81
qilishda yorug‘lik hosil bo‘lishini belgilash bilan ishlatilgan. Ssintillyasion metodlar
tibbiyotda o‘zining gamma nurlanishni o‘lchashda aniqligi bilan alohida ahamiyatga
ega.
Umuman, dozimetriyaning fizik metodlari ionlashtiruvchi
nurlanishning
moddani ionlashtirish va elektr o‘tkazuvchi muhitda va elektr neytral gazga
aylantirish xususiyatiga asoslangan.
Rentgenografik nazorat radiatsion nazoratning ko‘proq
foydalanadigan metodi
hisoblanadi, unda rentgen nurini xosil qilish rentgen trubkasi bilan bajariladi, bunda
anod moddasi atomi bilan tez elektronlarning birgadikdagi harakati vijudga keladi,
tasvirni nurlanish detektori yordamida plankada yoki plastinada belgilanadi (4.1-
rasm).
4.1-rasm. Tasvir olish sxemasi:
1-manba; F – focus masofa; ∆δ-kamchilik balandligi; δ-radiatsion qalinlik.
Rentgen nurlari inson sog‘lig‘iga xavfliligini
bilgan holda undan xalq
xo‘jaligining bashqa sohalarida ham foydalaniladi. Metallardagi ulovlar,
yoriq
joylarni aniqlashda undan foydalaniladi. Bunda materialdan nur o‘tish darajasini
o‘zgarishi asosida kamchiliklar aniqlanadi.
Rentgenografik
nazorat metodi foydali, qachonki nazoratning optimal rejimida
ish olib borilsa.
Dostları ilə paylaş: