İslamda Uşaq Tərbiyəsinin Əsasları
De: Şübhəsiz ki, mənim namazım da, qurbanım da
Yüklə 2,45 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Onuncu fəsil Oğlan və qız uşaqları üçün kəsilən qurbanın sayı və möv- cud ixtilafların qeyd olunması
| De: Şübhəsiz ki, mənim namazım da, qurbanım da,
həyatım da, ölümüm də aləmlərin Rəbbi Allah üçündür ”. (Ənam 162) Hər bir ümmətin özünün namaz və qurban ibadəti vardır ki, onların yeri heç bir şeylə əvəz olunmaz. Buna görə də bu ibadətin müqabilində bol miqdarda sədəqə versə belə onun yerinə keçməz. Ən doğrusunu Allah bilir. Onuncu fəsil Oğlan və qız uşaqları üçün kəsilən qurbanın sayı və möv- cud ixtilafların qeyd olunması Burada iki məsələ vardır. Birinci məsələ odur ki, əqiq oğlan uşağı üçün sünnət olduğu kimi qız uşağı üçün də sünnətdir. Bu, elm əhlinin, sahabələrin, tabiinin və onlardan sonra gələn- lərin, ümumilikdə cumhurun görüşüdür. İbn Munzirin Həsən və Qatədədən rəvayət etdiyi görüş öncədən qeyd olundu. On- lar qız uşağı üçün əqiqin kəsilməyəcəyi görüşündə idilər. Bəlkə də onlar bu məsələdə Peyğəmbərin “Oğlan uşağı ilə birlikdə onun əqiqi vardır” sözünü əsas alıblar. Bu hədisi Hə- sən və Qatədə Səmradan rəvayət ediblər. Hədisdə keçən “Ğu- ləm” sözü qız xaricində, ancaq oğlan üçün istifadə olunan bir sözdür. Lakin bu görüş Ummu Kərzin rəvayət etdiyi hədislə rədd edilir. O, Allah Rəsuludan əqiq haqqında soruşdu və belə cavab aldı: “Oğlan üçün iki, qız üçün bir qoyun kəsilir. Erkək və ya dişi olması sizə heç bir zərər verməz”. Bu, səhih bir hədisdir. Onu Tirmizi və başqaları səhih hesab ediblər. Həmçinin Aişənin g rəvayət etdiyi hədis də həmin görüşü 73 rədd edir. “Allah Rəsulu bizə oğlan üçün iki, qız üçün isə bir qoyun əqiq kəsməyi əmr etdi”. Bunu İbn Əbu Şeybə rəvayət etmişdir. İsnadı öncədən qeyd olunub. Əbu Asim demişdir: “Əbu Hüreyrənin rəvayət etdiyinə görə Peyğəmbər belə buyurmuşdur: “Yəhudilər oğlan üçün əqiq kəsib, qız üçün isə kəsmirlər. Siz oğlan üçün iki, qız üçün isə bir qoyun əqiq kəsin”. Hədisi Beyhaqi rəvayət etmişdir. İmam Malik demişdir: “Oğlan və qız uşaqlarının hər biri üçün yalnız bir qoyun qurban kəsilir. Oğlan da, qız da bu məsələdə eynidirlər. O, bu görüşünə Əbu Davudun “Sünən” əsərində İbn Abbasın rəvayət etdiyi hədisi dəlil gətirib. İbn Abbas Allah Rəsulunun Həsən və Hüseynin hər biri üçün bir qoyun kəsdiyini demişdir”. Əbu Ömər demişdir: “Cəfər ibn Muhəmməd atasından Fa- timənin Həsən və Hüseynin hər biri üçün bir qoyun kəs- diyini rəvayət etmişdir. O, həmçinin demişdir: “Abdullah ibn Ömər də doğulan oğlan və qız uşaqlarının hər biri üçün bir qoyun kəsərdi. Allah onların hamısından razı olsun. Əbu Cəfər Muhəmməd ibn Əli ibn Həsən də Malikin görüşü ilə eyni görüşdədirlər”. Əbu Ömər demişdir: “İbn Abbas , Aişə g və hədis əh- lindən bir qrup oğlan üçün iki, qız üçün isə bir qoyun kəsildi- yini demişlər”. Sonra isə o, Ummu Kərz hədisinin bir qismini və Amr ibn Şuaybın atasından, onun da babasının Peyğəmbər- dən mərfu olaraq rəvayət etdiyi hədisi nəql etmişdir. “Hər 74 kim övladı üçün qurban kəsmək istəyərsə, kəssin. Oğlan üçün iki, qız üçün isə bir qoyun kəssin”. Oğlan və qız üçün kəsilən qurbanların sayı barəsindəki hədislərdə heç bir ziddiyət yoxdur. Həmçinin İbn Abbasın Həsən və Hüseyn üçün kəsilən əqiq hədisi ilə digəri arasın- da da ziddiyyət yoxdur. Çünki, onun hədisi iki rəvayətlə nəql olunmuşdur. Birincisi, Peyğəmbər onların hər ikisi üçün ayrı ayrılıqda bir qoyun kəsdi. İkincisi isə budur ki, Peyğəm- bər onların hər ikisi üçün iki qoyun kəsdi. Bəlkə də ravi bununla “onların hər biri üçün iki qoyun kəsdi” mənasını qəsd etmiş və “iki qoyun kəsdi” sözü ilə kifayətlənmişdir. Daha sonra isə “bir qoyun, bir qoyun kəsdi” mənasında rəvayət et- mişdir. Həmçinin anaları da onlar üçün iki qoyun kəsmişdir. Bu iki hədis bu cür rəvayət olunmuşdur. İki qoyun birinci olaraq Peyğəmbər tərəfindən, ikinci dəfə də Fatimə g tərəfindən kəsildiyinə görə zahirdə bir-birinə zidd görünən hədislərin arası eyni məna üzərində birləşmiş olur. Bu, şəri bir qaydadır. Allah kişi ilə qadın arasında üstünlük fərqi qoymuşdur. Miras hüququnda qadını üçdə bir, kişini isə üçdə iki paya sahib etmişdir. Bu, həmçinin diyətlərdə 88 , şahidliklərdə, kölə azad etməkdə və əqiqdə də belədir. Əbu Umamə demişdir: “Peyğəmbər buyurmuşdur: “Hər hansı müsəlman bir kişi, müsəlman olan bir kişi köləni azad edərsə, bu onun Cəhənnəmdən qurtulması qarşılığında 88 Diyət İslam hüququna əsasən, öldürülən şəxs qarşılığında onun ailəsinə qan bahası olaraq maddi cəza ödəməkdir. (Tər.) 75 fidyəsi olar. Onun (kölənin) hər bir üzvü onun bir üzvü üçün oddan qorunmasına qarşılıq olar. Hər hansı müsəlman bir kişi, müsəlman olan iki kölə qadın azad edərsə, bunlar onun üçün Cəhənnəmdən qurtulması qarşılığında fidyə olar. Həmin qadınların hər bir üzvü onun bədən üzvlərinin oddan qorun- masına qarşılıq olar”. Hədisi Tirmizi rəvayət edib və onu səhih qiymətləndirir. İmam Əhməd “əl-Musnəd” kitabında Peyğəmbərin belə buyurduğunu rəvayət etmişdir: “Hər hansı bir kişi müsəlman bir kişi kölə azad edərsə, bu onun üçün Cəhənnəmdən qurtulması qarşılığında bir fidyə olar. Onun (kölənin) bədən üzvlərindən hər biri onu azad edən şəxsin hər bir bədən üzvünün Cəhənnəm odundan qorunmasına qarşılıq olar. Hər hansı müsəlman bir qadın müsəlman bir qadın kölə azad edərsə, onun hər bir üzvü azad edənin üzvləri üçün oddan qorunmağa qarşılıq olar”. Bunu Əbu Davud “Sünən”də rəva- yət edir. Beləliklə də, əgər bu sünnət olmasaydı belə, əqiq kəsməkdə kişinin qadına olan üstünlüyü ortaya çıxmış olardı. Əqiq kəsməkdə kişinin qadın üzərində olan üstünlüyünü səhih sünnət dəstəklədiyi halda isə, bu daha da aydın olur. Yüklə 2,45 Mb. Dostları ilə paylaş:
|