601
ŞƏRİ TERMİNLƏRİN İZAHI
................................
................................
....
............................................................................................................................................
Kür su:
Uzunluğu, eni və dərinliyi
h
ər biri üç qarış yarım olan qabı
dolduran
miqdarda olan v
ə ya
ç
əkisi 377.419 kq olan suya kürr
suyu deyilir.
L
L
əhv alətləri: Qeyri şəri, əyyaşlıq
v
ə xoşgüzaranlıq üçün istifadə
olunan musiqi al
ətləri. Tar və zərb
kimi.
M
Möht
əlim: Yuxu halında məninin
insandan xaric olması.
Müst
əhəb: Görülməsi yaxşı,
savabı olan, lakin tərk edilməsi
İlahi əzaba səbəb olmayan əməldir
(salam verm
ək, sədəqə s. kimi).
M
əkruh: Tərk edilməsi yaxşı və
savablı, lakin yerinə yetirilməsi
İlahi əzaba səbəb olmayan əməldir
(yem
əyi üfürmək,
qaynar xörək
yem
ək və s.kimi).
Mübah: Yerin
ə yetirilməsi və tərk
edilm
əsi eyni dərəcədə olan
əməldir. Onun savabı yoxdur İlahi
əzaba da səbəb olmur.
Meyyitin malının əsli: Meyyitə
m
əxsus olan üçdə biri çıxılmamış,
v
ərəsələrin payı ayrılmamış mal.
Misqal:
4,64 qramdır. (24 noxud
bir misqaldır, deməli bir noxud
misqalın 24-də biri qədərdir.)
“M
ən”: Çəki vahididir. Təqribən 3
kq-
dır.
Mudd: T
əqribən 750 qramdır. (Bir
“sir” 74 qram, 10 “sir” bir mudd,
y
əni 750 qramdır).
Müq
əssir-cahil: Şəri məsələni
bilm
əyən və öyrənməyə imkanı
ola-ola üzürsüz s
əbəbə görə
öyr
ənməyən.
Müst
əhəqq: Xüms, zəkat, sədəqə
v
ə... almaq üçün lazım olan şərtlərə
malik olan şəxs.
Müflis:
Borcları mal-dövlətindən
çox olduğuna görə cameuş-şərait
müct
əhid tərəfindən öz malında
t
əsərrüf etməsi qadağan olunan
şəxs.
M
əmum: Camaat namazında
imam-cama
ətə iqtida edən şəxs.
M
əzalim: İnsanın boynunda olan
v
ə sahibini tanımadığı, yaxud
sahibini tapa bilm
ədiyi şeylər.
Milli mürt
əd: Kafir ata
və anadan
dünyaya g
ələn sonra İslam dinini
q
əbul edərək müsəlman olduqdan
sonra İslam dinindən üz çevirənə
deyilir.
Müşrik: Allaha şərik qoşan.
Mütl
əq qürbət qəsdi: Şəriət
sahibinin
əmrini yerinə yetirmək
q
əsdi, istər vacib olsun, istərsə
müst
əhəb.
Mafiz-
zimm
ə: İnsanın öhdəsinə
aldığı şey.
M
əchulul-
malik: Maliki məlum
olmayan v
ə itmiş şeyin hökmləri
ona aid edilm
əyən şey.
M
əhəlli-işkal: İradı var, onun
s
əhih olması şübhəlidir. (Müqəllid
bu kimi m
əsələlərdə başqa
müct
əhidə müraciət edə bilər).
M
əhəlli təəmmül: Gərək ehtiyat
edilsin.
(Müq
əllid bu kimi
m
əsələlərdə başqa müctəhidə
602
ŞƏRİ TERMİNLƏRİN İZAHI
...............................................................................
............................................................................................................................................
müraci
ət edə bilər).
Muzaf su:
Müzaf su başqa bir
şeydən alınan suya deyilir,
m
əsələn, gülab, qarpız suyu, qora
suyu v
ə bu kimi sulara muzaf su
deyilir. Habel
ə əgər şüşə qabda
olan adi su
əgər torpaq və bu kimi
şeylərlə elə qarışsa ki, artıq ona su
deyilm
əsə, o da muzaf sudur.
N
N
əvasib:İmamlara (xüsusilə həzrət
Əliyə
(
ələyhis-səlam)
) qarşı nalayiq
sözl
əri rəva bilənlər.
R
R
əca qəsdi: Allah təalanın əmr və
n
əhy etməsi ehtimalı ilə bir əməlin
yerin
ə yetirilməsi yaxud tərk
edilm
əsi.
S
S
əmən: Əmtəənin qiyməti.
Siğə: Alver və nikah kimi iki
t
ərəfli əqdin, yaxud təlaq kimi bir
t
ərəfli əqdin gerçəkləşməsinə
s
əbəb olan cümlə.
T
T
əsərrüf etmək:
İxtiyarına
keçirm
ək, alıb satmaq, hədiyyə
etm
ək, ümumiyyətlə hər növ
istifad
ə nəzərdə tutulur.
T
ərəxxüs həddi: Müsafirin öz
v
ətənindən azan səsini eşitməyəcək
d
ərəcədə uzaqlaşdığı məsafə.
T
əhtul-hənək:
Ç
ənənin
altı,
əmmamənin çənənin altına atılan
bir hiss
əsi.
Ü
Ücr
ətul-misl: Bir şeyin, yaxud işin
camaat arasında mövcud olan
haqqı; Bunun icarədə və sairdə
mü
əyyən olunan miqdarından az,
yaxud çox v
ə ya bərabər olması
mümkündür.
F
Füzuli
əqd: Malikin icazəsi
olmadan baş verən və səhihliyi
sonrakı
razılıqla
şərtlənən
muamil
ə, yaxud əqddir.
Fitri mürt
əd: Müsəlman ata və
anadan dünyaya g
ələn və özü də
müs
əlman olan sonra isə İslam
dinind
ən üz çevirənə deyilir.
H
Haram: T
ərk edilməsi lazım,
görülm
əsi isə İlahi əzaba səbəb
olan
əməldir; (məsələn: yalan
danışmaq, zülm etmək və s...
kimi).
H
əcce-niyabəti: Allah evinin
başqası tərəfindən ziyarət olunması
v
ə onun əməllərinin yerinə
yetirilm
əsi.
H
ənut: Ölünün yeddi əzasına
kafuru sürtm
ək.
H
ərəc: Adətən dözüləsi mümkün
olmayan ç
ətinlik.
H
ərbi kafir: Zimmə şərtlərini
q
əbul etməyən və müsəlmanlarla
müqavil
ə bağlamayan kafir.
C
Cameüş-şərait müctəhid: Mərcəi-
t
əqlid olmaq üçün lazım olan bütün