H akġMLƏRĠn d avraniġI ÜZRƏ b anqalor p rġNSĠPLƏRĠ
Yüklə 5,01 Kb. Pdf görüntüsü
|
etməlidir. Bundan əlavə, ictimai informasiya xidmətində iĢləmək üçün yetərli sayda məhkəmə iĢçiləri olmasını təmin etmək lazımdır. Belə xidmətlər məhkəmə binasına giriĢin bilavasitə yaxınlığında olmalıdır. MüĢtərilərlə iĢ xidmətləri və resurs mərkəzləri də vətəndaĢlar üçün münasib yerdə olmalıdır. Məhkəmə istifadəçilərinə yerlər ümumi istifadə yerlərinə təqdim edilən tələblərə cavab verən xüsusi gözləmə otaqları, həmçinin xüsusi ehtiyacları olan Ģəxslər üçün, məsələn, zərərçəkmiĢ uĢaqlar və ya imkanları məhdud olan Ģəxslər üçün əlveriĢli Ģəraiti olan təhlükəsiz, rahat və təmiz yerlər verilməlidir. 6.5. Məhkəmə orqanları ədalət mühakiməsi sisteminin cəmiyyətin həyatında rolu haqqında əhalinin məlumatlandırılma dərəcəsinin artırılması və məhkəmə sisteminin fəaliyyəti ilə əlaqədar bəzi qeyri- müəyyənliklərin öhdəsindən gəlmələrinə kifayət qədər geniĢ yayılmıĢ səhv təsəvvürlərin aradan qaldırılması üçün nəzərdə tutulmuĢ sosial yönümlü proqramların həyata keçirilməsinin mümkünlüyü məsələsinə baxmalıdır. 102 6.6 Məhkəmə orqanları KĠV-lərin məhkəmə prosesləri, o cümlədən konkret iĢlər üzrə çıxarılmıĢ qərarlar haqqında cəmiyyətin məlumatlandırılması üzrə öz qanuni funksiyasını yerinə yetirməsi üçün onlara lazımi kömək etməlidir. 7. Hakimlərin peĢə hazırlığı 7.1. Məhkəmə orqanları malik olduqları bütün imkanları həddində hakimlərin peĢə hazırlığının təĢkil edilməsini, həyata keçirilməsini və ona nəzarəti özləri təmin etməlidir. 7.2. PeĢəkar hakimlərin hazırlanması üçün müvafiq imkanlar olmadığı yurisdiksiyalarda məhkəmə orqanları müvafiq kanallar vasitəsilə belə imkanların qazanılmasını təmin etməkdə və ya yerli ekspert potensialının formalaĢmasında milli və beynəlxalq strukturlardan və təhsil müəssisələrindən lazımlı kömək almağa çalıĢmalıdır. 7.3. Hakim vəzifəsinə təyin edilən bütün Ģəxslər dövlətdaxili və beynəlxalq maddi hüququn müvafiq tərəfləri, həmçinin prosessual normalar haqqında lazımi səviyyədə biliklərə malik olmalı və ya hakim kimi öz vəzifə borclarını yerinə yetirməyə baĢlayana qədər bu bilikləri əldə etməlidirlər. Lazımi qaydada təyin edilmiĢ hakimlər həm də məhkəmə fəaliyyətinə aidiyyəti olan baĢqa məsələlər, o cümlədən məhkəmə iĢlərinin idarə edilməsi və məhkəmənin idarə edilməsi, informasiya texnologiyaları, ictimai elmlər, hüquq tarixi və hüquq fəlsəfəsi, habelə mübahisələrin həllinin alternativ metodları üzrə giriĢ kursu keçməlidirlər. 7.4. Hakimlərin dünya baxıĢlarının yetərincə geniĢ olmasını və onların qabaqcadan yanlıĢ fikirdə olmamasını, eləcə də məhkəmə orqanlarının qərəzsizliyini təmin etmək üçün məhkəmə iĢçilərinin peĢə hazırlığı dünyagörüĢlərinin plüralizmi prinsipinə əsaslanmalıdır. 7.5. PeĢə hazırlığı proqramı müntəzəm əsasda təmin olunmalıdır; bu halda hakimlər üçün ixtisasartırma və yenidənhazırlanma proqramları məhkəmə icması üzvlərinin könüllü iĢtirakı prinsipinə əsaslanmalıdır. 7.6. Əgər hüquqi materiallarda (məsələn, məhkəmə qərarları toplularında, apellyasiya məhkəməsinin qərarlarında və s.) istifadə edilən dil hüquq təhsilinin təmin olunduğu dildən fərqlənirsə, həm hakimlərin, həm də vəkillərin həmin dili öyrənməsini təmin etmək lazımdır. 7.7. PeĢə hazırlığı proqramları məhkəmə sisteminin müxtəlif bölmə və səviyyələrinin nümayəndələrinin görüĢməsinə, təcrübə mübadiləsi etməsinə və dialoq əsasında ümumi fikrə gəlməsinə imkan verən 102 Hakimlərin müstəqilliyini və qərəzsizliyini təmin etmək üçün onların cəmiyyətdən təcrid edilməli olması barədə ənənəvi fikrə rəğmən, məhkəmələrin ictimaiyyətlə iĢ proqramları hakimlərin fəallığını və iĢlədiyi icmalarla birbaĢa qarĢılıqlı fəaliyyətdə olmasını nəzərdə tutur. Təcrübə göstərir ki, cəmiyyətin hüquq və məhkəmə icraatı məsələləri barədə məlumatlı olması həm məhkəmə sisteminin Ģəffaflığının artırılmasına imkan yaradır, həm də cəmiyyətin məhkəmə orqanlarına olan inamını artırır. Son zamanlar ortaya çıxan yanaĢmalarda bələdiyyə binasında görüĢlər, televiziya və radio veriliĢlərinin hazırlanması, ictimaiyyətin məlumatlandırılma dərəcəsini artırmaq məqsədilə məhkəmə istifadəçisinin məlumat kitabçası kimi materialların (Ģəxsin həbs edilməsi, həbsdə saxlanması, girov müqabilində həbsdən azad edilməsi, cinayət icraatı və mülki icraat haqqında əsas məlumatların, həmçinin cinayətdən zərərçəkmiĢlər və Ģahidlər üçün faydalı məlumatın toplandığı kitabça Ģəklində) yayılması və sair tədbirlər nəzərdə tutulur. Ģəraitdə həyata keçirilməlidir. 8. Məsləhət rəyləri 8.1. Hakim və ya məhkəmə konstitusiya normasında və ya qanunda birbaĢa nəzərdə tutulduğu hallar istisna olmaqla, icra və ya qanunverici orqanlara məsləhət rəyləri verməməlidir. 9. Hakimlərin toxunulmazlığı 9.1. Hakim istənilən halda cinayət əməli hesab edilən əməlin törədilməsinə görə ümumi hüquq normalarına uyğun olaraq cinayət məsuliyyəti daĢımalıdır və adi cinayət təhqiqatı halında öz toxunulmazlığına istinad edə bilməz. 9.2. Hakim öz xidməti vəzifələrini icra edərkən onun hərəkətləri ilə əlaqədar mülki iddiaların təqdim edildiyi halda, Ģəxsi toxunulmazlığından istifadə etməlidir. 9.3. Yurisdiksiya, maddi hüquq və ya məhkəmə proseduru sahəsində məhkəmə səhvləri məhkəmə qərarlarından və ya məhkəmə nəzarətindən Ģikayət verilməsi sistemi çərçivəsində Ģikayət verilməsi yolu ilə düzəldilməlidir. 9.4. Hakimin etinasızlığı üzündən və ya məhkəmə səlahiyyətlərindən sui-istifadə etməsi səbəbindən məhkəmə iĢinin tərəfinə zərər vurulmuĢ olduqda, dövlət tərəfindən hakim barəsində reqres hüququ olmadan dövlətə qarĢı iddianın verilməsi nəzərdə tutulmalıdır. 9.5. Məhkəmə orqanlarının müstəqilliyi hakimi cəmiyyət qarĢısında məsuliyyətdən azad etmədiyinə və hakimin hərəkətləri barəsində cəmiyyət tərəfindən edilən qanuni tənqid qanuna uyğun olaraq məsuliyyətin təmin edilməsi vasitəsi olduğuna görə, hakim məhkəmənin ünvanına olan tənqidləri məhdudlaĢdırmaq üçün məhkəməyə hörmətsizlik ifadə edən davranıĢla əlaqədar nəzərdə tutulmuĢ cinayət hüququ normalarının və ya prosedurların tətbiqindən mümkün qədər çəkinməlidir. Yüklə 5,01 Kb. Dostları ilə paylaş:
|