44
işıq işə yaramır”. (George Greenstein, The Symbiotic
Universe, s. 96.)
Buna misal olaraq televizoru göstərə bilərik.
Televizor bir kanalı göstərmək üçün düzgün
tezlikdə tənzimlənməlidir. Kanalı başqa bir tezlikdə
tənzimləsəniz, görüntü əldə edə bilməzsiniz. Eyni
şey fotosintezə də aiddir. Günəşi televiziya yayımı
edən stansiya kimi qəbul edin, xlorofil molekulunu
da televizora bənzədin. Əgər bu molekul və Günəş
bir-birlərinə uyğun tənzimlənməsələr, fotosintez baş
verməz. Günəşə baxdıqda şüalarının məhz lazımi
rənglərdə olduğunu görürük. (George Greenstein, The
Symbiotic Universe, s. 96)
Bitkilər və fotosintez prosesini səthi dəyərləndirənlər
bəlkə də: “Günəş işığı bir az fərqli olsaydı, bitkilər
də ona uyğun olardı”, -deyə düşünə bilərlər. Halbuki,
bu, qətiyyən mümkün deyil. C.Qrinşteyn təkamülçü
olmasına baxmayaraq, belə bir şeyin mümkün
olmadığını belə qeyd edir:
“Bəlkə insan düşünə bilər ki, burada bir növ
adaptasiya baş verib, bitkinin həyatı günəş işığının
xüsusiyyətlərinə uyğunlaşıb. Nəticədə, əgər Günəş
fərqli temperaturda olsa, (və ya fərqli işıq yaysa)
xlorofil əvəzinə başqa molekul bu işıqdan istifadə
etmək üçün uyğunlaşa bilməzmi? Sözün açığı, cavab
“xeyr”dir. Çünki bütün müxtəlif molekullar işığın
müəyyən rənglərini udurlar. İşığın udulması prosesi
molekulların içindəki elektronların yüksək enerji
səviyyələrinə həssaslıqları ilə əlaqədardır və hansı
molekulu götürsəniz, bu işi həyata keçirmək üçün
lazım olan enerji eynidir. İşıq fotonlardan ibarətdir və
yanlış enerji səviyyəsində foton heç cür udula bilməz...
Qısası, ulduzların fiziki quruluşu ilə molekulların
fiziki quruluşu arasında çox yaxşı uyğunluq var.
Bu uyğunluq olmasaydı, həyat olmazdı”. (George
Greenstein, The Symbiotic Universe, s. 96-97)
Qrinşteyn bunu demək istəyir: hər hansı bitkinin
fotosintez etməsi yalnız müəyyən işıq intervalında
mümkündür. Bu interval məhz Günəşin yaydığı işıqdır.
Qrinşteynin ifadəsilə, ulduzların fiziki quruluşu
ilə molekulların fiziki quruluşu arasındakı uyğunluq
əsla təsadüflərlə açıqlanmayacaq qədər qeyri-adidir.
Günəşin 10
25
-də 1 ehtimalla bizim ehtiyacımız olan
işığı yayması və yer üzündə bu işıqdan istifadə edən
kompleks molekulların olması, əlbəttə, bu uyğunluğu
Allah`ın yaratdığını göstərir.
Günəş işığı yarpağın üstünə düşdükdə yarpaqdakı
təbəqələr boyu irəliləyir. Yarpağın hüceyrələrindəki
xloroplast orqanoidlərinin içindəki xlorofillər bu
işığın enerjisini kimyəvi enerjiyə çevirir. Kimyəvi
enerjini əldə edən bitki dərhal bunu qida əldə etmək
üçün istifadə edir. Bir neçə cümlə ilə izah etdiyimiz
bu prosesi elm adamları XX əsrin ortalarında kəşf
ediblər. Fotosintez prosesini anlamaq üçün səhifələrlə
zəncirvarı reaksiyalar yazılır. Lakin hələ də bu
zəncirlərdə elmə məlum olmayan halqalar var. Halbuki,
bitkilər yüz milyon illərdir bu prosesi xətasız həyata
keçirib dünyaya oksigen və qida verirlər.
Bitki hüceyrələrindəki xlorofillərdə fotosintez üçün
lazım olan şüa kainatdakı 10
25
müxtəlif şüa arasında
yalnız Günəşin yaydığı şüadır.
www.elmxeberleri.com
Düşünən İnsan, Oktyabr 2014
44
45
Günəş işığı ilə göz arasındakı qeyri-adi uyğunluq
Bioloji görmə üçün uyğun olan yeganə şüalar
görünən işıq adlandırdığımız dalğa uzunluğudur.
Günəşin yaydığı işığın böyük hissəsi bu dalğa
uzunluğuna uyğun gəlir.
Diqqət etsək, burada sistemin ən əsas şərti tor
qişadakı hüceyrənin fotonu qəbul etməsidir. Bunun
baş verməsi üçün bu foton görünən işıq intervalında
qalmalıdır. Çünki fərqli dalğa uzunluğundakı işıqlar
hüceyrə üçün ya çox zəif, ya da çox güclü olur
və lazımi reaksiya baş vermir. Gözün ölçülərinin
kiçildilməsi və ya böyüdülməsi heç nəyi dəyişdirməz.
Çünki hüceyrənin ölçüsü ilə fotonun dalğa uzunluğu
arasındakı uyğunluq əsasdır.
Məlum olduğu kimi, canlı hüceyrələrinin quruluş
vahidi üzvi molekullardır. Üzvi molekullar isə
karbon atomunun çoxsaylı birləşmələrindən təşkil
olunurlar. Bu üzvi molekulların əmələ gətirdiyi
görmə hüceyrələri isə görünən işıqdan fərqli dalğa
uzunluğundakı şüaları qəbul edə bilmirlər. Qısası,
digər şüaları qəbul edən göz quruluşunun yer üzündə
bioloji cəhətdən funksional olması qeyri-mümkündür.
Nəticə etibarilə, canlı gözlərinin görə bildiyi yeganə
işıq intervalı var, bu da Günəşin yaydığı görünən
işıqdır. Təsadüfən rastlaşmaları ehtimaldan kənar olan
bu iki faktorun birləşməsi isə həm gözü, həm də gözün
gördüyü ideal işıq intervalını yayan Günəşi Allah`ın
yaratdığını göstərir.
Yer üzündəki canlıların görmə qabiliyyətinə malik
olması üçün ən ideal interval Günəşin yaydığı işıq
intervalıdır.
Professor Maykl Denton “Təbiətin taleyi” (Nature’s
Destiny) adlı kitabında bu mövzunu ətraflı təhlil edir
və üzvi gözün görünən işıq hüdudları çərçivəsində
gördüyünü açıqlayır. Nəzəri olaraq dizayn ediləcək
heç bir göz modeli müxtəlif dalğa uzunluqlarını görə
bilməz. Professor Denton bu barədə belə deyir:
“Ultrabənövşəyi, rentgen və qamma şüaları çox
enerji daşıyırlar və məhvedicidirlər. Uzaq infraqırmızı
və mikrodalğa şüaları da həyat üçün zərərlidir. Yaxın
infraqırmızı şüaları və radiodalğaları isə çox zəif enerji
daşıdıqlarına görə müəyyən etmək olmur... Nəticədə,
məlum olur ki, bir çox səbəbə görə elektromaqnit
dalğaları şkalasının görünən hissəsi bioloji görmə
qabiliyyəti üçün uyğun olan yeganə hissədir. Xüsusilə
də insan gözünə bənzər yüksək pikselli fotoaparat
kimi onurğalı canlı gözləri üçün bu işıq intervalından
başqa uyğun dalğa uzunluğu yoxdur. (Michael Denton,
Nature’s Destiny, s. 62, 69)
Bütün bunları birləşdirərək bu nəticəyə gəlirik:
Günəş elə dəqiq tənzimlənmiş intervalda işıq yayır
ki, ehtimal olunan işıq növlərinin yalnız 10
25
-də 1-ini
təşkil edən bu interval həm Yer kürəsinin isinməsi,
həm kompleks canlıların bioloji funksiyalarının
işləməsi, həm bitkilərin fotosintez etməsi, həm də
Yer kürəsindəki canlıların görməsi üçün ən ideal
intervaldır. Əlbəttə, bütün bu həssas müvazinətlər
təsadüf adlanan kortəbii proseslərin nizamladığı
sistemlər deyil. Bütün bunları yaradan Allah`dır.
Allah`ın yaratdığı hər incəlik möcüzələr zənciri kimi
həyatın hər sahəsində qarşımıza çıxır və bizə Allah`ın
sonsuz qüdrətini göstərir.
Düşünən İnsan, Oktyabr 2014
Düşünən İnsan, Oktyabr 2014
45