I c I l d VII-XII əsrlər azərbaycan şERİ

B ir  serin   y el  d ə   ə sir,  ç ö h rə m ə   y e lp ik   vuraraq, 
B ir b u lu d sa  su   s ə p ir y o lla ra   sak it  d u raraq .
B a d y a   ilə  e lə   b il  g ö y d ə n   e n ir y e rlə rə   su,
M o st  edir k ö n lü m ü ,  A lla h ,  b e lə   to rp a q   qoxusu!
Ş im şə y in   m ə ş a lə s in d ə n   c a h a n a   n u r  saçılır, 
P a rla y ır y e r ü z ü   g u y a   k i,  sab ah ım   açılır.
Ç a ğ la y ır  g ö y d ə   b u lu d ,  d a ğ - d ə r ə y ə   n ə r ə   çəkir, 
E lə   b il  ki,  y u v a sm d a n   b a ğ ırır z ə h m   ilə   şir.
A y ılarm ı  y u x u d a n ? ..  Ö m rü -g ü n ü   b itm işlər?! 
G ö rə   b ilsəy d i  sab ah ı,  ah,  ö lü b   g e tm işlər!
B u   şə fə q lə r,  b u   h a ra y la r  ü rə y ə   n ə ş ə   salır,
G ö z  b u  rö y an ı  g ö rə n d ə   y a şa m a q   z ö v q ü   alır!
6
S ö y lə y in   B e y lə q a n m   “ la y iq li”  b a şçısın a, 
M ə d in ə tü s -s ə la m d a n   şirin   sö z lə r  siz  ona.
G ö rü şm ə k   q a y d a sım   u n u d u b d u r d ö n ə rk ə n  -  
A y rıla n d a   o,  “ la y iq ” ,  “ ş ə r ə f li”  h ak im in d ə n .
Ə rə b lə rin   ş ö h rə tli  h ö k m d a rı  o lm u san ,
S ə n   o n ların   ə lin d ə n   ço x   ə n a m la r  alm ısan .
U calıb san   h ilal  tə k   m ə rtə b ə li  g ö y lə rə , 
U calıb san ,  n ə   y o lla   sən  e lə   y ü k sə k lo rə ?
B ig a n ə lə r  işin ə,  e y   d a im   arx a   d uran,
Ö z  işin d ə  o n lara  y e n ə   s ö y k ə n ,  arxalan!
B əs  n ə   üçiin  o ğ u lla r  h a q q ın d a n   m ə h ru m   oldu, 
O n ların   bu  m ə rd liy i  b ir  k ər.ara  q o y u ld u ?
38
T an m m ış  b ir  in san am ,  h am ının  h ö rm ə ti  var, 
V ə z irlə rd ə n   y e rim i  o n lar  y ü k sə k   tuturlar.
B əs  n ə   ü ç ü n   u n u d u b   c ə n a b i-a li  bunu,
U zaq d an   d a   alm a d ın   bir q u ru   səlam ım ı.
S ə fə rd ə n   g ə lə n lə r lə   g ö rü şm ə k   b ir  ad ətd ir, 
İn san lıq d a b u   ö zü  ə d a lə t,  n ə z a k ə td ir.
U n u td u n   bu  a d əti,  ey  a d ə tə   y ad   olan!
A y  ö z ü n d ə n   b ix ə b ə r,  ay  evi  b ə rb a d   olan!
U nutdurub  sahibin  sə n ə   sən in   ö zünü, 
X ə b ə rs iz s ə n   ö zü n d ə n ,  dum an  tu tu b   gözünü.
B əlk ə  c ü m ə   ax şam ı  b ə n d   o lm u sa n   b a d ə y ə , 
U n u tm u san   h am m ı,  m ən i  d ə ,  k im d ir  deyə.
B əli,  sizin  “ q u lu n u z ”  salam   d e y ir u zaqdan, 
B uyurun,  cav ab   v erin ,  n ə   fay d a  v a r  su sm aqdan?
O dla,  a lo v la   y azd ım   bu  m ə k tu b u   m ə n   sizə,
Çox  g ü m an   ki,  sab ah   d a  d a y an arıq   ü z -ü z ə .
7
İKİ  CƏNABIN  İSTƏKLİSİ
B izim   g ö zəl  g ə n c ə li  M ü stö v fı  Ə m in ü lm ü lk ,
Bir d ə   ki,  Ə b u   C ə f ə r   M ə h ə m m ə d   ibn  H ü sey n   -
G örüm   T an rı  hifz  etsin   istə y im c ə   d ü n y ad a -  
N ə  q ə d ə r  bu  a lə m   v a r bir y e rd ə   h ə r  ikisin.
Ə m in ü lm ü lk   y ay ıb d ır  ö lk ə y ə   ə d a lə ti,
Y oxsa  ki,  b u   M ə su d u n   artardı  fə la k ə ti.
D u açıyam   m ə n   o n a   ö m rü m  b o y u   h ə r  zam an, 
O nun  s ə x a v ə tilə   q u rtard ım   m ö h taclıq d an .

---

O n u n   bu  ax ıb   g ə lə n  m ə rh ə m ə t  ç e şm əsin d ən  -  
E lə   bil  ki,  d irilik   su y u n u   içm işə m   m ən .
T an rı  lü tf e tsin   ona,  a rtırsm   cəlalın ı,
H ə r  b ir in san   d ü n y a d a   x o ş  istə r  öz  halını.
Ş ə ra fə tli  k ə s lə r ə   ehsanı  aşıb  daşır,
Iltifatı  g ö y lə rd ə   u ld u zlara  yanaşır.
Ç ırp ın ır  d ə n iz in d ə   fə z ilə tlə r  dalğası, 
D ü rd a n ə y lə   d o lu d u r  o n u n   ağıl  d əry ası.
Q ız ıl-g ü m ü ş,  v a r-d ö v lə t  onun  g iilər  üzüdür, 
S ə m ə k  b ü rcü   b u   şə x sin   e lə   bil  ki,  öziidür.
S an k i  q alx ır y ü k s ə y ə   b ə d irlə n m iş  q ə m ə rlə , 
X o şb ə x tliy i  y a rışır g ü n əşü zlii  s ə h ə rlə .
S ə m a n ın   ş ə fə q lə ri  d o ğ u r  onun  iiziində, 
S ü rə y y a  işıq   sa ç ır onun  parlaq   g ö zü n d ə.
İn san lıq   q ü d rə tilə   ü fü q ləri  fəth  edir,
İn san lığ ı  h a m ıy a   ə m ə lilə   şərh   edir.
K im   onun  tə k   y aşay ır,  ö lm ə z   olur  d ü nyada, 
K im   ki,  ona  b ə n z ə m ir,  h ey atı  g edir  bada.
K aş,  onun  g ü n lərin i  b ay ram   edoydim   m ə n   də 
O n u n la  gün  k e ç irə n   ad am ların   içində.
O v ç u la r öz  ovu n u   o v laq d a  ovlayırlar,
G ö z ə llə r  arasm d a  öm rii  öm iir  sayırlar.
M əstliy in i  g iz lə d ir o n lar  şə ra b   kiipiində,
X oş  o lu rlar z a m an ın   y ax şı  k eçən   g ü n ü n d ə.
D e y irə m ,  x o şb ə x t  olsun  x o şb ə x tlik   istə y ə n lə r, 
Q o y   y am an  g ü n ə   qalsın   y am an lıq   d ilə y ə n lə r.
H asili  y o x a   çıx m ış  səh rad ay am   fə q ə t  m ən , 
Y ox  adam ı  bu  y e rd ə   adam   kim i  d in d irən
M ə g ə r  insandı  b u n lar?  M ey m u n lar  için d əy əm . 
G özləri  açıq   y atan   q o y u n lar  için d əy əm .
B aşçıları  b a şsızd ır,  ö z ləri  o n d an   b etər,
Y ol  azm ış  b ir y o lç u n u n  y o lu   de,  h ard a b itər?!
B ircə  ə c ə m   oğlu  v a r  onlarm   arasın d a,
B aşçıları  p ə ltə k d ir,  yel  o ynar  qafasm da.
N ə z a rə t  ey ləy ird i  işlə rin ə   b ir  ağa,
A lçaltdı  h am ısın ı,  düşd ü   iş  d olaşığa.
H am ısı  z ə lil  oldu,  h am iləri  o lm adı,
H ansı  y u rd u n   b o y n u n a   b u n lar k ə n d ir  salm adı?
A yağa  z ə n c ir  v u ru b   b ağ lad ılar  q olları, 
C in a y ə tlə r  y a p m a q d a   ap -a ç ıq d ı  yolları.
Sədd  ç ə k ilib   o  y e rd ə   h ə q iq ə tin   n ə h rin ə , 
X əy a n ə t  g ə lib   q o n u b   sə d a q ə tin   yerin ə.
O nları  tə rk   elo sən   n a m ə rd lə r  sə n ə   gülor, 
H am ısının  üziin d ən   kin,  paxıllıq  tö k ü lər.
O  qafası  q a h n la r  u d a   b ilm ir  h irsin i, 
Ç ə k ə c ə k d ir  b ir  y an a  p eşm anlıq  h ə rə sin i.
Z əkadan  q o rx u r  o n lar,  belə  x islə tlə ri  var, 
S ay m ayanın  ə m rin ə   baxıb  tab e  olurlar.
V erdikləri  sö z lə rə   h eç  vaxt  ə ın ə l  etm ə z lə r, 
K im sə  ilə  d o st  olu b ,  b eşcə  ad d ıın   g etm əzlər.
A nd  içib  Y e z id   kim i  H üseyni  aldadarlar,
Belə  pis  iş lə rin d ə n   haram   qazanc  dadarlar.
41

---