onun dünya birliyində özünəməxsus yer tutm ası üçün milli kimlik
pasportudur. Tarix m ahiyyət etibarı ilə beynəlmiləl olduğu qədər də
millidir. Milli olm ayan tarix beynəlmiləl ola bilməz
Ümummilli liderimizin A zərbaycan tarixşünaslığına verdiyi
mühüm töhfələrdən biri regionlarm tarixinin öyrənilməsidir. Çünki
bu olmadan, bütövlükdə A zərbaycan tarixindən danışm aq mümkün
deyil. Məhz belə bir yanaşm anm , konseptual baxışın nəticosidir ki,
Naxçıvan tarixinin öyrənilməsi sahəsində də əhəmiyyətli dönüşə nail
olunmuşdur.
Naxçıvan qədim tarixə m alikdir. Milli sərvətlərimiz olan abi-
dolərlə zəngin bir diyardır. Tale bu to rp a q d a n öz səxavətini əsirgə-
moyib. Bu yurdun ən böyük sərvəti isə şübhəsiz ki, onun dünyaya
boxş etdiyi böyük tarixi şəxsiyyət, bəşəriyyətin ikinci atası sayılan
hozroti N uh peyğombərin də vətəııi olm asıdır.
Azorbaycanda Eneolit, Kur-Araz və boyalı qablar mədəniyyətinin
osas ocaqları Naxçıvandadır. Bu bir daha sübut edir ki, minillikbr
boyu Naxçıvan orazisində ardıcıl və intensiv məskunlaşmış insanların
iqtisadi, ictimai və mədəni həyatm da ciddi dəyişikliklər baş vermiş, iri
tayfa ittifaqları meydana gəlmiş, Naxçıvan şəhəri yaranmışdır.
Azorbaycan və ona bağlı olan N axçıvan M uxtar Respublikası
on qodim modəniyyətin daşıyıcıları olan tarixi abidələri ilə məhşur-
dur. Bclo abidolordən biri də xalqım ızm tarixən bu torpağa məxsus-
luğunun daş pasportu olan G əm iqaya tarix i-etn o q rafik abidələr
kompleksidir.
...Bu gün Azorbaycan və onun ayrılm az hissəsi olan Naxçıvan
çox sürollo inkişaf cdir. Bu inkişaf özünü b ü tü n sahələrdə - həm iq-
tisadi, hom sosial mosolələrin həllində, həm də m üdafiə potensialınm
güclondirilmosində, A zorbaycanm beynəlxalq m övqelərinin möh-
komlondirilmosindo büruzə verir.
Muxtar respublikada «Yeniləşmə ili» kimi tarixə düşən 2010-cu
22
il arxada qaldı. «Yenibşm9 ili»ndə qarşıya məqsəd qoymuşdııq ki, is-
tehsalat-təsərrüfat həyatma, sosial-iqtisadi proseslərə yeni yanaşma
və baxış təmin olunsun; böyüklüyündən-kiçikliyindən asılı olmayaraq
hər bir sahədə məsuliyyət artırılsm, şüurlu münasibət təmin edilsin.
Əldə olunan nailiyyətlər deməyə əsas verir ki, bir sıra əsas göstəricilər
üzrə irəli sürülən vəzifələr icra olunmuş, quruculuq tədbirləri daha da
dərinləşmiş, inkişafm artan dinamikası saxlanılmış, insanlarm həyat
səviyyəsinin daha da yaxşılaşmasına diqqət artırılmışdır.
Naxçıvan Muxtar Respublikasınm ərazisi insanlarm ən qədim
yaşayış məskənlərindən olduğundan bu ərazidə daş dövründən baş-
lamış yüzlərlə abidə mövcud olmuşdur. Sovetlər Birliyi dövründə
Azərbaycanm, o cümlədən Naxçıvanm tarixi lazımi səviyyədə öyrə-
nilməmiş, üzə çıxarılmamış və tədqiq olunmamışdır. Azərbaycan
müstəqilliyini bərpa etdikdən sonra həyatımızm bütün sahələrinə
diqqət yetirildiyi kimi, tarixi abidələrimizə də diqqət və qayğı artı-
rılmışdır. Abidələrlə zəngin sivilizasiya məkanlarmdan olan Naxçı-
van diyarmda mədəniyyətə, tarixi abidələrə, onlarm qorunması və
bərpasma xüsusi əhəmiyyət verilir və tədqiq edilir.
Y aradılan yaxşı iş şəraitindən düzgün istifadə edilməli, sə-
hiyyə xidməti işi yerinə yetirilməlidir. Səhiyyə xidməti gigiyena qay-
dalarına əməl edilməsindən başlanır. Bundan sonra isə xəstəliklərə
qarşı mübarizə aparılmalıdır. Həkim ambulatoriyalarmm işi məhz
bu istiqamətdə qurulmalıdır.
Biz ulu öndərin vəsiyyətlərini əsas tutaraq milli prioritetləri-
mizi qabaqcıl dünya təcrübəsi ilə qovuşdurmağa nail oluruq. Qlobal-
laşan dünyada milli maraqların, etnik özünəməxsusluğun qorunması
ciddi məsələlərdən biridir. Hər bir xalq bəşəri inkişaf dəyərlərini mə-
nimsəməklə yanaşı, öz maraqlarmı da qorumağa çalışır. Bu gün biz
Naxçıvanda ən müasir texnologiyaya əsaslanan istehsalat yaradı-
rıqsa, mədəni sahədə və xidmət slerasında dünya standartlarma ça-
tırıqsa, bu bizi özgələşdirməməli, milli əsasda zənginləşdirməlidir.
Uşaq musiqi məktəblərinin, məktəbdənkənar müəssisələrin
23
islifadoyə verilməsində məqsəd o n d a n ib a rə td ir ki, gənclərimizin
asudo vaxtları düzgün təşkil olunsun. Bizim milli musiqimiz öyrə-
dilsin, yaddan çıxmasın, nəsildən-nəslə ötürülsün. D ünyaya inteq-
rasiya edən A zərbaycanda gənclər d ü n y a m usiqisinə, dünya
mədəniyyətinə yiyələnsinlər.
Ötən hər ili göz önünə gətirəndə bir d ah a əmin oluruq ki, öl-
kəmizdə Heydər Əliyev siyasi kursunun alternativi yoxdur. Bu kurs,
bu yol A zərbaycanda sosial-iqtisadi inkişafm yeni tələblər baxımın-
dan təmin olunm asınm yeganə düzgün yoludur. Bu yol ölkəmizin
dünəninin, bu günün, sabahm m və gələcəyinin yoludur. Bu yolu
uğurla davam etdirən ölkəmizin Prezidenti cənab İlham Əliyevin de-
diyi kimi, Azərbaycam qüdrətli dövlətə çevirm ək üçün ən başlıcası,
ölkədə Heydər Əliyev siyasəti davam etdirilm əlidir.
24
Naxçıvan çoxəsirlik tarixə, dövbtçilik ənənələrinə və zəngin
maddi-mədəniyyət abidələrinə malik ən qədim Azərbaycan torpağı-
dır. «Ərazicə kiçik, məzmunca böyük» olan bu diyar Azərbaycan
xalqınm qədim tarixini əks etdirən müqəddəs bir torpaqdır. Naxçı-
van tarixi-dünya tarixinin müqəddəslik və paklıq rəmzidir. Bu diyar
yer kürəsində həyatm başlandığı ilk insan məskənlərindən biridir.
Qədim Şərq sivilizasiyaları ilə sıx bağlı olan Naxçıvan tarixi inkişafm
gedişində dərin iz qoymuş ən qədim mədəniyyət mərkəzlərindən bi-
rinə çevrilmişdir. Amerikadakı Norvest Universitetinin professoru
M arti M artinçito Fillips Naxçıvanla tanışlıqdan sonra demişdir:
«Allah yurdu Naxçıvan dünyada yerlə göyün qovuşduğu bir məkan-
dır. Bu yurdda yaşayan insanların fəaliyyəti birbaşa haqq-ədalət və
müqəddəslik, paklıq üzərində köklənmişdir. İnanmırıq ki, Allahm
yerə yaxınlığı, onun insanlara bağlılığı hardasa Naxçıvandakı qədər
yaxm və dərin olsun».
Tarixin bir çox dövrlərində Azərbaycanm coğralı cəhətdən
mərkəzində yerləşən Naxçıvan, XX əsrin 90-cı illərin əvvəllərində
sanki «taleyin ümidinə buraxılmış bir adanı» xatırladırdı. Məkrli
düşmənlərimizin Zəngəzuru ələ keçirmələrindən sonra Naxçıvan
Azərbaycandan ərazi cəhətdən ayrı düşmüşdür. Lakin bu yurdun
igid və qəhrəman övladları diyarı heç vaxt Azərbaycandan ayrı tə-
səvvür etməmişlər. XX əsrin əvvəllərində olduğu kimi, həmin əsrin
80-ci illərində də Naxçıvana yiyələnmək istəyən erməni millətçiləri-
nin arzuları gözlərində qalmışdır. Naxçıvana gələn bütün komuni-
kasiya xətlərini kəsən, diyarı blokada vəziyyətinə salan məkrli
düşmənlər Azərbaycan xalqmın ümummilli lideri Heydər Əliyevin
ağıllı və düşünülmüş siyasəti, insanlarımızm fədakarhğı sayəsində
Naxçıvanı xilas etmiş, düşmən əlinə keçməsinə imkan verməmiş-
lər. H eydər Əliyevin Naxçıvanda yaşayıb fəaliyyət göstərməsi Nax-
çıvanı gözlənilən bəlalardan xilas etdi. «Heydər Əliyev - xalq birliyi»
burada özünün təsdiqini bir daha tapdı. Ulu öndərin rəhbərliyi ilə
milli dövlətçiliyimizin bərpası istiqamətində uğurlu addımlar atıldı,
bir sıra tarixi qərarlar qəbul edildi, Milli Ordu quruculuğuna başla-
nıldı, qonşu ölkələrlə əlaqələr genişləndirildi və s.
Dostları ilə paylaş: |