İzahli şƏRİƏt hökmləRİ
Yüklə 3,68 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- MÜXTƏLİF MƏSƏLƏLƏR ....................................................................................
- NAMAZ VƏ ORUCUN MÜXTƏLİF MƏSƏLƏLƏRİ .....................................
594
.................................................................................... ............................................................................................................................................ etm
əyin işkalı yoxdur. Bu m
əsələdən qəbiristanlığın yola salınmayan hissələrinin hökml
əri aydın olur. Belə ki, birinci halda (şəxsi əmlak olduqda) onlardan istifad ə etmək və ya satmaq malikinin icazəsi olmadan icaz
əli deyildir. İkinci halda isə (ümumi vəqflərdən olarsa) müt
əvəllinin, yaxud onda təsərrüf etmək haqqına malik olan şəxsin icazəsi olmadan icazəli deyildir. Onun pulu ən yaxın müs əlman qəbiristanlığında istifadə edilməlidir. Üçüncü halda bir k əsin icazəsinə ehtiyac duyulmadan ondan istifadə etmək caizdir. RAD İYO VƏ TELEVİZİYA M əsələ: 2948. Radiyo və televizorun həm halal və haram m ənfəətləri vardır. Onlardan halal yolda istifadə etmək icazəlidir. M əsələn, xəbərləri dinləmək, moizəyə qulaq asmaq, halal proqramları düzgün təlim və tərbiyə üçün göstərmək, (halal şeyləri) reklam etmək, quruda və dəryada olan yaranışın q əribəliklərini göstərmək, amma ğina, musiqi, ,İslam dininin qanunlarının əksinə olan şeyləri yaymaq, xain və zalım insanları t ərif etmək, batil şeyləri yaymaq, cəmiyyətin əxlaqını pozan şeylər göst ərmək, cəmiyyətin əqidəsini xarab edən proqramlar göstərmək haram v ə günahdır. Onlara baxmaq və qulaq asmaq caiz deyil. M əsələ: 2949. Radiyo və televizorun həm halal və haram m ənfəətləri olduğuna görə, halal mənfəətlər üçün onların alqı- satqısının heç bir maneəsi yoxdur. Amma diqqətli olmaq lazımdır ki, ail
ələr və uşaqlar onlardan haram yolda istifadə etməsinlər. ............................................................................................................................................
NAMAZ VƏ ORUCUN MÜXTƏLİF MƏSƏLƏLƏRİ NAMAZ VƏ ORUCUN MÜXTƏLİF MƏSƏLƏLƏRİ M əsələ: 2950. Əgər oruc tutan bir şəxs Ramazan ayında gün batandan v ə iftar edəndən sonra öz şəhərindən təyyarə ilə qərbə t ərəf və günəşin hələ batmadığı bir yerə səfər etsə oraya çatandan sonra gün əş batana qədər imsak etməsi vacib və lazımdırmı? Zahir budur ki, h əmin yerdə gün batana qədər imsak etməsi vacib deyildir. Çünki bu ayiy ə əsasən ﺨِﻞ َﻴﻠّﻟﻛﺨ ﻦ ِﻰﺨ ﻦمﺎﻦﻴّﺼﺮﻛﺨَﻛﻮّﻤِﺗﻦﻟﺨ ّﻢُُ
gec əyə qədər orucunuzu tamamlayın” 23F
1
tutduğu orucu sona çatdırıb. Artıq orada imsak etməsinə heç bir ehtiyac yoxdur. M əsələ: 2951. Əgər mükəlləf öz şəhərində sübh namazını qıldıqdan sonra qərbə tərəf səfər etsə və sübhün açılmadığı bir yer ə çatsa yaxud zöhr namazını öz yerində qılıb sonra günorta olmadığı bir yerə səfər etsə yaxud məğrib namazını öz şəhərində qılıb sonradan səfərə getsə və hələ günəşin batmadığı bir yerə çatsa yenid ən namazlarını qılması vacibdirmi? Ehtiyat-müst əhəb budur ki, qıldığı namazları yenidən qılsın. M əsələ: 2952. Əgər bir şəxs sübh namazını qılmasa, nəticədə onun vaxtı keçsə və günəş çıxsa və ya günəş qürub etsə və o zöhr v ə əsr namazlarını qılmasa sonra təyyarə ilə günəşin çıxmadığı və ya qürub etm ədiyi bir yerə getsə qılmadığı namazları əda və ya q əza yaxud mafiz-zimmə niyyəti ilə qılması lazımdırmı? Əda niyyəti ilə qıla bilməsinə baxmayaraq ehtiyat budur ki, namazını mafiz-zimmə niyyəti ilə, yəni əda və qəza niyyəti ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
1. Bəqərə surəsi, ayə 187. 596
..................................... ............................................................................................................................................ etm
ədən yerinə yetirsin. M əsələ: 2953. Əgər mükəlləf təyyarə ilə səfər etsə və təyyarədə namaz qılmaq istəsə namaz vaxtı üzü qibləyə olmaq, bədənin aramlaşması və sair şərtlərə riayət etməklə namazını qılsa namazı s əhihdir. Əgər təyyarədə üzü qibləyə namaz qıla bilməsə, əgər namaz vaxtı o qədər geniş olsa ki, təyyarədən çıxandan sonra namazı üzü qibl
əyə qıla bilsə təyyarədə qıldığı namaz səhih deyil. Lakin əgər vaxt dar olsa vacibdir ki, namazı təyyarənin içində qılsın, belə olan halda əgər qiblənin istiqamətini bilsə həmin istiqamətə qılmalıdır. Əgər qibl
ənin istiqamətini bilməsə qiblənin hansı tərəfdə olmasına gümanı olsa öz gümanına əməl edib namazını qılmalıdır. Əgər guman əldə ed ə bilməsə hər tərəfə istəsə qıla bilər. Amma ehtiyat-müstəhəb budur ki, namazı dörd istiqamətdə qılsın. Əgər qibləyə tərəf heç cür namaz qıla bilməsə üzü qibləyə dayanmaq şərti qüvvədən düşür. M əsələ: 2954. Əgər bir şəxs sürəti yerin fırlanma sürəti ilə bir olan bir t əyyarəyə minsə və yerin şərqindən qərbinə doğru hərəkət edib bir müdd ət yerin ətrafına fırlansa, ehtiyat-vacib budur ki, hər iyirmi dörd saatda günd əlik beş vacib namazları yerinə yetirsin. Lakin oruc vacib deyildir. Çünki müsafir ət gecə başlasa gecə oruc tutmaq olmaz. Əgər səfərə gündüz başlasa oruc tutmağın vacib olması üçün heç bir dəlilimiz yoxdur. Əgər təyyarənin sürəti yerin fırlanma sürətindən iki qat artıq olsa t əbiidir ki, hər on iki saatda bir dəfə yerin ətrafına fırlanacaqdır çünki şərqdən qərbə tərəf hərəkət edir vacibdirmi hər sübh açılanda sübh namazını, hər günorta zamanı zöhr və əsr namazını və hər qürubdan sonra məğrib və işa namazını qılsın? Yaxud h
ər iyirmi dörd saatda namazlarını qılsın? Bunun iki sur əti vardır. Ehtiyat-vacib budur ki, hər sübh açılanda sübh namazını, hər günorta zamanı zöhr və əsr namazını v ə hər qürubdan sonra məğrib və işa namazını qılsın. Əgər daha yüksək sürətlə yerin ətrafına fırlansa və məsələn hər üç saat, yaxud daha az bir zamanda yerin ətrafına fırlansa hər sübh açılanda, günorta və qürubda namaz qılmağın vacib olmasını Yüklə 3,68 Mb. Dostları ilə paylaş:
|