III Fəsil
Allahın oğlu varmı?
Qur`ani -Kərimdə haqlı olaraq deyilmişdir ki, Isa Allahın fiziki oğlu deyildir.
«Şübhəsiz ki: «Allah Məryəm oğlu Məsihdir!» - deyənlər kafir oldular.
Halbuki Məsih belə demişdi: «Ey Israil oğulları! Mənim də, sizin də
Rəbbiniz olan Allaha ibadət edin!» (əl-Maidə 5:72).
Məhəmməd peyğəmbərin dövründə yaşayan bir çox xristianlar Məryəm oğlu Isa haqqındakı
həqiqətləri bütpərəst təsəvvürləri ilə qarışıq salırdılar. Onların fikrincə, qadir Allah qadınla
evlənmiş və qadın ilahi tamın bir hissəsinə çevrilmiş, bu «ilahi nikah»dan isə Isa, Allahın fiziki
oğlu dünyaya gəlmişdir.
Bu fikir öz əsasını qədim yunan mifologiyasından götürmüşdür və nəticədə Musanın və
Isanın dininə yol taparaq kök atmışdır. Onlar Allahın elçiləri idilər və Onun adından danışaraq,
belə deyirdilər:
«Ey Israillilər, qulaq asın! Allahımız Rəbb yeganə Rəbdir» (Təs.
6:4,Tövrat).
«Rəb Allahına səcdə qıl və yalnız Ona qulluq et» (Mat. 4:10, Incil).
Qeyd etmək lazımdır ki, Məhəmməd peyğəmbərin dövründə yaşayan xristianların heç də
hamısı Məryəmi ilahi üçlüyün üçüncü şəxsi hesab etmirdilər. Qur`ani-Kərimdə yalnız bu cür
imana malik olanlara irad tutulur. Bu gün xristianların heç biri bu yanlış fikrə inanmırlar.
Müqəddəs Kitab (Tövrat, Zəbur, Incil və digər kitablar) «Allah təkdir» fikrinə ikimə`nalı
yanaşmırlar. Məhz buna görə Qur`anda deyilir:
«Kitab əhlinin zülm edənləri istisna olmaqla, onlarla ən gözəl tərzdə
mücadilə edin! Və belə deyin: “Biz həm özümüzə nazil olana, həm də sizə
nazil olana inanırıq. Bizim də Allahımız, sizin də Allahınız birdir. Biz
yalnız Ona itaət edirik!”» (əl-Ənkəbut 29:46).
Müqəddəs Kitabın Isanı oğul adlandırması da həqiqətə uyğundur. Lakin heç bir yerdə Isanın
fiziki olaraq Allahdan doğulmasından söhbət getmir. Allah tərəfindən yaradılmış olmaq, hələ
Onun oğlu olmaq demək deyildir. Burada da eyni şəkildədir.
Yaxın və Orta Şərqdə «oğul» sözündən mə`cazi mə`nada çox geniş şəkildə istifadə olunurdu.
Həm ərəb ölkələrində, həm də Türkiyədə ana pis vərdişlərə malik oğlunu şeytan balası - «Ibn-
Şeytan» adlandıra bilər. Əlbəttə ki, bu, onun fiziki olaraq şeytandan doğulduğunu nəzərdə
tutmur, sadəcə onda şeytana xas olan mənfi vərdişlərin olmasına işarə vurur. Yaxud, məsələn,
Qur`anda misirlilər «Nilin oğlulları» adlandırılırlar. Bu ifadə Nildən doğulmağı deyil, həmin
ərazidə yaşamağı nəzərdə tutur.
Bunu «yol oğlu» - «Ibn-Əl Sabil» söz birləşməsinə də aid etmək olar.
«Allaha məhəbbəti yolunda malını qohum əqrabaya, yetimlərə,
yoxsullara, müsafirlərə, dilənçilərə sərf edir...» (əl-Bəqərə 2:177).
(«Müsafir» - ərəb dilində «Ibn-Əl Sabil», yə`ni «yol oğlu» deməkdir).
Isa Fələstində doğulmuş və böyümüşdü, bu yerdə isə «oğul» sözündən mə`cazi mə`nada çox
geniş istifadə olunurdu. Buna əmin olmaq üçün Müqəddəs Kitabdan bir neçə ayə oxumaq
kifayət edər.
Israil xalqı oğul adlandırılmışdır.
«Israil uşaq ikən onu sevdim, Öz oğlumu Misirdən çağırdım» (Huşə 11:1).
Davud padşah oğul adlandırılmışdır.
«Mən ona Ata, o isə Mənə oğul olacaqdır» (2 Şəm. 7:14).
Isa yəhudilərə dedi:
«Sizin atanız iblisdir; və öz atanızın ehtiraslarını icra etmək istəyirsiniz.
O, başlanğıcdan qatil idi və həqiqətə bağlı qalmadı; çünki onda həqiqət
yoxdur. Yalan söylədiyi zaman, özündən söylər, çünki o, yalançıdır və
yalanın atasıdır» (Yəh. 8:44, Incil).
Elə həmin fəsildə Isanın yəhudilərin ünvanına söylədiyi bu sözləri oxuya bilərsiniz:
«...Ibrahim övladları olsaydınız, Ibrahimin işlərini görərdiniz» (Yəh. 8:39,
Incil).
Yəhudilər isə cavabında belə söylədilər:
«... bizim bir Atamız var, O da Allahdır» (Yəh. 8:41, Incil).
Onlar Isanın «ata» sözünü başqa mə`nada işlətdiyini başa düşmədikləri üçün O, əlavə etdi:
«Əgər Allah Atanız olsaydı, Məni sevərdiniz» (Yəh. 8:42, Incil).
Müqəddəs Kitabda «oğul» sözünün çox vaxt mə`cazi mə`nada işlədildiyini nəzərə alaraq,
belə nəticəyə gələ bilərik ki, «Isa, Allahın Oğlu» ifadəsi də obrazlı şəkildə verilmişdir. Deməli,
Isa Allahın fiziki oğlu deyildi.
Bu fikri əsaslandırmaq üçün Incilin bir neçə ayəsini nəzərdən keçirək.
Mələk Məryəmə dedi:
«Onun adını Isa qoyacaqsan. O, böyük olacaq, Həqq-Təala Allahın Oğlu
adlanacaqdır» (Lk. 1:31, 32, Incil).
Daha sonra yenə oxuyuruq ki, Ona «Allahın Oğlu» deyiləcəkdir (ayə 35). Daha kim bu cür
şərəfə layiq ola bilər? Müqəddəs Kitabın axırıncı kitabı Vəhydə oxuyuruq:
«Qalib gələn, bu şeyləri alacaq və ona Allah olacağam və o, Mənə oğul
olacaq» (Vəh. 21:7).