Görünmez Adam

Tanrım!”
“Onun yaptığını yapmam, ben olsam... yani!” Piposunu körükler.
Böylece bir düşe, hayalının sonu gelmek bilmeyen o muhteşem düşüne dalar. Ve Kemp durmaksızın
ağzını aradığı ve Adye de sık sık sorguya çektiği halde, hanın sahibi dışında tek bir Tanrı kulu bu
defterlerin, içlerinde yatan o anlaşılması son derece güç görünmezlik sırrı ve onun gibi bir düzine
daha tuhaf sırla orada olduklarını bilmez. Ve o ölünceye kadar da hiçbiri bilemeyecektir.

---

NOTLAR
1
H. G. Wells’in 
The Scientific Romances
(Bilimsel Maceralar) isimli eserine yazdığı önsöz.
1
Grotesk bir Macera: Wells’in alt başlığı genellikle romanın çoğu baskısında kullanılmamıştır, ama
açıkça onun bu romanın hangi şekilde anlaşılmasını istediğini gösteren önemli bir noktadır.
2
‘Yarı saydam yapılmış olsa da, özü kara topraktır’: John Davies’in Witfes 
Pilgrimage
(1605?)
eserindeki ‘The Trinity illustrated by a three-square perspective Glasse’ (Üç kare perspektifindeki
bir camla tasvir edilen Üçleme) sonesinden alıntı: ‘lf in a three-square Glasse, as thick, as cleare, /
(Being but dark Earth, though made Diaphanall) / Beauties divine, that ravish Sence, appeare /
Making the Soule, with joy, in Trance to fail...’ (Üç karelik bir camda, öyle kalın, öyle açık / Yarı
saydam yapılmış olsa da, özü kara topraktır / Güzellikler doğuyorsa. Aklı baştan alan, görünen / Ruhu
neşeyle, düşürüp kendinden geçiren...) Bu not da çeşitli baskılardan çıkarılmıştır. Wells bu notu ilk
Amerikan baskısına eklemiştir.
3
Birkaç istisna dışında romandaki yer isimleri kurgusaldır.
4
Iping: Midhurst’ün beş kilometre batısında ve Londra’dan yüz kilometre uzaklıktaki, Sussex
Yaylaları’nın kenarında yer alan ve ilkokulunda Wells’in önce öğrenci olarak, sonra da 1881’le 1884
arasında yardımcı olarak bulunduğu kasaba.
5
Doğu Sussex’te, Manş Denizi kıyısındaki bir sahil kasabası.
6
Hall bunu arabayı çeken kısrağa söylüyor.
7
İtalyanca aslı amatör, burada yarı gönüllü gibi bir anlam çıkıyor.
8
Wells’in 
The Wonderful Visit
(1895) isimli eserinde de geçmiş olan bir yer ismi.
9
1811’de fakirlerin eğitiminin desteklenmesi amacıyla kurulan ve National Society tarafından
desteklenen bir okul.
10
 Anarşist: 
The Blackwell Encyclopaedia of Political Thought’
un (Oxford: Blackwell, 1987)
editörü David Miller’ın sayfa 13’te belirttiğine göre, anarşizm “1880 ve 1890’larda... bireysel terör
eylemleri, örneğin politik liderlere ya da tanınmış fabrika sahiplerine yönelik suikastlar anlamına
gelmeye başlamıştı. Anarşistlerin paltolarının altında bombalarla gezen acımasız adamlar olduğuna
dair popüler imge kamuoyunun zihnine bu dönemde yerleşmişti.” Wells’in kendisi ise bu klişe tiple
dalga geçse de, onu kullanmaktan da kaçınmaz. Daha önceden de, Londra’nın sularını zehirleme
girişimi sırasında, içinde kolera bakterisi bulunduğunu düşündüğü bir örnekten içen bir anarşistle
ilgili 
The Stolen Bacillus
(1894) isimli komik bir öykü de yazmıştır. Örneğin hiç de kolera bakterisi
olmadığı ve tek etkisinin de anarşisti maviye çevirmek olduğu ortaya çıkar. 
Görünmez Adam
'la daha
yakından ilgili bir öykü de, pek çok açıdan (bu öykünün kahramanının da anarşist olduğundan
şüphelenilmesi gibi) 
Görünmez
Adam'ın bir prototipi olan 
The Diamond Maket
’daki yalnız
bilimadamının öyküsüdür. Wells’in arkadaşı olan ve 
Görünmez Adam’
dan çok etkilenen Joseph
Conrad (1857- 1924), kuşkusuz bu etkiyi 
The Secret Agent
’taki (1907) ünlü anarşist ve patlayıcı

---

madde müridi profesör portresine de yansıtmıştır.
11
 Yeteneğini kullanmak yerine, yerde bir çukur kazan ve yeteneğini bu çukura gömen adam (bkz.
Aziz Matta’ya göre İncil, 25:14-30)
12
 Paskalya dan elli gün sonraki Pazar günü başlayan ve bütün hafta boyu süren, Ruhülkudüs’ün
havarilere göründüğü Pantekot gününün anısına kutlanan yortu.
13
 Genellikle kâğıtların uçmasını engellemek için ağırlık olarak kullanılan bir tür kafadanbacaklı
fosili.
14
 Aynı adlı bitkiden elde edilen alkolsüz bir içki. “Saparna, su katılmış biranın tadındaki ve
rengindeki değişimi” gizlediğini belirtiyor Leon Stover,