Görünmez Adam

The Shaving of Kari
M
anc
isimli yapıtında
(Lake Forest, Illinois: The Chinon Press, 1982, p. 67.)
15
 (Fr.) Pike, kabartmalı pamuk kumaş.
16
 Hedef olarak kullanılan hindistancevizlerine tahtadan toplar atarak, düşürmeye çalışmaya dayanan
bir oyunun oynandığı çadır, genellikle İngiltere’de dini festivallerde v.s. kurulur. İngilizce
hindistancevizi kelimesinin (coconut) kökü coco lspanyolcada sırıtan surat, gulyabani anlamlarına
geliyor. Wells burada bir kelime oyunu yapmış olabilir, (ç.n.)
17
 Kraliçe Viktorya’nın tahta çıkışının ellinci yılının kutlamaları. Kraliçe Viktorya altmışıncı yılını
Görünmez Adam tefrika edilmeye başladığı ay içinde (Haziran 1897) kutlamıştı.
18
 Pantekot ta (Tevrat’ın verildiği gün) Ruhülkudüs’ün gelişinde oluşan bunun tersi etkilerle ile
kıyaslayın: “imanlıların hepsi Kutsal Ruh’la doldular, Ruh’un onları konuşturduğu yabancı dillerde
konuşmaya başladılar. O sırada Kudüs’te, dünyanın her ülkesinden gelmiş dindar Yahudiler
bulunuyordu. Bunlar sesi işittikleri zaman büyük bir kalabalık halinde toplandılar. Her biri kendi
dilinde konuşulduğunu duyunca şaşakaldılar. (İşler 2:4-7)”
19
 Teslis (Üçleme) doktrinini kabul etmeyen bir Hıristiyan mezhebinin üyesi.
20
 Shelley’in 
"Batı Rüzgârı’na
Övgü” (1819) şiirine gönderme: “Ey, vahşi Batı Rüzgârı, güzün
gelişinin soluğu olsan da/ Senin görünmeyen varlığınla kurumuş yapraklar/ Sürüklenir, bir büyücünün
önünden kaçan hayaletler gibi...”
21
 Marvel: Mucize, şaşırtıcı olay, kişi anlamlarına geliyor. Bay Thomas Marvel: Görünmez Adam’la
karşılaşmasında gösterdiği ilk tepki de ismine çok uyan ve Wells’in The 
Wonderful Visit
isimli
eserinin 30. bölümünde Angel’in “yabani çiçekler arasında huzurla uyuklayan Saygıdeğer Serseri” ile
bir benzerlik taşıyan bir karakter. (London, Dent, 1895, s. 141)
22
 Marvel umulmadık bir şekilde Latince bir deyişi hatırlıyor: Vox 
et praeterea nihi!
(Sadece bir
ses, başka bir şey yok!)
23
 Eğer bu horoz dövüşünü de geçmezse!: Yani heyecan açısından. Horoz dövüşü yasadışıydı.

---

24
 Denizci dövüş kelimesini öyle okuyor.
25
 Tepe köşkü: Evlerin üzerinde özellikle manzara seyretmek için yapılan küçük oda ya da kule.
26
 Kansız arabacı: Arabacısı arkada oturan iki tekerlekli ve tek atlı bir tür arabayı kullanan
arabacılara verilen ad.
27
 Zaman boyutu: Bu dördüncü boyut hakkında “bilimsel” bir açıklama Wells’in 
Zaman Makinesi
(1895) isimli eserinin 1. bölümünde Zaman Yolcusu tarafından verilmektedir.
28
 Görünmez Adam’ın ismi ilk kez burada geçiyor. Bu ismin romanının konusuyla ilgili olarak, pek
çok bağlantısı var gibi görünüyor. İlk bağlantı, kelimenin asıl karşılığı olan “genellikle bir kartalın
kafasına ve kanatlarına ve bir aslanın bedenine ve arka ayaklarına sahip bir yaratık olarak tasvir
edilen masal yaratığı” (Oxford English Dictionary) tanımı ile kurulabilir. Griffin’i kategorize etmek
zordur, üstelik aynı derecede korkutucu bir yaratıktır. Ama kelime Hindistan İngilizce’sinde
“Hindistan’a yeni gelmiş ve Hindistan’daki yaşam tarzına ve Hindistan’ın özelliklerine alışık
olmayan Avrupalı” (OED) anlamında da kullanılmaktadır, ki bu West Sussex’e gelen Griffin’i de
andırmaktadır. Yine de bu bağlantıların nereye kadar uzatılabileceğini bilebilmek zordur: daha
karışık (ama romanın çeşitli yerlerinde beden rengi ile ilgilenilmesine bakılırsa belki de daha uygun)
bir bağlantı da, kelimenin Birleşik Devletler’de (özellikle de Louisiana'da) kullanılan anlamı
“melez” (OED) ile kurulabilir.
29
 University College: University Of London’a bağlı kolejlerden biri.
30
 Doğduklarında derilerinde ve saçlarında pigmentleri olmadığı için beyaz renkli, beyaz saçlı ve
kırmızı gözlü olan insanlara verilen isim. Bu terim ilk olarak Portekizliler tarafından beyaz renkli
Afrikalı zencileri tanımlamak için kullanılmıştır.
31
 Nauplius: Sade yapılı kabuklulara ait, bir çift gözü ve üç çift ayağı olan bir larva tipi.
Tomaria: bir lam tipi.
32
 Cum grano: Çekincelerimiz saklı kalmak üzere. Latince cum grano salis (bir tuz tanesi ile)
deyiminden.
33
 Röntgen: Wells burada bilinçli olarak çağını yakalıyor. Wilhelm Konrad von Röntgen (1845-
1923) 1895’te X ışınlarının kaşifi olarak üne kavuşmuş ve bu çalışmasıyla ilgili olarak da 1896’da
Rumford madalyası ile ödüllendirilmişti. O günlerde İngiltere’de X ışınlarıyla ilgili pek çok tartışma
vardı: 1896’da John Macintyre Glasgow Kraliyet Kliniği’nde ilk röntgen makinesini yapmayı
başarmıştı. Aynı yıl, William J. Morton ve Edvrin W. Hammer