İzahli şƏRİƏt hökmləRİ



Yüklə 3,68 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə38/223
tarix30.10.2018
ölçüsü3,68 Mb.
#76140
1   ...   34   35   36   37   38   39   40   41   ...   223

101

 

MƏSS-MEYYİT QÜSLÜ



 

................................

................................

.............

 

 

 ............................................................................................................................................  

ist


ərsə də ixtiyarsız. Hətta, əgər onun dırnağı meyyitin dırnağına, 

sumüyü d


ə  meyyitin sümüyünə  dəysə, gərək qüsl etsin. Amma 

ölmüş heyvana məss etsə, məss-meyyit qüsl vacib deyil. 



M

əsələ: 528. Bədəni tamamilə soyumamış ölüyə məss etdikdə, 

h

ətta bədəninin  soyumuş  hissələrinə  məss etsə  də, qüsl vacib 



deyildir. 

M

əsələ: 529. Əgər insan öz tüklərini meyyitin bədəninə vursa, 

yaxud öz b

ədənini meyyitin tüklərinə  vursa və  ya öz tüklərini 

meyyitin tükl

ərinə vursa, bu halda qüsl vacib deyil. Deyilən bu üç 

halın  hər birində  saç elə  bir miqdarda uzun olsa ki, onun 

toxunması  (məlum olan adi qayda üzrə) məss meyyit etməsini 

doğrultmasa, qüsl vacib deyil.  



M

əsələ: 530.  Ölmüş  uşağa,  hətta  dörd  ayı  tamam  olan  siqt 

olunmuş  uşağa  məss etdikdə, məss-meyyit qüslü vacibdir. Hətta 

ehtiyat-müst

əhəbə  görə,  dörd  ayı  tamam  olmazdan  qabaq  siqt 

olunan uşağa məss etdikdə də, gərək qüsl edilsin. Əgər dörd aylıq 

uşaq  ölü  halda  dünyaya  gəlsə,  anası  gərək məss-meyyit qüslü 

alsın. Hətta, əgər dörd aydan da az olsa, ehtiyat-müstəhəbə görə 

g

ərək onun anası qüsl etsin.  



M

əsələ: 531. Anası öləndən sonra dünyaya gələn uşaq, həddi-

büluğa  çatdıqdan  sonra ehtiyat-vacibə  əsasən məss-meyyit qüslü 

alsın.  

M

əsələ: 532. Əgər insan, üç qüslü tamamilə  verilmiş  bir 

meyyit


ə  məss etsə, ona məss-meyyit qüslü vacib deyil. Amma 

üçüncü  qüslü  tamam  olmamışdan  əvvəl onun bədəninin bir 

hiss

əsinə məss etsə, hətta üçüncü qüsl həmin hissədə tamam olsa 



da bel

ə, gərək məss-meyyit qüslü etsin. 



M

əsələ: 533. Əgər dəli, yaxud həddi-büluğa çatmamış uşaq, bir 

meyyit


ə  məss etsə, dəli  ağıllanandan,  uşaq  isə  həddi-büluğa 

çatandan sonra g

ərək məss-meyyit qüslü etsin. 

M

əsələ: 534. Əgər  diri  insanın  bədənindən, yaxud qüslü 

verilm


əmiş  ölü  insanın  bədənindən  ayrımış  sümüklü  olan  bir 

hiss


əyə qüsl verilməzdən qabaq insan ona məss etsə, gərək məss-


102

 

TƏHARƏTİN HÖKMLƏRİ



 .................................................................................... 

 

 ............................................................................................................................................  

meyyit qüslü etsin. Amma ayrılan hissənin sümüyü olmasa, onu 

m

əss etdikdə qüsl vacib deyil.  



M

əsələ: 535. Əti olmayan və qüsl verilməmiş sümük, əgər diri 

insandan olsa, ona m

əss etməyin qüslü yoxdur. Əgər ölü insandan 

ayrılan qüslü verilməmiş sümüyə məss etsə, ehtiyat-vacibə əsasən 

g

ərək qüsl etsin. Həmçinin, qüslü verilməmiş  meyyitdən  ayrılan 



dişə məss edildiyi təqdirdə də eyni qayda ilə; Amma diri insandan 

ayrılan əti olmayan və ya əti çox az olan dişə məss etdikdə, qüsl 

almaq vacib deyil. 

M

əsələ: 536. Məss-meyyit qüslü, gərək eynilə  cənabət qüslü 

kimi  alınsın.  Amma  məss-meyyit  qüslü  alan  bir  şəxs  namaz 

qılmaq istəsə, ehtiyat-vacibə əsasən gərək dəstəmaz da alsın. 

M

əsələ: 537. Əgər insan bir neçə meyyitə məss etsə, yaxud bir 

meyyiti bir neç

ə dəfə məss etsə, bir qüsl kifayətdir. 

M

əsələ: 538. Meyyitə  məss etdikdən sonra qüsl etməyən bir 

şəxsin məsciddə  dayanması,  cima  etməsi, vacibi səcdəsi olan 

sur

ələri oxumasının eybi yoxdur. Amma namaz və bu kimi işlər 



üçün, g

ərək qüsl etsin və ehtiyat-vacibə əsasən dəstəmaz da alsın. 



MÖHT

ƏZİRİN HÖKMLƏRİ 

M

əsələ: 539. Ehtizar, yəni can verən halda olan müsəlmanı, 

ist


ər kişi olsun, istərsə də qadın, istər böyük olsun istərsə də kiçik, 

ehtiyat-vacib

ə görə, gərək arxası üstə elə uzatsınlar ki, ayaqlarının 

altı  qiblə  tərəfə  olsun.  Əgər onu tamamilə  bu qaydada uzatmaq 

mümkün olmasa, g

ərək mümkün olan qədər bu göstərişə  əməl 

edilsin.  Əgər onu, qeyd olunan kimi ümumiyyətlə  uzatmaq 

mümkün olmazsa, üzü qibl

əyə  əyləşdirməlidlər. Bu da mümkün 

olmasa onu sağ, yaxud sol böyrü üstə üzü qibləyə uzatmalıdırlar. 



M

əsələ: 540. Ehtiyat-vacib budur ki, nə  qədər ki, meyyitin 

qüslü tamam ol

mayıb,  onu  üzü  qibləyə  uzatsınlar.  Amma  qüslü 

tamam olandan sonra, yaxşı olar ki, onu, meyyit namazı qılınan 

vaxtdakı kimi uzatsınlar. 



103

 

MÖHTƏZİRİN HÖKMLƏRİ



 

................................

................................

......

 

 

 ............................................................................................................................................  

M

əsələ: 541. Can verən  insanı  üzü  qibləyə  döndərmək, hər 

müs


əlmana vacibdir. Ehtiyat-vacibə  əsasən imkan olsa, can 

ver


ənin özündən icazə  alınsın.  Əgər mümkün olmasa ehtiyat-

vücubi budur ki, visind

ən buda mümkün olmasa mümkün olan 

halda  şəri hakimdən icazə  alsınlar.  Bu  sadaladıqlarımız  bu 

haldadır  ki,  meyyiti  tərpətmək onun ölümünün sürətlənməsinə 

s

əbəb olmasın.  



M

əsələ: 542. Müstəhəbdir ki, can verən halda olan hər şəxsə

iki şəhadət kəlmələrini (kəlmeyi şəhadəti), on iki İmamın 



(

ələyhis-

s

əlam)

 

adlarını və s. kimi haqq əqidələrini, elə təlqin etsinlər ki, başa 



düşsün. Həmçinin, müstəhəbdir ki, qeyd olunan əməlləri öldüyü 

ana q


ədər təkrar etsinlər. 

M

əsələ: 543. Müstəhəbdir ki, aşağıdakı duanı can verən şəxsə 

el

ə təlqin etsinlər ki, başa düşsün: 





ﺨ ُﻞﻦﺒَِﻦ�ﺨَﻦﻦﻣﺨﺎﻦﻳﺨ ﻦﻣِﺘﻦاﺎ ﻦﻃﺨَﻦِﻣﺨﻦﺧِﻰﻦي

َ

ﻟﻛﺨ ِِّﻣﺨ َﻞﻦﺒ

َ

ْﻛﻦرﺨ ﻦﻣﻴ ِﺻﺎﻦﻌﻦﻣﺨَﻦِﻣﻦﺧِِ



َ

َ

ﻟﻛﺨﻦ َِِﺮِﻔ

َ

ﺸﻛﺨّﻢُﻬ

ّ

ﻠﺮﻦﻠ

ﺨَﻦﻦُﺨ ُﻒَﻌﻦَﻦرﺨﻦﺧِﻰﻦي

َ

ﻟﻛ



ﺨ.ُرﻮُﻔﻦﻐ

َ

ﻟﻛﺨّﻮُﻔﻦﻌ

َ

ﻟﻛﺨ ﻦََﺎ



ﻟﺨ ﻦﻣّﺎِﻰﺨﻦﺧِِ



َ

َ

ﻟﻛﺨ ِّﻦُﺨ ُﻒَُﻛﻦرﺨﻦﺧِﻰﻦي

َ

ﻟﻛﺨ ِِّﻣﺨ َﻞﻦﺒ

َ

ِْﻰﺨﻦﺧِِ



َ

َ

ﻟﻛ

ﻢﻴِﺣﻦرﺨ ﻦﻣّﺎِِ



َﺨ َِِ

ﻦَْرﻛﺨّﻢُﻬﻠﺮﻦﻟ

.

 



M

əsələ: 544. Müstəhəbdir ki, çətin can verən  insanı  narahat 

olmadığı halda, namaz qıldığı yerinə aparsınlar. 



M

əsələ: 545. Müstəhəbdir ki, can verənin  rahat  olması  üçün 

başının  üstündə  mübarək  “Yasin”,  “Saffat”,  “Əhzab”  surələrini, 

“Ay

ətəl-kürsi”, həmçinin  “Əraf”  surəsinin 54-cü yəni  “İnnə 



r

əbbəkumul-ləzi xələqəs-səmavati vəl-ərzə” ayəsini və  “Bəqərə” 

sur

əsinin  axırıncı  üç  ayəsini oxusunlar. Ümumiyyətlə, Qurandan 



mümkün olan q

ədər oxusunlar. 



M

əsələ: 546. Can verən  şəxsi tək  qoymaq,  onun  qarnının 

üstün


ə  bir şey qoymaq,  cənabətli,  heyzli  şəxslərin onun  yanında 

olması, həmçinin onun yanında çox danışmaq, ağlamaq, qadınları 

can ver

ənin yanında tək qoymaq məkruhdur. 




Yüklə 3,68 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   34   35   36   37   38   39   40   41   ...   223




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə