vurdu, Azərbaycn milli demokratiyasının muxtariyyətə olan ümidlərini qırdı, Azərbaycan xalqı arasında milli
birlik və müstəqil dövlətçilik ideyası gücləndi. Mart soyqırımına qədər Azərbaycan milli demokratiyasının
məqsədi Azərbaycana ərazi muxtariyyəti vermək olmuşdusa, soyqırımdan sonra bu məqsəd müstəqil dövlətçilik
ideyası oldu
1918 13 aprel
Zaqafqaziya Seymi ilə Osmanlı dövləti arasında müharibə baş verməsi
1918 13-16 aprel
S.Lalayan və T.Əmirovun daşnak dəstələrinin Şamaxıda soyqırım həyata keçirməsi. Şamaxıda həyata keçirilən
soyqırım nəticəsində Şamaxı əhalisinə qanlı divan tutuldu, 72 kənd isə dağıdıldı, 8 mindən artızq dinc
azərbaycanlı əhali öldürüldü
1918 20 aprel
Fətəlixan Xoyskinin rəhbərlik etdiyi Bakı şəhər Dumasının buraxılması
1918 22 aprel
Cənubi Qafqaz Federativ Respublikasının yaradılması
1918 22.IV-
26.V
Cənubi Qafqaz Federativ Respublikasının mövcud olması
1918 25 aprel
S.Şaumyanın sədrliyi ilə Bakı Xalq Komissarlığı Soveti (XKS) hökumətinin yaradılması. Bakı XKS-in
Azərbaycanda fəaliyyəti dövründə sosialist tədbirləri adı ilə aşağıdakı tədbirləri həyata keçirdi: Sovet Rusiya
nümunəsində yeni sovet orqanları yaratmağa başladı, Bütün köhnə hakimiyyət orqanları ləğv edildi,
Azərbaycan Xalq Cumhuriyyəti yaranarkən onu milli hökumət kimi tanımadı, fəhlə-kəndli milisi, şəhər, qəza
və mahal xalq məhkəmələri təşkil edildi, hərbi tribunal təsis edildi, əksinqilabla mübarizə aparmaq üçün
Fövqaladə Komissiya yaradıldı, banklar, neft sənayesi və Xəzər Ticarət Donanması milliləşdirildi, neft
yataqlarını vəhşicəsinə istismar etdi, “qardaşlıq yardımı” adı altında Sovet Rusiyasına neft və neft məhsulları,
və.s göndərildi
1918 26 may
Xəlil bəy Xasməmmədovun Zaqafqaziya hökumətinə ultimatum göndərməsi
1918 2-5 iyun
Bakı sovetinin Bakı neft sənayesini və Xəzər Ticarət Donanmasını milliləşdirməsi
1918
Bakı XKS-in “qardaşlıq yardımı” adı altında Sovet Rusiyasına 1 milyon 300 min ton neft və neft məhsulları
göndərməsi
AZƏRBAYCAN XALQ CUMHURİYYƏTİ
1918 26 may
Zaqafqaziya Seyminin sonuncu iclasının keçirilməsi. İclasda Gürcüstanın federasiyadan çıxmaq haqqında
bəyanatından sonra Zaqafqaziya Seymi özünün buraxıldığını elan etdi
1918 26 may
Gürcüstanın Federasiyadan çıxması və Zaqafqaziya Seyminin buraxılması
1918 27 may
Azərbaycan fraksiyasının sonuncu iclasının keçirilməsi. İclasda Müvəqqəti Milli Şuranın yaradılması haqda
qərar qəbul edildi və M.Ə. Rəsulzadə Milli Şuranın sədri seçildi. Milli Şura Azərbaycanın müstəqil dövlət
elan edilməsi haqqında qərar qəbul etdi
1918 28 may
Milli Şura tərəfindən “İstiqlal bəyannaməsi”nin qəbul olunması və Azərbaycanın dövlət müstəqilliyinin elan
edilməsi
1918 28 may-16 iyul
AXC hökumətinin fəaliyyətinin Tiflis dövrü
1918 28 may-17 iyul
F.Xoyskinin rəhbərlik etdiyi I Hökumətin fəaliyyət göstərməsi
1918 30 may
F.Xoyskinin AXC-nin yaradılması haqqında məlumatı radioteleqrafla xarici dövlətlərin başçılarına
göndərməsi
1918
AXC-in rəsmi orqanı kimi “Azərbaycan” qəzetinin nəşr olunmağa başlanması
1918 iyun
AXC hökumətinin İrəvan şəhərini ermənilərə güzəştə getməsi
1918 4 iyun
Batumda AXC ilə Osmanlı dövləti arasında Sülh və dostluq müqaviləsinin imzalanması. Müqavilənin
şərtlərinə əsasən Osmanlı dövləti Azərbaycanın dövlət müstəqilliyini tanıdı və müqavilənin 4-cü bəndinə görə
ehtiyac olarsa Azərbaycana hərbi yardım göstərməyi öz üzərinə götürdü Həmin bəndə müvafiq olaraq, Milli
Şuranın sədri M. Ə.Rəsulzadə və Xarici İşlər naziri M.Hacınski Osmanlı hökümətindən hərbi yardım istədilər.
Batum müqaviləsi AXC-nin xarici siyasət sahəsində ilk uğurlu addımı oldu
1918 iyun
Nuru paşanın rəhbərliyi ilə “Qafqaz İslam ordusu”nun Gəncəyə gəlməsi
1918 10 iyun
Bakı Sovetinin hərbi qüvvələrinin Cənubi Qafqaz dəmir yolu xətti boyunca hücuma keçərək, Bakı-Hacıqabul-
Kürdəmir-Müsüslü istiqamətində irəliləməsi
1918 12 iyun
Bakı Sovetinin qoşunlarının Kürdəmiri işğal etməsi
1918 16 iyun
Azərbaycan Milli Şurasının və hökümətinin Tiflisdən Gəncəyə köçürülməsi
1918 16 iyun-17 sentyabr
AXC-nin fəaliyyətinin Gəncə dövrü
1918 17 iyun
“İyun böhranı” baş verməsi. Gəncədə Nuru paşanın hökümətə etimadsızlıq göstərməsi ilə əlaqədar olaraq
hökümət böhranı yaranması. Böhrandan çıxmaq məqsədilə Milli Şurasının Gəncədə iclası keçirilməsi. “İyun
böhranı” Milli Şuranın fəaliyyətini müvəqqəti olaraq dəyandırılması ilə nəticələndi. Bununla Azərbaycanın
dövlət müstəqilliyi qorunub saxlanıldı
1918 17 iyun
F.Xoyskinin başçılıgı ilə II Hökümət kabinetinin yaradılması
1918
Qori Müəllimlər Seminariyasının Azərbaycan şöbəsinin Tiflisdən Qazaxa köçürülməsi
1918 22 iyun
AXC hökuməti tərəfindən ərzaq məhsullarının ölkədən kənara daşınmasının qadağan edilməsi
1918 24 iyun
AXC hökumətinin dövlət bayrağı haqqında qanun qəbul etməsi
1918 26 iyun
AXC hökumətinin Milli Ordunun yaradılması haqqında fərman verməsi və Müsəlman korpusunun “Əlahiddə
Azərbaycan korpusu” adlandırılması
1918 27 iyun
AXC hökuməti tərəfindən Azərbaycan (türk) dilinin dövlət dili elan edilməsi