İNKİŞaf – MƏQSƏDİMİZDİR İYİRMİ SƏKKİZİNCİ Kİtab
Yüklə 2,77 Mb. Pdf görüntüsü
|
342 birləşdirən Avropa Birliyi bazasında 1993-cü ildə Maastrixt müqaviləsinə əsasən yaradılmışdır. Sonralar Avropa İttifaqına bir çox Avropa dövlətləri də daxil olmuşdur. Müqavilə vahid siyasi, iqtisadi mühitin və valyutanın yaradılmasını, malın, kapitalın və adamların azad hərəkətinə bütün maneələrin aradan qaldırılmasını irəli sürmüşdür. Vahid Avropa vətəndaşlığı qəbul edilmişdir. Avropa Mərkəzi Ban- kında Avropa valyuta interneti fəaliyyət göstərir, 1999-cu ildən vahid valyuta–avro işlənir, vahid pul-kredit siyasəti aparılır. – 11,12,13,16,195,224–225,243,293, 310,313,314,317,318,321,322,323,325,326,327,333. 8. «Yeni qonşuluq siyasəti» (YQS) – Avropa İttifaqının qonşu ölkələrlə əməkdaşlığının möhkəmləndirilməsinə, Avropa İttifaqı və qonşu ölkələr arasında təhlükəsiz və firavan zonalar, Avropa İttifaqı sərhədlərində «dost ölkələr dairəsi» yaratmaga, həmçinin Aİ ilə qonşu ölkələr arasında siyasi, təhlükəsiz, iqtisadi və mədəni sahələrdə daha sıx əməkdaşlıq etməyə şərait yaradır. YQS-nin əsas məqsədi Avropa İttifaqının qonşu ölkələrində stabilliyin, təhlükəsizliyin qorunması, maraqlı ölkələrdə rifah
halının yaxşılaşdırılmasıdır. – 11,12,313,318,321,323,327. 9. Dağlıq Qarabağ Muxtar Vilayəti – Azərbaycan Respub- likası ərazisində muxtar vilayət. 1923-cü il iyulun 7-də təşkil edilmişdir. Dağlıq Qarabağda 1988-ci ilə qədər 170 min əhali yaşayırdı. Sahəsi 4 min km 2 -dir. Mərkəzi Xankəndidir. 1988–92-ci illərdə muxtar vilayətin erməni separatçıları və millətçiləri Ermənistan silahlı qüvvələri ilə birlikdə bu ərazidə ya- şayan azərbaycanlıları doğma torpaqlarından çıxararaq Dağlıq Qarabağı işğal etdilər. BMT-nin 822, 853, 874, 884 saylı qət- namələrinə görə, erməni işğalçıları Azərbaycan torpaqlarını qeyd- şərtsiz tərk etməlidirlər. Ancaq Azərbaycan torpaqları hələ də er- məni tapdağı
altındadır. – 12,13,55,107, 343
108,124,125,126,151,162,163,164,177,178,180,181,182,184,188,1 95,196,311,319,326,327,328. 10. ATƏT-in Minsk qrupu – 1992-ci il martın 24-də yara- dılmışdır. 1997-ci ildə Minsk qrupunun tərkibinə aşağıdakı dövlət- lər daxil olmuşdur: Azərbaycan, Ermənistan, Belarus, Almaniya, İtaliya, Rusiya, ABŞ, Fransa, Türkiyə, Danimarka və İsveç. 1994- cü ilin dekabrından Minsk qrupuna iki sədr – Rusiya və İtaliya rəhbərlik edirdi. 1996-cı ilin dekabrından onun üç – Rusiya, ABŞ və fransalı həmsədrləri var. Qrupun əsas vəzifəsi Ermənistan– Azərbaycan münaqişəsinin sülh yolu ilə aradan qaldırılmasına və Dağlıq Qarabağ probleminin dinc vasitələrlə həll edilməsinə bilavasitə kömək etməkdir. – 12,126, 151,162,188. 11. Rusiya, R u s i y a F e d e r a s i y a s ı – Avropanın şərqində, Asiyanın şimalında dövlət. Sahəsi 17,1 milyon km 2 ,
publika, 6 diyar, 49 vilayət, federal əhəmiyyətli Moskva və Sankt-Peterburq şəhərləri, 10 muxtar vilayət və mahal da- xildir. Dövlət başçısı prezident, qanunverici orqanı ikipalatalı Dövlət Duması və Federasiya Şurasıdır. Paytaxtı Moskva şə- həridir. – 12,13, 38,94,126,151,188,198,229, 231,242, 260, 266,340.
ən nüfuzlu beynəlxalq təşkilatı. Qərargahı Nyu-York şəhərindədir. Əsas vəzifəsi beynəlxalq sülhü və təhlükəsizliyi qorumaq və möhkəmlətmək, dövlətlər arasında əməkdaşlığı inkişaf
etdirməkdir. BMT-nin Nizamnaməsi 1945-ci il iyulun 26-da San- Fransisko konfransında 50 dövlətin nümayəndəsi tərəfindən imza- landı və 1945-ci il oktyabrın 24-də qüvvəyə mindi. Hazırda BMT- yə 198 dövlət daxildir. BMT-nin əsas orqanları Baş Məclis, Təhlükəsizlik Şurası, İqtisadi və İctimai Şura, Qəyyumluq Şurası, Beynəlxalq Məhkəmə və Katiblikdir. Azərbaycan Respublikası 1992-ci ildən BMT-nin üzvüdür. 344 Dövlətimizin apardığı uğurlu xarici siyasət nəticəsində Azər- baycan 2011-ci ilin oktyabr ayında BMT-nin Təhlükəsizlik Su- rasına qeyri-daimi üzv qəbul olunmuşdur. – 12,17,126,177,295.
dövlət. Şimaldan Kanada, cənubdan Meksika, şərqdən Atlantik okeanı və qərbdən Sakit okeanla əhatə olunur. Sahəsi 9 518,9 milyon km 2 , əhalisi 287,7 milyon nəfərə yaxındır. İnzibati cəhət- dən 50 ştat və Kolumbiya federal paytaxt dairəsinə bölünür. Ali qanunvericilik orqanı ikipalatalı (Nümayəndələr Palatası və Senat) ABŞ Konqresidir. Dövlət başçısı prezidentdir. Paytaxtı Vaşinqton şəhəridir. – 12,32,51,91,95,114, 115, 126,150,151,188,194, 198,243,252,259.
Avropada dövlət. Sahəsi 551 min km 2 , əhalisi 58, 4 milyon nəfərdir. İnzibati cəhətdən 95 departamentə bölünür. Qanun- verici orqanı iki palatadan (Milli Məclis və Senat) ibarət parlament həyata keçirir. İcra hakimiyyəti prezident və Na- zirlər Şurasına məxsusdur. Paytaxtı Paris şəhəridir. –12, 32,51,80,126,151,188,198.
baycan, Türkiyə, Gürcüstan, Qazaxıstan, Özbəkistan prezidentləri və ABŞ-ın Energetika naziri Bakı–Tbilisi–Ceyhan marşrutunu müdafiə edən «Ankara bəyannaməsini» imzalamışlar. Uzunluğu 1695 km olan Bakı–Tbilisi–Ceyhan neft kəməri 2006-cı ildə istifadəyə verilmişdir. – 16,54,92,105,122,144, 236, 237,238,276,284. 16. Bakı–Tbilisi –Ərzurum – Cənubi Qafqaz qaz kəməri. Rəsmən 2007-ci ildə açılmışdır. Kəmərin uzunluğu 970 km-dir (442 km Azərbaycandan, 248 km Gürcüstandan keçir, 280 km isə Gürcüstan–Türkiyə sərhədindən Ərzuruma qədərdir). – 16, 44,54,105,122,237,239, 276.
Yüklə 2,77 Mb. Dostları ilə paylaş:
|