I c I l d VII-XII əsrlər azərbaycan şERİ

H ey  axtarıb  so ru şd u m ,  b ir tap m ad ım   n işanə,
Y a rəbb,  on u n   b a şın d a  n ə   gizli  m a c ə ra   var?
E tdim   gü m an   ki,  b ə lk ə   q açm ışd ır eşq   əlin d ən , 
E şqə  düşüb  o,  y o x sa  z ə n n im d ə   bir  x ə ta   var?
Suym uş  m ə g ə r çək ild i,  torp ağ a  hop d u ,  getdi, 
Y a  quş  olub  o  uçdu,  b aşında  n ə  h av a  var?
Üç  gün  sorağın  etdim ,  car çək d im   h ə r tə rə fd ə , 
O ndan  bu  h ə n d ə v ə rd ə   n ə   sovt,  n ə   sə d a   var.
K im dir x ə b ə r v e rə n   b ir yorğun,  q ə rib   ü rək d ən ? 
A ya,  bu  d ə rd ə   axır b ir çarə,  bir  d ə v a  var?
Dil  açdı  b ir  uşaq  ki,  X aqani,  o lm a  qəm gin!
B ir afətin   te lin d ə   b ir  q ə lb i-m ü b tə la   var.
55
H ə d isi-tö v b ə n i  at  b ir  k ə n a rə ,  b ad ə  gətir! 
X um arı  d ə f  elə m ə ,  m ə n   xum ar  b ad ə  gətir!
R əva  deyil  iki  q ib lə;  nəm az,  ya  b ad ə,
N əm azə  h ö v sə lə   y o x d u r,  dü b arə  b a d ə   gətir!
D em ə  s ə h ə r  g ü lə  o x şar,  qara  gecə  m işkə,
O  ətrü  rə n g d ə   m ey  tap,  bu  zarə  bad ə  gətir!
K önüldə  dini  tutub,  v erm ə  yol  xü rfatə
Ki,  m ane  o lm ay a  m ən   m eyküsarə,  b ad ə  gətir!
Ö m ür  k eçir  yaxasın  yıı taraq,  ə tə k lə   onu,
Salıb  bu  m ə c lisə ,  ol  bıcjərarə  b a d ə   gətir!
Ş ərab  ca rç ısın a   h azıram   d ey əm   “ lə b b e y k ” 
M ən im lə  h ə m d ə m   o la n   dosta,  y a rə   bad ə  gətir!
S ə h ə r duası  n əd ir,  istərəm   s ə h ə r  q əd əh in ,
İcazə  al,  m ə n i-b iix tiy a rə   b ad ə  gətir!
Behiştin  arxına,  X aqani  chtiyacın  yox,
B ehişt ü rək d i,  dur  ol  cuybarə,  b a rə   gətir!
56
Ay  nə  lazım ,  sən  kim i  m ohru  k ifa y ə td ir  m ən ə,
Gül  n ə  lazım ,  sən  kim i  xoşbu  k ifa y ə td ir  m ən ə.
Sevgilim ,  əqlim   o lu b d u r  eşqinin  d iv an əsi,
Ç ək m ə  z ə n c ir  fıkri,  ol  geysu  k ifa y ə td ir  m ə n ə .
G öz  y aşım d ırsa  b uludsuz  bir  y ağ ış  yağdırm ayan, 
Bir bulud  tək  z ü lfı-ə n b ə rb u   k ifa y ə td ir  m ən ə.
H üsnünü  seyr  etm o y ə  yox  ehtiyac  a y in əy ə,
Ə llərin  tə k   bir z ə r if  güzgü  k ifa y ə td ir  m ən ə.
Z ülfunün  rəngi  m ə n im   m crac  gecəm d ir,  şübhəm iz, 
Q ab -q ö v scy n in   -   iki  əbru,  k ifa y ə td ir  m ən ə.
E htiyacım   yox,  no  lazım dır  h ü m anın  kölgosi, 
S a y ey i-k u y in d ə  o lsam ,  bu  k ifay ətd ir  m ən ə.
Q osd  qılm ış  tö k m ə y ə   X aqaninin  qanın  fə lə k , 
Q ətlim   üçün  sən  kiıni  dilcu  k ifa y ə td ir  m ən ə.
57
Bax,  y cn id ən   bu  könül  dərdin  ilə  y a r olub,
Ö m r  çatan d a  başa  e şq ə   giriftar  olub.
Y ar  hoyata  g ə lc ə y in   şə h rə   diişüb  v ə lv ə lə ,
Eşqi  g ö rə rk ə n   ağd  q açm ağ a  v a d a r olub.
V erdi  h əy at,  sevgilim ,  bir gülüşün  q ə lb im ə , 
Ş ö le y i-h ü sn ü n lə   can  yurdu  ş ə rə rb a r  olub.
251

---

Ə ldə  b ə la   x ə n c ə ri,  a y rılıq   etm iş  hü cu m ,
V arlığa  son  q o y m ağ a  h ic r s ə b ə b k a r  olub.
P ən c ə   atıb  cey ran ın  b o y n u n u   sın d ırd ı  şir, 
G ö y ərçin   d ə   şahinin  cay n ağ ın d a x a r olub.
Səbrim i,  aram ım ı,  d in im i  d ə   aldılar,
T ə k c ə   q alan   ruh  m ə n im   q ə lb im ə   q ə m x a r olub.
58
S ən d ən ,  g ö zəlim ,  ö z g ə   k ə sd ə   n ə z ə rim   yoxdur, 
D ərd ü   q ə m i-e ş q in d ə n   b aşq a k ə d ə rim   yoxdur.
D ünyanı  b ü tü n   g ə z sə m ,  olm az  s ə n ə   oxşar  can. 
A v arə  b u   k ö n lü m   tə k  h eç  y an d a  y erim  yoxdur.
B aş  qoysam   ay aq larm   altında  n ə   q orxum   var, 
V əslin   m ə n ə   m ü m k ü n sə ,  başdan  x ə tə rim   yoxdur.
T ə k  b ir  g e c ə   də  o lsa  tə rk  e y lə m ə rə m   kuyin,
H ə r daş  o la b ir d arğ a,  xövfu,  h ə z ə rim   yoxdur.
S ən d ən   m ə n ə d ə k   can an ,  m in illik   u zun  yoldur, 
M ə n d ən   sə n ə   b ir  a d d ım   yoldur,  x ə b ə rim   yoxdur.
M ilçək   kim i  X aqani  sə rsü fre y i-v ə slin d ə  
Ç im ç ə şm ə   ə g ə r g ə z s ə ,  bil  ki,  z ə rə rim   yoxdur.
59
S ə h ə r  açıldı,  g ö zəl,  şişə   aç,  g ə tir badə!
G ünəş  kim i  sən   b a d ə   v e r bu  d ü n y ad ə.
S əm ad a b ay ram   ayı  çü n   q ə d ə m   q o y u r atına,
G ül ü zlü   saqi,  tə lə s,  m e y lə   g əl  y etiş  dadə.
A çıb  n iq ab ın ı  ü z d ə n ,  m ə n i  alovlandır,
K i,  şam   k im i  ax ıd ım   g ö z  yaşı  b u   sevdadə.
K önül  ki,  o lm ay acaq m ış  ə lin lə   abadan,
B arı  x ərab   ed ib ,  od  vur bu  m ü lk i-b ə rb a d ə .
G ülabı  tərli  ü z ü n d ə n   axıt  o  şə rb ə tə   kim , 
Ş ə k ə r lə b in   m ə n ə   b əx ş  etdi  ləli  səh b ad ə.
S ən ə  say an d a  m ə n im   sev g ilim   günahlarım ı, 
K eç  onları  k ə re m in lə   bu  q ə lb i-n a şa d e .
G ülabı  tə rli  ü z ü n d ə n   xıt  o  şə rə tə   kim , 
T abaqla  inci  m ü k afat  v er o  ustadə.
60
K ö n ü ld ə  aşiy an   etm iş  xəyalın,
V erib  can,  istə rə m   b ə z m i-v ü sa lın .
Q ap ın d a  to rp ağ a  üz  sü rtərəm   ki, 
N ə sib im   o la   d id ari-cam alın .
K am alın  q a rşısın d a  a cizəm   m ən, 
C am alın d an   m ü z e y y ə n d ir  kam alın.
Ü zün  nuru  gecəm i  etdi  gündüz,
N ə   b ə d rin   v a r  sənin,  n ə   d e   hilalın.
S oruşdun  y a rü   dildarı  m en d ən , 
M ü ə m m a d ır  m en im çü n   b u   sualın.
X ə y a lın   c a n ım a   h əm d əm d i,  canan! 
X ə y a lın d a n   soruş,  bil  v əsfı-h a lın !
Ə g ə r X aq an in i  g ö rm ək   d ilərsən , 
X ə y a lın a   g ə tir   sən  öz  xəyalın!
61
E y  ay dan,  p e rid ə n   g ö zəl  n azən in , 
M ə c n u n a   d ö n ü rə m   eşq in d ə  senin.

---