İşçi heyəti: Redaksiya heyəti: Vahid Axundov (iqtisad elmləri doktoru, professor), Ziyad Səmədzadə

96
P.Rzayev. Biznes mühitinin formalaşmasında vergi mexanizmlərinin rolu
Ədəbiyyat siyahısı:
1. Allahverdiyev H.B., Qafarov K.S., Əhmədov Ə.M. İqtisadiyyatın dövlət tənzim -
lənməsi. Bakı: “Nasi”, 2002, 447 s.
2. Hacızadə E.M., Paşayev T.Ə. Neft qaz sənayesində yeni bazar mexanizmlərinin
formalaşdırılması istiqamətləri (Monoqrafiya). Bakı: “Elm”, 2000, 200 s.
3. Kəlbiyev Y.A. Fiskal siyasət və milli iqtisadiyyatın tənzimlənməsi problemləri.
Monoqrafiya. Bakı: “Elm”, 2005, 468 s.
4. Kəlbiyev Y.A., Məhərrəmov R.B., Rzayev P.Q. Xarici ölkələrin vergi sistemi.
Bakı: “İqtisad universiteti”, 2011, 554 s.
5. Məmmədov F.Ə. və başqaları. Vergilər və vergitutma. Bakı: 2010, 512 s.
6. Sahibkarlıq fəaliyyəti. (Sənədlər Toplusu). Hüquq Ədəbiyyatı, Bakı: 2003, 493
s.
7. Səmədzadə Ş.Ə., Musayev V.R., Seyfullayev İ.Z. “Sahibkarlığın əsasları”. Bakı:
"Çaşıoğlu", 2000, 372 s.
8. Самедзаде З.А “Этапы большого пути - экономика Азербайджана за пол-
века,  её  новые  реалии  и  перспективы”,  Баку:  “НУРЛАР”,  2004,  936  с.
(Səmədzadə Z.A. “Böyük yolun mərhələləri: yarım əsr ərzində Azərbaycan iqti-
sadiyyatı, onun gerçəklikləri və perspektivləri” Bakı: “NURLAR”, 2004, 936 s.
9.Сергеев А.А. Экономические основы бизнес планирования. 2-е издание,
М.: ЮНИТИ - ДАНА, 2004, 462 с. (Serqeev A.A. Biznes planlaşdırmanın iqti-
sadi əsasları. 2-ci nəşr, M.: YUNİTİ – DANA, 2004, 462 s.) 
10. Пирогов  К.М., Теминова Н.К., Гуськова. И.В. Основы организации биз-
неса. Учебник. М.: КНОРУС, 2007, 560 с. (Piroqov K.M., Teminova N.K.,
Quskova İ.V. Biznesin təşkilinin əsasları. Dərslik. M.: KNORUS, 2007, 560 s.)
11. Харченко Е.В., Вертакова Ю.В. Государственное регулирование нацио-
нальной экономики. М.: КНОРУС, 2011, 328 с. (Xarçenko E.V., Vertakova Y.V.
Milli iqtisadiyyatın dövlət tənzimlənməsi. M.: KNORUS, 2011, 328 s.)
12. www.taxes.gov.az - Azərbaycan Respublikasının Vergilər Nazirliyi. Rəsmi in-
ternet səhifə. Qanunvericilik.
13. www.osce.org - Avropada Təhlükəsizlik və Əməkdaşlıq Təşkilatı (ATƏT).

---

97
AZƏRBAYCANIN VERGİ JURNALI. 4/2012.
Рзаев Парвиз Гафар оглы
доктор философии по экономике, 
Учебный центр Министерства по налогам 
Роль налогового механизма в формировании бизнес-среды
Аннотация
Цель исследования- исследование направлений повышения роли налогового
механизма в формировании бизнес-среды.
Методология исследования - системный подход, сравнительный анализ.
Результаты исследования - разработаны научно обоснованные предложе-
ния по повышению роли налогового механизма в формировании бизнес-среды.
Ограничения исследования - требуется более обобщенное научное исследо-
вание оценки роли налогового механизма в формировании и повышении эф-
фективности бизнес-среды. 
Практическая значимость исследования - определение оптимального вари-
анта налогового механизма в формировании бизнес-среды и использование как
научного источника при подготовке мер по повышению эффективности фи-
нансовых механизмов.
Оригинальность и научна новизна - определение стимулирующей роли на-
логового механизма в формировании бизнес-среды и ее научное обоснование.
Ключевые слова: бизнес-среда, инвестиционный климат, налоговые меха-
низмы, налоговые льготы.

---

Rzayev Parviz Qafar oglu
doctor of philosophy on economy, 
Trading Center of the Ministry of Taxes for Azerbaijan Republic
The role of tax mechanism in forming of the business environment
Abstract
Purpose - the research of the direction for increasing the role of tax mechanism in the
forming of the business environment.
Design/methodology - sistem approach, compared analysis.
Findings - is offered scintifically founded offers for increasing the role of the tax mech-
anism in the forming of the business environment.
Research limitations/implications - is requested more deeply research for estimating of
the tax mechanisms role in the forming of the business environment and its efficiency in-
creasing.
Practical implications - is certained the optimal variant of tax mechanism in the forming
of the business environment; using as scintific source in prepearing measure for increasing
finance mechanism.
Originality/value - is certained stimulating role of the tax mechanism in the forming of
the business environment.
Keywords: business and investment environment, tax mechanism, tax concession.
JEL Classification Codes: L26, H2, H21, O23.
Məqalə redaksiyaya daxil olmuşdur: 31.05.2012.
Təkrar işləməyə göndərilmişdir: 25.07.2012.
Çapa qəbul olunmuşdur: 20.08.2012.
P.Rzayev. Biznes mühitinin formalaşmasında vergi mexanizmlərinin rolu
98

---

UOT 336.226.1.)
İqtisadiyyatın tənzimlənməsində
xüsusi vergi rejimlərinin əhəmiyyəti
Xülasə
Tədqiqatın məqsədi - ƏDV-nin müəssisələrin innovasiya fəaliyyətinə təsiri me -
xanizminin təhlili.
Tədqiqatın metodologiyası - sistemli və situasiyalı yanaşma, müqayisəli təhlil və
ümumiləşdirmə.
Tədqiqatın nəticələri - yeni və köhnə məhsullar arasında rəqabətdə ƏDV-nin hər
iki tərəfə təsirinin xüsusiyyətləri müəyyən edilmiş, yeniliklərin dəstəklənməsi üçün
ƏDV üzrə tənzimləmə təklifləri verilmişdir.
Tədqiqatın məhdudiyyətləri - ƏDV üzrə mövcud vergitutma şəraitində yenilik-
lərin yaranması praktikası barədə informasiyanın məhdudluğu.
Tədqiqatın praktiki əhəmiyyəti - innovativ iqtisadi fəaliyyətin stimullaşadırılması
üzrə tənzimləmə tədbirlərinin hazırlanmasında elmi mənbə kimi istifadə oluna bilər.
Tədqiqatın orijinallığı və elmi yeniliyi - problemə iqtisadi sistemin rəqabət me -
xanizmi prizmasından yanaşılmış və ƏDV-nin yeniliklərin yaranması prosesinə təsiri
mexanizmi öyrənilmişdir.
Açar sözlər: innovasiya, əlavə dəyər, rəqabət üstünlüyü
1. Giriş
Sadəlik və aydınlıq - vergi sisteminin Adam Smit tərəfindən ifadə olunmuş  əsas
prinsipləridir.  Vergilərin  toplanması  real  iqtisadiyyatın  inkişafını  ləngitməməli,
vergilərin ödənilməsi və yığılmasına çəkilən xərclər isə həm dövlət üçün, həm də
iqtisadi fəaliyyət subyektləri üçün minimal səviyyədə olmalıdır.
* Azərbaycan Respublikası Vergilər Nazirliyinin Tədris Mərkəzi. AZ 5600. Şamaxı rayonu, Nağaraxana kəndi.
[e-mail]
99
AZƏRBAYCANIN VERGİ JURNALI. 4/2012.
VERGİ SİYASƏTİ
Səh.99-116
Seyfullayev İlqar Zülfüqar oğlu*
iqtisad elmləri üzrə fəlsəfə doktoru, dosent

---