Işmaqdansa

10-11
dəqiqə 
ərzində baĢ tutmasını mümkün sayırlar. Təqribən orta ölçülü bir 
cümlənin tələffüz olunması üçün 
2, 5
saniyə
10
vaxt tələb olun-
9
«Зеркало» газ. 15 октября 1999 г
. 
10
 Аллан Пиз. Язык телодвижений. М. 2006. с. 12. 

---

50 
duğunu nəzərə alsaq, bir dəqiqədə cümlələrin sayı təxmini 
20-
24
olmalıdır. 
Nitq məqamlarının araĢdırılmasında 
diskurs
nəzəriyyəsi 
mühüm əhəmiyyətlidir. Nitq məqamlarının tipologiyası məhz 
diskurs nəzəriyyəsi əsasında gerçəkləĢir. Bu zaman həyati 
məqamlar hazır nitq modelləri, 
freymlər 
(hazır ssenarilər)
11
Ģəklində təsəvvür olunur. Bu o deməkdir ki, tipik nitq məqam-
larında danıĢan hazır ssenarilərə üz tutur. 
B
u məqamlarda dinləyicinin aktivliyi, və yaxud da passivliyi, 
onun freymlərə bələdliyi ilə izah olunur. 
«Mən arifəm işarədən 
qananam. Kəlməni başlayıb sözə gələndə»
el məsəlində 
deyildiyi kimi bir çox məqamlarda qarĢı tərəf nə deyiləcəyini 
həqiqətən bilir. Bununla belə, biz çox vaxt etika xatirinə 
özümüzü dinləməyə vadar edirik. Ünsiyyətə qatılan tərəflər 
bunu hökmən nəzərə almalıdır və hər hansı mövzu ətrafında 
ünsiyyətə qurarkən qarĢı tərəfin reaksiyasını izləməlidir. 
11
 М.Р. Львов. Основы теории речи. М., 2000, с. 61. 

---

51 
Dinl
ə
m
ə
Dinləməyi öyrənsən, hətta ən pis
 
 
danışıqdan da faydalana bilərsən. 
Plutarx
 

Dinləmə mədəniyyəti
DanıĢıqlar prosesinin çox vacib tələblərindən biri dinləmə 
mədəniyyətidir.