854
ens isə ayrıca varlıq kimi........................................................ 302
Kateqoriyalar ......................................................................... 303
Aktuallıq və potensiallıq ........................................................ 303
Səbəblər ................................................................................ 304
Forma və materiya ................................................................. 304
Ruh və bədən ......................................................................... 305
Epistemologiya ...................................................................... 306
Antropologiya və əxlaqi fəlsəfə .............................................. 309
Tanrı və dünya ....................................................................... 312
Ontoloji arqument (Anselm)................................................... 313
Okkam – sintezdən skeptisizmə doğru .................................... 318
Lüter - volyuntarizm və nominalizm: yalnız inam ................... 321
Universitet ənənəsi................................................................. 325
Ərəb fəlsəfəsi və elmi ............................................................ 330
YEDDİNCİ FƏSİL. YENİ DÖVR VƏ
TƏBİƏTŞÜNASLIĞIN YARANMASI
Eksperimental riyazi təbiətşünaslıq ........................................ 336
Kopernik və Kepler................................................................ 344
Qaliley və Nyuton .................................................................. 348
Bioloji elmlər ........................................................................ 350
Dünyanın mexaniki mənzərəsi, ruhun və bədənin əlaqəsi ........ 353
İnsan – subyekt kimi .............................................................. 355
SƏKKİZİNCİ FƏSİL. RENESSANS VƏ REAL SİYASƏT
Makiavelli: siyasət – manipulyasiya kimi ............................... 362
Siyasət müqavilə və təbii hüquq əsasında (Altuzi, Qrotsi) ....... 369
DOQQUZUNCU FƏSİL. HOBBS - FƏRD VƏ ÖZ
MÖVCUDLUĞUNU QORUYUB SAXLAMA
İngiltərə tarixinin mühüm hadisələri ....................................... 372
Cəmiyyət saat mexanizmi kimi .............................................. 372
Təbii qanun zəkanın norması kimi .......................................... 381
Hərəkət haqqında təlim .......................................................... 382
Liberallıq və liberalizm .......................................................... 384
ONUNCU FƏSİL. İNSAN ŞÜBHƏ VƏ İNAM ARASINDA
Dekart - metodik şübhə və zəkaya etibar ................................ 387
Paskal - ağlın və ürəyin dəlilləri ............................................. 398
855
Viko - tarix bir model kimi..................................................... 400
ON BİRİNCİ FƏSİL. SPİNOZA –
RASİONALİZM VƏ SİSTEM
Substansiya və atributlar ........................................................ 408
Zərurət və azadlıq .................................................................. 415
ON İKİNCİ FƏSİL. LOKK - MAARİFÇİLİK
VƏ BƏRABƏRLİK
Epistemologiya və idrakın tənqidi .......................................... 420
Siyasi nəzəriyyə - fərd və onun hüquqları ............................... 431
ON ÜÇÜNCÜ FƏSİL. LEYBNİTS - MONADALAR
VƏ QABAQCADAN MÜƏYYƏNLƏŞMİŞ HARMONİYA
Məqsəd və səbəb - yeni sintez ................................................ 441
Mümkün dünyaların ən yaxşısı ............................................... 442
ON DÖRDÜNCÜ FƏSİL. BERKLİ - EMPİRİZMİN
DAXİLİ TƏNQİDİ
"Esse":="percipi". İdealistik empirizm ................................... 445
Substansiyaya - yox, Tanrıya - hə! ......................................... 449
ON BEŞİNCİ FƏSİL. HYUM - EMPİRİZM TƏNQİD KİMİ
Empirik tənqid. Səbəbiyyət haqqında təsəvvür ....................... 453
Əxlaqi fəlsəfə: "mövcud olan" və " mövcud olmalı olan"
arasında fərq, "sağlam fikrə" etibar ......................................... 461
ON ALTINCI FƏSİL. MAARİFÇİLİK - ZƏKA VƏ TƏRƏQQİ
Elm və modernizasiya ............................................................ 467
Vətəndaşın rifah halı .............................................................. 470
Monteskyö - hakimiyyət bölgüsü və ətraf mühitin təsiri .......... 473
Helvetsi - fərd və həzz ........................................................... 475
Smit - iqtisadi liberalizm ........................................................ 478
Russo – Maarifçilik fəlsəfəsi əleyhinə reaksiya ....................... 483
Börk - mühafizəkar reaksiya .................................................. 490
856
ON YEDDİNCİ FƏSİL. LİBERALİZM VƏ UTİLİTARİZM
Bentam - hedonist hesablama və hüquqi islahat ...................... 498
Con Styuart Mill - sosial liberalizm; liberallıq
rasionallığın şərti kimi ........................................................... 502
Qrin ....................................................................................... 509
Keyns .................................................................................... 511
ON SƏKKİZİNCİ FƏSİL. KANT - FƏLSƏFƏDƏ
"KOPERNİK İNQİLABI"DIR
Kantın transsendental fəlsəfəsi - idrak nəzəriyyəsidir .............. 513
Kantın transsendental fəlsəfəsi - əxlaq haqqında təlimdir ........ 525
Kantın siyasi nəzəriyyəsi........................................................ 531
Mühakimə - teleologiya və estetika ........................................ 539
ON DOQQUZUNCU FƏSİL. HUMANİTAR
ELMLƏRİN TƏŞƏKKÜLÜ
Müqəddəm şərtlər .................................................................. 542
Herder və tarixilik .................................................................. 543
Şleyermaxer və hermenevtika ................................................ 548
Tarixi məktəb - Savini və Ranke ............................................ 549
Droyzen və Diltey - humanitar elmlərin unikallığı .................. 552
Tarixi məktəbin tənəzzülü ...................................................... 558
İYİRMİNCİ FƏSİL. HEGEL - TARİX VƏ DİALEKTİKA
Refleksiya, dialektika, təcrübə................................................ 560
Ağa və kölə – tanınma və sosial identiklik
uğrunda mübarizə .................................................................. 573
Ənənə zəka kimi - universal və xüsusi-fərdi
arasında gərginlik .................................................................. 575
Kapitalizm, bürokratiya və dövlət........................................... 579
Hegelin baxışlarının tənqidi ................................................... 583
İYİRMİ BİRİNCİ FƏSİL. MARKS - MƏHSULDAR
QÜVVƏLƏR VƏ SİNFİ MÜBARİZƏ
Dialektika və özgələşmə ........................................................ 589
"Materializm" ........................................................................ 595
Tarixi materializm ................................................................. 596