Doqquzuncu fəsil
Əqiq qurbanını kəsməyin, onun əvəzinə məbləğcə daha
çox olsa belə sədəqə verməkdən daha üstün olmasının bəya-
nı
əl-Xəlləl demişdir: “Əqiqin müstəhəbliyi və sədəqədən
daha fəzilətli olması” babı.
Bizə Süleyman ibn əl-Əşas xəbər verib dedi: “Əbu Abdulla-
ha əqiq barəsində belə sual verildiyini eşitdim: “Onu kəsmək-
mi sənin üçün daha sevimlidir, yoxsa pulunun kasıblara pay-
lanmasımı?”. O dedi: “Əqiq kəsmək daha üstündür”. Həmçi-
nin Harisin rəvayətində qeyd olunur ki, “İmam Əhməddən
borc alınaraq kəsilən əqiq barəsində soruşuldu. O dedi: “Ümid
edirəm ki, sünnəti yaşatdığına görə Allah
ona borcunu
qaytarmaqda yardım edər”.
İmam Əhmədin oğlu Saleh ondan soruşdu: “Bir insanın öv-
ladı dünyaya gəlir və onun əqiq kəsməyə imkanı yoxdur.
Onun borc alıb övadı üçün əqiq kəsməsimi üstündür, yoxsa
imkanı olana qədər bunu təxirə salmasımı?”. O dedi: “Əqiq
barəsində eşitdiyim ən şiddətli hədis Həsənin Səmradan onun
da Peyğəmbərdən
rəvayət etdiyi “Hər oğlan uşağı öz əqiqi
müqabilində girovdur” hədisidir. Mən ümid edirəm ki, əgər
borc alıb kəsərsə, Allah
onun borcunu qaytarmağını tezləş-
dirər. Çünki, o, Peyğəmbərin
sünnətlərindən birini yaşada-
raq, onun gətirdiyinə tabe olmuşdur”. Çünki, bu, Allah`ın
uşağın valideynləri üzərində Onun nemətinin xatırlanması sə-
bəbilə sünnət olan bir qurbanlıqdır. Onda Allah
tərəfindən
İsmailin
xilas olması üçün fidyə olaraq göndərdiyi və onun
71
əvəzində kəsilən qoçun kəsilməsi anının yaşadılması kimi mü-
kəmməl bir sirr də vardır. Bu İsmaildən
sonra da onun
övladları üçün insanların öz uşaqlarına bir fidyə kimi əməl
etdikləri sünnət oldu. İnkar edilməz bir həqiqətdir ki, bu,
uşağın doğulmasından sonra onun şeytandan qorunmasında
da rol oynayan bir səbəbdir. Necə ki, cinsi əlaqədən öncə
Allah`ın
adının zikr edilməsi onun ana bətninə yerləşməsi
əsnasında şeytandan qoruyur. Buna görə də, şeytanın tələsinə
düşənlər istisna olmaqla, çox az valideyn övladı üçün əqiq
kəsməyi tərk edir. Şəriətdə olan sirlər isə bu hikmətlərdən
daha da böyükdür. Kəsilən qurbanın sayında fərqlilik olsa
belə, doğru olan görüş odur ki, əqiq həm oğlan uşağı, həm də
qız uşağı üçün kəsilir. Əhli kitaba gəldiddə isə, onlara görə qız
uşağı üçün əqiq kəsilmir. Əqiq ancaq oğlana məxsusdur.
Sələfdən bəziləri də buna oxşar görüş bəyan etmişlər. Əbu
Bəkr ibn Munzir demişdir: “Bu mövzuda üç görüş vardır və
bunları Həsən və Qatədə demişdir. Onların hər ikisi də qız
üçün əqiqin kəsilməyəcəyi görüşündə idilər. Bu zəif bir görüş-
dür və ona meyl edilməz. Bundan sonrakı fəsildə də görüləcə-
yi kimi sünnətdə olan dəlillər bir çox yöndən buna müxalifdir.
Öz yerinə görə qurban kəsmək onun əvəzinə pul sədəqə
verməkdən məbləğcə çox olsa belə, daha üstündür. Məqsəd
qurbanın kəsilib, qanın axıdılmasıdır. Çünki qurban kəsmək
Allah`ın
da buyurduğu kimi namazla birlikdə zikr olunan
bir ibadətdir. Allah
buyurur:
ۡرَحۡنٱَو َكَبَرِل َلَصَف
٢
“Sən də Rəbbin üçün namaz qıl və qurban kəs!”. (Kövsər 2)
72
يِتَلََص هنِإ ۡلُق
َنيِمَلََٰعۡلٱ َبَر ِهِلِّلّ يِتاَمَمَو َياَيۡحَمَو يِكُسُنَو
١٦٢
“
Dostları ilə paylaş: |