İlham Əliyevin “Dünya ədəbiyyatının görkəmli nümayəndələrinin
Yüklə 5,98 Mb. Pdf görüntüsü
|
məqsədi ilə öz vicdanını dolanbac yollarla aparmasının bədii təs- viridir. Ejen pansiona çatana qədər artıq madam de Musingenə məhəbbət bağladı: o, Ejenin nəzərində, qaranquş kimi zərif və yaraşıqlı görünürdü. Gözlərindəki nəvaziş, ipək kimi yumşaq oldu- ğunu andıran və altında qan axdığı görünən incə dərisi, insanı valeh edən səsi, sarı saçlan yadına düşdü. Bəlkə də, tez-tez yeridiyi üçün iti hərəkət edən qan dövranı başladığından, məftunluğu da daha şiddətlənmişdi. Tələbə gözlənilmədən Qorio atanın qapısını döydü: -
-
Harada? -
İtalyan operasında. -
O, vaxtını yaxşımı keçirdi? İçəri girin. Qoca, əynində köynək ayağa durdu, qapını açıb yenə tələsik yatağına uzandı. Sözünə davam edərək: -
Ejen Qorionun otağına birinci dəfə idi ki girirdi. Odur ki qızının calalına valeh olduqdan sonra atasının yaşadığı mağaranı gördüyü zaman heyrətləndi. Pəncərələr pərdəsiz, rütubət basmış, divarların kağızları soyulmuş və bükülmüşdü, bəzi yerlərdə tüstüdən saralmış suvaq görünürdü. Qoca, miskin bir çarpayıda uzanmışdı, üstündə nazik yorğan, ayaq tərəfində isə Vokenin köhnə paltarlarından tikil- miş içi pambıqlı örtük vardı. Döşəmədən rütubət iyi gəlirdi, otağı toz basmışdı. Pəncərənin qarşısında qırmızı ağacdan düzəldilmiş köhnə, yekəqarın bir dolab görünürdü. Dolabın üzüm meynəsi kimi əyri, budaqlı və yarpaqlı mis dəstələri vardı. Taxta lövhəli köhnə bir əlüzyuyanın üstündəki ləyənin içində bir su qabı, yanında isə üz qırxmaq alətləri görünürdü. Otağın bir küncünə ayaqqabılar atılmış, baş tərəfində qapısız, mərmər lövhəsiz kiçik gecə stolu qoyulmuşdu. Buxarının içində küldən əsər belə görünmürdü. Yan tərəfdə qoz ağacından düzəldilmiş, aşağı tərəfi arakəsməli düzbucaq bir stol görünürdü. Qorio ata gümüş qablarını həmin bu stolun üstündə əzmişdi. Yöndəmsiz yazı stolunun üstünə Qorionun şlyapası qoyulmuşdu. Oturacağına saman doldurulmuş kreslo və iki stul bu səfalət yuvasının mənzərəsini tamamlayırdı. Çarpayı örtüyü əsgi parçası ilə tavana bağlanmışdı. Pərdə əvəzinə ucuz, dama-dama ağ və qırmızı çit parçaları sallanmışdı. Ən yoxsul bir qasid belə Qorio atanın madam Vokenin evində yaşadığı kimi 135 downloaded from KitabYurdu.org DÜNYA ƏDƏBİYYATI KLASSİKLƏRİ
səfil həyat sürməzdi. Bu otağın təkcə görünüşü insanı üşütməyə salır, ürəyini sıxırdı. O, bir dustaqxana kamerasına, həm də ən pis kameraya bənzəyirdi. Xoşbəxtlikdən, Qorio ata şamı kiçik şkafın üstünə qoyduğu zaman tələbənin üzündəki ifadəni görməmişdi. Yorğanı çənəsinə qədər çəkmiş qoca üzünü Ejenə doğru çevirdi. -
madam de Restonu, yoxsa madam de Nusingeni? Tələbə dedi: -
üstün tuturam. Qorio Ejenin bu hərarətli sözləri müqabilində minnətdarlıq hissi ilə əlini yorğanın altından çıxardı və tələbənin əlini sıxdı. Mütəəssir olan qoca: -
barəmdə bir söz demədi? Rastinyak baronessanın atası haqqında söylədiklərini bəzəkli bir şəkildə nəql etdi. Qorio ona Allahın səsi kimi qulaq asırdı. -
Mənim əziz balam! Bəli, bəli, o, məni çox sevir. Lakin siz onun Anastazi haqqında söylədiklərinə inanmayın. Bilirsinizmi, iki bacı məni bir-birinə qısqanır. Bu da onların necə mehriban olduğunu sübut etmirmi? Madam de Resto da məni çox sevir. Mən bunu bili- rəm. ürəyimizi dərindən görən və niyyətlərimizə görə bizə qiymət verən Allah hər birimizi yaxşı tanıdığı kimi, mən də uşaqlarımın qəl- binə yaxşı bələdəm. Qızlarımın hər ikisi mehribandır. Mənim yaxşı kürəkənlərim olsaydı, tamamilə xoşbəxt olardım! Yer üzündə tam xoşbəxtlik, əlbəttə, yoxdur. Ah, mən onlarla birlikdə yaşaya bilsəy- dim, yalnız onların səsini eşidə bilsəydim, bir yerdə yaşadığımız zamanlar onları hər gün gördüyüm kimi yenə həmişə öz yanımda görsəydim, gəlib-getdiklərini bilsəydim, ürəyim şadlığından oynardı! Onlar qəşəngmi geyinmişdilər? Ejen:
-
Bəli, - dedi. - Lakin, cənab Qorio, bu necə ola bilər: qızlarınız calal içində, siz isə daxmada yaşayırsınız? Qorio, sanki, qayğısız halda: -
nəyimə lazımdır? Bunu sizə izah etməkdə çətinlik çəkirəm, iki sözü bir-birinə bağlaya bilmirəm. - Sonra əlini sinəsinə vuraraq: - Mənim 136 downloaded from KitabYurdu.org nəyim varsa buradadır, - dedi. - Bütün varlığım qızlanma bağlıdır. Əgər onların güzəranı xoş keçirsə, əgər onlar xoşbəxtdirlərsə, bəzəkli paltarlarda gəzirlərsə, evləri xalçalarla döşənmişsə, mənim paltarımın hansı mahuddan tikilməsinin və mənim harada yatmağımın nə mənası var? Qoy onların yeri isti olsun, o vaxt mənə də soyuq olmaz, qoy onlann ürəyi şad olsun, mənim də ürəyim darıxmaz. Onların dərdindən başqa mənim heç bir dərdim yoxdur. Siz ata olduqdan sonra uşaqlannızın danışığını eşitdiyiniz zaman özünüzə: “Bu, mənim balamdır!” deyəcəksiniz, bu balalann əti sizin ətinizdən, qanı sizin qanınızdan olduğunu, bu uşaqların qanınızın gülü olduğunu hiss edəcəksiniz, o zaman siz onlann vücudunda kök saldığınızı, onlar yeridiyi zaman siz də hərəkət etdiyinizi zənn edəcəksiniz. Hər yerdə mən ancaq qızlanmın səsini eşidirəm. Onların bir məyus baxışını görsəm, qanım donar. Bir zaman siz də görəcəksiniz ki, uşaqların səadəti ata üçün öz səadətindən yüksəkdir. Mən sizə bunu izah etmək iqtidannda deyiləm: bu, qəlbin daxili ehtizazlandır, insan könlündəki fərəh də bu ehtizazlardan doğur. Bir sözlə, mən üçqatlı həyat sürürəm. İstəsəniz, sizə maraqlı bir şey söyləyə bilərəm. Bilirsinizmi, mən Allahı ata olduqdan sonra tanıdım. Bütün varlıq ondan əmələ gəlmişdir; o, hər yerdədir, hər an mövcuddur. Mənimlə qızlanmın münasibəti də belədir. Allahla mənim aramda yalnız bir fərq vardır ki, o da budur: Allah- taalanın yaratdığı dünya özü qədər gözəl deyil, mənim qızlarım isə məndən gözəldir; odur ki mənim məhəbbətim Allahın dünyaya olan məhəbbətindən böyükdür. Onlar mənim qəlbimə o qədər yaxındır ki, mən sizin onları axşam görəcəyinizi düşünürdüm. Yarəb! Əgər bir kişi mənim Delfınama səadət versəydi - qadın isə hərarətlə sevildiyi zaman məsud olur - mən onun ayaqqabılannı təmizləməkdən, ona nökərçilik etməkdən feyz alardım. Qulluqçulardan öyrəndiyimə görə, bu de Marse ağa alçaq bir köpəkdir. Onun başını əzmək üçün mənim daim əllərim geyişir. Belə bir qadını, belə bir cavahiri, belə bir bülbül səsini, heykəl kimi yaraşıqlı bir qadını sevməmək mümkündürmü? Mən təəccüb edirəm. Bu Elzas çuvalına ərə getdiyi zaman qızımın gözü kormu idi? Hər ikisi gözəl, nəzakətli gənclərə ərə getməli idi. Çarəm nəydi, onlar öz istədiklərini edirdilər. Qorio atanın əzəmətli görünüşü vardı. Ejen onu ilk dəfə alovlu ata məhəbbətinin şəfəqləri içində görürdü. Qüdrətli hisslərin 137
downloaded from KitabYurdu.org Yüklə 5,98 Mb. Dostları ilə paylaş:
|