İzahli şƏRİƏt hökmləRİ
Yüklə 3,68 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- MÜXTƏLİF MƏSƏLƏLƏR ....................................................................................
- BƏDƏN YARMAĞIN HÖKMLƏRİ ................................ ............................
- BƏDƏN YARMAĞIN HÖKMLƏRİ M əsələ: 2933.
588
.................................................................................... ............................................................................................................................................ xüsusiyy
ətlərini deməsi ilə alsa sonra o şeyi görsə ilzam qaydasına əsasən İmamiyyə məzhəbindən olan şəxs röyət ixtiyarından istifad ə edə bilər. 9- Şafei məzhəbinə əsasən bir kəs məğbun olsa ğəbn ixtiyarından istifadə edə bilməz. Buna əsasən Şiə məzhəbindən olan bir n əfər, Şafei məzhəbindən olan bir şəxsdən bir şey alsa sonra Şafei məzhəbindən olanın məğbun olduğu məlum olsa ilzam qaydasına əsasən Şiə məzhəbindən olan şəxs Şafei məzhəbindən olan satıcını al-veri pozmağa qoymaya bilər. 10-H ənəfi məzhəblilərin nəzərində sələf əqdi satılan şeyin əqd zamanında mövcud olması ilə şərtlənir, halbuki İmamiyyə fiqhi n əzərindən belə bir şərt etibarlı deyildir. Deməli, əgər Şiə m əzhəbindən olan bir şəxs Hənəfi məzhəbindən olan şəxslə sələfi müamil ə etsə və o şey müamilə vaxtı mövcud olmasa Şiə m əzhəbindən olan şəxs ilzam qaydasına əsasən Hənəfi m əzhəbindən olan satıcını müamilənin batil olmasına məcbur edə bil ər. Həmçinin əgər müamilə vaxtında alıcı Hənəfi məzhəb olub sonra şiə olsa onun da haqqında bu hökm icra olunur. 11- Əgər sünni məzhəbindən olan bir şəxs ölsə və onun sünni m əzhəbindən olan bir qızı qalsa və onun bir qardaşı olsa əgər qardaşı şiə olsa və ya onun ölümündən sonra qardaşı şiə olsa ilzam qaydasına əsasən şiə qardaş üçün caizdir irs payından artıq qalanları “təsib” ünvanında götürsün. Amma “təsib” Şiə m əzhəbində batildir. Təsib yəni meyyitin qızının irs payından artıq qalanlarını (irs aparanların ikinci dəstəsində yerləşən) meyyitin qardaşına versinlər. Həmçinin ata-ananın əmisi, meyyitin bacısı ilə. Həmçinin əgər bir sünni məzhəbindən olan şəxsin bir sünni bacısı varis olsa və ata-anasının əmisi də olsa, əgər onun əmisi şiə olsa və ya qardaşının ölümündən sonra qardaşı oğlu şiə olsa ilzam qaydasına əsasən “təsib” ünvanında ona çatanları alması caizdir. İlzam qaydası təsibin digər ünvanlarında da icra olunur.
12-Sünnül ərin nəzərində qadın öz ərindən qalan şeylərin 589
................................ ............................ ............................................................................................................................................ hamısından istər mənqul olsun istərsə torpaq və sair kimi qeyri m ənqul irs aparır. Halbuki İmamiyyə məzhəbi nəzərindən qadın yerin əslindən, yaxud onun qiymətindən irs aparmır. Yalnız binanın və ağacların qiymətindən irs aparır onların əslindən yox. Buna
əsasən əgər meyyitin varisi sünni olsa və onun həyat yoldaşı şiə olsa ilzam qaydasına əsasən torpaqdan, bina və ağacların əslindən ona çatan payı ala bilər. Qeyd olunanlar “ilzam” qaydasına aid olan ən mühüm m əsələlər idi. Qeyd olunanlardan bu mövzuya aid olan məsələlər aydın oldu. Qayda budur ki, Şiə məzhəbindən olan şəxs digər m əzhəblərdə olanları öz məzhəblərində əqidə bəslədikləri şeylərə m əcbur edə bilərlər. BƏDƏN YARMAĞIN HÖKMLƏRİ M əsələ: 2933. Ölü müsəlmanın bədənini yarmaq icazəli deyildir. Əgər bir kəs bu işi görərsə, diyə kitablarında qeyd olunan t əfsilə əsasən, ona diyə vermək vacib olur. M əsələ: 2934. Kafirin bədəninin hər növ yarılması, caizdir. H əmçinin, müsəlman olması şübhəli olan ölünün bədəninin yarılması da eyni qada ilə. Kafirin və ya müsəlman olması şübhəli olanın bədəninin yarılmasının, islam ölkəsində və ya küfr ölk əsində olmasının bu hökmdə fərqi yoxdur. M əsələ: 2935. Əgər bir müsəlmanın həyatının qorunması bir ölmüş müsəlmanın bədəninin yarılmasından aslıdırsa və qeyri müs əlmanın və ya müsəlman olması şübhəli olanın bədənini yarmaq mümkün olmasa, o müs əlman kişinin ölməməsi üçün başqa yol da olmasa, müsəlman ölünün bədənini yarmaq icaz
əlidir. Belə olan halda diyənin ödənilməsinin lazım olması diy
ə bölməsində qeyd olundu. M əsələ: 2936. Ölü müsəlmanın bədənini göz və digər üzvlər kimi, diri müs əlmana calaq etmək üçün kəsmək icazəli deyil. Üzvü k
əsən, şəri hakimin icazəsi ilə diyəni həcc, digər xeyriyyə 590
.................................................................................... ............................................................................................................................................ işləri və meyyitin xeyrinə olan işlərə işlətsin. Amma bir müs əlmanın diri qalması ölü bir müsəlmanın bədən üzvünü kəsib diri müs əlmana calaq vurmağa bağlıdırsa o üzvü kəsmək icaz əlidir, amma o üzvü kəsən gərək diyə versin. Amma hər iki sur ətdə kəsilən üzvü calaq vurmağın işkalı yoxdur. Calaq vurulduqdan sonra diri insanın bədəni olduğuna görə diri bədənin hökml
əri onun üçün icra olunur. Zahir budur ki, bir şəxs öləndən sonra onun b ədən üzvünü kəsib digər bir şəxsə calaq vurulmasını v əsiyyət edə bilməz. Əgər o, meyyitin bədən üzvünü kəsərlərsə diy ə verilməlidir. M əsələ: 2937. Əgər bir şəxs onun bədən üzvlərindən birini başqasına köçürülməsinə icazə versə, o üzvün kəsilməsi, onun üçün z ərərə, eybə və onun həyatı üçün təhlükəliyə səbəb olarsa, caiz deyildir. Əgər o üzvün kəsilməsi, onun üçün zərərə, eybə və onun h
əyatı üçün təhlükəyə səbəb olmazsa; məsələn, şəxsin öz razılığı ilə dərinin bir miqdarını və ya bud ətinin bir miqdarını k əsərlərsə (sonradan onlar öz yerlərini tuturlar) caizdir və bunun müqabilind ə pulda ala bilər. M əsələ: 2938. Qan köçürülməsinə ehtiyacı olan xəstələrə havayı qan vermək, icazəlidir. Həmçinin müəyyən miqdar pul qanın əvəzində almağ da icazəlidir. Amma hər iki halda onun sahibinin canına zərəri olmamalıdır. M əsələ: 2939. Kafirin və ya müsəlman olması şübhəli olan ölünün b
ədənini müsəlman şəxsə calaq vurmaq icazəlidir. Calaq vurduqdan sonra müs əlmanın bədəninin bir üzvü olduğuna görə müs
əlmanın bədəninin hökmü onun üçün icra olunur. Həmçinin əgər (nəcisul-eyn) zatən nəcis olan məsələn, it və ya donuzun b ədən üzvlərindən birini müsəlmanın bədəninə köçürsələr, müs əlmanın bədəninin bir üzvü olduğuna görə müsəlmanın b ədəninin hökmü onun üçün icra olunur və onunla namaz qılmağın maneəsi yoxdur. Yüklə 3,68 Mb. Dostları ilə paylaş:
|