26
Yer üzündə həyatın mövcud olması üçün
Yupiter də bir növ qalxan kimi yaradılmışdır.
Yupiter həm nəhəng kütləsi, həm də güclü maqnit
sahəsi ilə Yer kürəsini qoruyur. Yupiter sayəsində
minlərlə meteoritin yer üzünə düşərək böyük
fəlakətlərə səbəb olmasının qarşısı alınır.
Günəş sistemindəki planetlərin kütləsi, ölçüsü
və aralarındakı məsafə qüsursuz müvazinət təşkil
edir.
Həmçinin hər planet üçün xüsusi müvazinət
qurulmuşdur. Çünki planetlərin Günəşlə
aralarındakı məsafələri fərqlənir. Habelə,
kütlələri də fərqlidir. Bu səbəbdən, hər
birinin fərqli fırlanma sürəti müəyyən
edilməlidir ki, Günəşə yapışmasınlar
və ya Günəşdən uzaqlaşıb fəzaya
sovrulmasınlar. Əlbəttə, bütün bu
müvazinətlər Günəş sistemindəki
planetlərdən biri olan Yer
kürəsinə də aiddir.
Bununla yanaşı, son
astronomik kəşflər
sistemdəki digər
planetlərin olmasının Yer kürəsinin təhlükəsizliyi və
orbiti üçün böyük əhəmiyyət daşıdığını göstərmişdir.
Yupiterin mövqeyi buna nümunədir. Günəş sisteminin
ən böyük planeti olan Yupiter, əslində, Yer kürəsinin
müvazinətini təmin edir. Astrofizik hesablamalar
göstərmişdir ki, Yupiterin orbiti Günəş sistemindəki
Yer kimi digər planetlərin orbitinin sabit olmasını
təmin edir.
Bir çox ulduz sistemində də Yupiterə bənzər
planetlər var. Ancaq bu planetlər həmin sistemi
sabitləşdirmir və ya digər planetləri qorumurlar.
Vaşinqton Universitetindən dr. Piter D. Uorda deyir:
“Bu gün müşahidə edilən bütün yupiterlər pisdir.
Yeganə yaxşı Yupiter bizimkidir. Və elə olmalıdır, əks-
təqdirdə, ya qaranlıq fəzaya, ya da Günəşinizə doğru
sovrulardınız”.( Peter D. Ward and Donald Brownlee,
«Rare Earth: Why Complex Life is Uncommon in the
Universe»)
Yupiterin başqa faydası da budur: Yupiter olmasaydı,
çoxlu sayda komet toqquşmaları nəticəsində yer üzündə
həyat qalmazdı. Lakin Yupiter nəhəng kütləsinin
əmələ gətirdiyi maqnit sahəsi nəticəsində Günəş
sisteminə daxil olan meteorit və kometlərin orbitini
www.dusuneninsan.net
Düşünən İnsan, Oktyabr 2014
26
27
dəyişdirərək Yer kürəsi
ilə toqquşmasının qarşısını alır.
Beləliklə, Yer kürəsini qalxan kimi qoruyur.
Yupiterin Yeri qoruyan bu funksiyasını
paleontoloq Corc Ueteril “Yupiter nə qədər xüsusidir”
adlı məqalədə belə açıqlayır:
“Yupiterin olduğu yerdə bu böyüklükdə planet
olmasaydı, Yer planetlərarası boşluqda hərəkət edən
meteoritlərə və kometlərə min dəfə çox hədəf olardı…
Əgər Yupiter olduğu yerdə olmasaydı, hal-hazırda biz də
Günəş sisteminin mənşəyini tədqiq etmək üçün mövcud
olmazdıq”. (G.W. Wetherill, «How Special is Jupiter?»,
Nature, vol. 373, 1995, s. 470)
Yer-Ay ikili planet sistemi də Günəş sistemindəki
müvazinətin qorunmasında mühüm amildir. Yer-Ay
sistemi olmasa, Yupiterin böyük kütləsi Merkuri, Venera
kimi planetlərin orbitinin qeyri-sabit olmasına səbəb
olardı. Belə olduqda, müəyyən müddət sonra Merkuri və
Venera planetlərinin orbitləri bir-birinə yaxınlaşardı.
Bu isə Merkurinin sistemdən kənara atılmasına,
Veneranın da orbitinin dəyişməsinə səbəb olardı.
Günəş sisteminin kompyuter simulyasiyasını
hazırlayan elm adamları sistemdə milyard illərdir
davam edən müvazinətin və sabitliyin ancaq bu
planetlərin ideal kütləsi və mövqeyi sayəsində
mümkün olduğunu, bu müvazinətdə ən kiçik
dəyişikliyin Günəş sisteminin və bəşəriyyətin
məhv olmasına səbəb olacağını müəyyən ediblər.
1998-ci ilin noyabr ayında məşhur
astronomiya jurnalı “The Astronomical
Journal”da dərc olunan son astronomik kəşflərdən
birində Günəş sistemindəki qeyri-adi nizam belə
vurğulanır:
“Əsas kəşflərimiz Günəş sistemindəki uzunmüddətli
sabitlik və müvazinətin təmin olunması üçün bir növ
əsas dizayna ehtiyac olduğunu göstərir”. (Innanen,
Kimmo, S. Mikkola, and P.Wiegert. 1998. The Earth-
Moon System and the Dynamical Stability of the
Inner Solar System. The Astronomical Journal 116: s.
2055-2057)
Qısası, Günəş sisteminin quruluşu da insan həyatı
üçün xüsusi tənzimlənmişdir.
Düşünən İnsan, Oktyabr 2014
Düşünən İnsan, Oktyabr 2014
27
28
Ən ibtidai canlı belə, təsadüfən əmələ gələ bilməz
Günəş sistemi və Yer kürəsindəki müvazinətlərin təsadüfən əmələ
gəlməsi mümkün deyil. Hər müvazinət möcüzəvi şəkildə
saysız-hesabsız ehtimallar arasından ən uyğun və ən
ideal dəyərdə seçilmişdir. Ən ibtidai canlı orqanizm
belə təsadüfən əmələ gələ bilməz. Bu mövzunu
açıqlayan elmi fəaliyyətlərdən biri Nyu-York
Universitetindən kimya professoru və DNT
mütəxəssisi Robert Şapironun apardığı
hesablamadır. Darvinist təkamülçü olan
Şapiro ibtidai bir bakteriyadakı 2000 növ
zülalın təsadüfən əmələgəlmə ehtimalını
hesablamışdır (insan orqanizmində təqribən
200.000 növ zülal var). Əldə edilən ədəd
10
40.000
-də 1 ehtimaldır (bu ədəd 1-in yanına
40 min sıfır qoymaqla əmələ gəlir və kainatda
bir qarşılığı yoxdur).
İbtidai bir bakteriyadakı 2000 növ zülalın
təsadüfən əmələgəlmə ehtimalı 10
40.000
-də 1-dir. İnsanda
isə təqribən 200.000 növ zülal olduğuna görə, belə bir ehtimalı
ifadə etmək qeyri-mümkündür.
Kardif Universitetindən Tətbiqi Riyaziyyat və Astronomiya
professoru Çandra Uikramasinqh Şapironun hesablamaları ilə bağlı
belə demişdir:
“Bu rəqəm (10
40.000
) Darvini və təkamül nəzəriyyəsini
dəfn etmək üçün kifayətdir. Bu planetdə və ya başqa
birində əsla (həyatın əmələ gəlməsi üçün) ibtidai
şorba olmayıb və həyatın başlanğıcı təsadüfən baş
verməyəcəyinə görə məqsədli bir ağılın məhsuludur”.
(Fred Hoyle, Chandra Wickramasinghe, Evolution from
Space, New York, Simon & Schuster, 1984, səh. 148.
www.ecazkarcanlilar.com
Düşünən İnsan, Oktyabr 2014
28