçirilir. 
Fiziki şəxslər tərəfindən mülki silahların, onların döyüş sursatlarının Azərbaycan 
Respublikasına gətirilməsinə verilən xüsusi icazənin etibarlılıq müddəti altı aydır.  Xidməti 
və mülki silah, onların döyüş sursatları Azərbaycan Respublikasının gömrük 
ərazisinə rezidentlər tərəfindən gətirilə bilər. 
Qeyri-rezidentlər 
tərəfindən 
mülki 
(гражданский) 
silah 
Azərbaycan 
Respublikasına  yalnız  qanunvericiliklə  müəyyən  edilmiş  qaydada  silah  sərgisində  və  ya 
idman yarışlarında istifadə edilməsi və ov edilməsi məqsədilə müvəqqəti gətirilə bilər. 
Xidməti  və  mülki  silahlara  dair  Azərbaycan  Respublikası  Daxili  İşlər  Nazirliyinin 
verdiyi xüsusi icazə etibarnamə ilə başqa fiziki və ya hüquqi şəxsə verilə bilməz. 
Qeyri-rezidentlər  vətəndaşı  olduğu  dövlətlərin  nümayəndəliyinin  vəsatətinə 
(ходотайство)  əsasən  Daxili  İşlər  Nazirliyi  tərəfindən  verilmiş  xüsusi  icazəsi  əsasında 
alındığı  vaxtdan  beş  gündən  gec  olmayaraq  Azərbaycan  Respublikasının  gömrük 
ərazisindən  kənara  çıxartmaq  şərti  ilə  mülki  silahları,  onların  döyüş  sursatlarını  əldə 
edəbilərlər.  Alınan  silahların  və  onların  döyüş  sursatlarının  Azərbaycan  Respublikasının 
ərazisindən aparılma müddəti pozularsa, həmin silah və döyüş sursatları müsadirə olunur. 
 Mədəniyyət  sərvətlərinin  Azərbaycan  Respublikasının  gömrük  sərhədindən  
keçirilməsi Qaydaları: 
Azərbaycan Respublikasının gömrük sərhədindən keçirilən mədəniyyət sərvətləri 
gömrük orqanına mütləq yazılı formada bəyan edilməlidir. Milli mədəniyyət əmlakı olan 
sərvətlər Azərbaycan Respublikasının gömrük ərazisindən kənara, yalnız müvəqqəti sərgi, 
qastrol  səfərləri,  prezentasiya,  bərpa  işləri  və  beynəlxalq  mədəniyyət  tədbirlərinin 
keçirilməsi  zamanı  bir  qayda  olaraq  il  ərzində  altı  aydan  çox  olmamaq  şərti  ilə  buraxılır. 
Milli  arxiv  fonduna  daxil  olan  sənədlərin  orijinalları  və  ya  onları  əvəz  edən  nüsxələri 
müəyyən  olunmuş  qaydada  ən  çoxu  üç  ay  müddətində  Azərbaycan  Respublikasının 

---

116 
 
hüdudlarından  kənara  çıxarıla  bilər.  Azərbaycan  Respublikasının  gömrük  sərhədindən 
mədəniyyət  sərvətlərini  müvəqqəti  keçirən  şəxs  Azərbaycan  Respublikasının 
qanunvericiliyi  ilə  müəyyən  edilmiş  qaydada  gömrük  orqanına  onların  geri  qaytarılması 
haqqında öhdəlik təqdim etməlidir. 
Malların və nəqliyyat vasitələrinin gömrük orqanlarına bəyyanetməsi. 
Suallar: 
1.  Bəyanetmə gömrük rəsmiləşdirilməsinin əsas mərhələsi kimi. 
2.  Bəyanetmə formaları və gömrük bəyannaməsinin verilmə müddəti. 
3.  Yük gömrük bəyannamələrinin doldurulması qaydaları. 
4.  Sadələşdirilmiş bəyannamələr. 
5.   Əlavə, dövri və natamam bəyannamələr. 
6.  Gömrük  bəyannaməsində  göstərilən  məlumatların,  müvafiq  sənədlərin  və 
malların yoxlanılma müddətləri. 
7.  Nəqliyyat  vasitələrinin  gömrük    ərazisinə  daxil  olması  haqqında  məlumatın 
gömrük orqanlarına təqdim edilməsi. 
 
 
1.  Gömrük  Qanunvericiliyində  bəyanetmə  dedikdə,  gömrük  rəsmiləşdirilməsi 
icraatı  və  gömrük  nəzarətinin  həyata  keçirilməsi  məqsədləri  ilə  mal  və  nəqliyyat 
vasitələri barədə səhih məlumatların müəyyən edilmiş formada gömrük orqanlarına elan 
edilməsi başa düşülür. (146.) 
Bir qayda olaraq bəyanetmə aşağıdakı əsas hallarda tələb olunur: 
1) 
mal  və  nəqliyyay  vasitələri  –  Az  R-nın  gömrük  sərhədindən 
keçirildikdə; 
2) 
malların  yerləşdirildiyi  gömrük  rejimi  bu  və  ya  digər  səbəbdən 
Gömrük Məcəlləsinin maddələrinə müvafaiq olaraq dəyişdirildikdə; 

---

117 
 
3) 
Az R-sı Qanunvericiliyi ilə nəzərdə tutulmuş digər hallarda. 
Bəyanetmə  gömrük-tarif  tənzimlənməsi  mexanizmi  üçün  birinci  dərəcəli 
əhəmiyyət kəsb edir. Ilkin gömrük tarif münasibətlərində gömrük vergi və rüsumlarının 
ödənilməsi  ilə  bağlı  öhdəliklər  gömrük  orqanının  vəzifəli  şəxsi  tərəfindən  gömrük 
bəyannaməsinin qəbul edilməsi ilə bağlıdır.  
Bəyanetmənin forması və qaydaları, həmçinin gömrük məqsədləri üçün lazım olan 
sənədlərin və məlumatların siyahısı müvafiq icra hakimiyyəti orqanı tərəfindən müəyyən 
edilələk    rəsmi  nəşrlərdə  dərc  olunur  və  müvafiq  icra  hakimiyyəti  orqanlarının  rəsmi 
internet saytlarında yerləşdirilir. 
Müvafiq icra hakimiyyəti orqanı gömrük orqanlarının bəyanetmə ilə bağlı fəaliyyət 
zonasını  və  funksiyalarını,  habelə  malların  yerləşdirildiyi  gömrük  prosedurlarının 
xüsusiyyətlərini nəzərə alaraq, iş günlərini və saatlarını müəyyən edir.  
Sərbəst  zona  xüsusi  gömrük  proseduru  istisna  olmaqla,    başqa  gömrük 
prosedurları altında yerləşdirilməsi nəzərdə tutulan daxili mallar həmin gömrük rejiminə 
uyğun olaraq gömrük bəyannaməsi ilə təmin edilməlidir.  
Gömrük  sərhədindən  keçirən  malların  və  nəqliyyat  vasitələrinin  sahibi,  yaxud 
onunla bağlanılan müqavilə əsasında gömrük brokeri bəyannaməçi ola bilər.  
Gömrük  bəyannaməsinin    təsdiq  edilməsi  şəxsin  üzərinə  xüsusi  öhdəliklər 
qoyduğu  hallarda,  gömrük  bəyannaməsi  yalnız  həmin  şəxs  tərəfindən  və  ya  onun 
adından çıxış edən şəxs tərəfindən verilməlidir. 
Malları  və  nəqliyyat  vasitələrini  bəyan  edən  bəyannaməçinin  vəzifələri 
aşağıdakılardır: 
-  malları  və  nəqliyyat  vasitələrini  Gömrük  Məcəllədə  nəzərdə  tutulan  qaydada 
bəyan etmək;  
-malları və nəqliyyat  vasitələrini gömrük orqanlarının tələbi ilə təqdim etmək;  

---