Bu o deməkdir ki, imanda qalib gələn hər bir kəs xüsusi nüfuz qazanacaq və xüsusi
cavabdehlik daşıyacaq.
Nə üçün Incildə Isa tez-tez Allahın Oğlu adlandırılır?
Yaxın və Orta Şərqdə «oğul» sözündən obrazlı şəkildə iki cəhəti ifadə etmək üçün istifadə
edilir:
oğul - kiməsə bənzər olan, kiminsə xarakter cəhətlərini özündə daşıyan kəs (məs., «şeytan
balası»)
oğul - başqa bir şəxsiyyəti təmsil edən kəs; məsələn, səfir və ya diplomat danışıqlar aparmaq
və müəyyən fəaliyyət göstərmək üçün öz ölkəsindən bütün səlahiyyətləri alaraq, onu təmsil
edir.
Qur`an Isanı Allahın tam səlahiyyətli təmsilçisi kimi təsvir etdiyi üçün, Müqəddəs Kitabla
razılaşaraq, Onu Allahın Oğlu adlandıra bilərik.
Qur`an və Müqəddəs Kitabın Isa haqqında söylədiklərini nəzərdən keçirək.
1. Onun doğulması.
Isanın doğulması haqqında həm Qur`anda, həm də Incildə söhbət açılır. Qeyd etmək
lazımdır ki, Qur`an yalnız bir doğulma tarixindən - Isanın doğulması tarixindən söhbət açır,
lakin o, bu doğulmanı qeyri-adi hadisə, Allahın mö`cüzələrindən biri kimi təsvir edir.
«Mələklər dedilər: «Ya Məryəm! Həqiqətən, Allah Öz tərəfindən bir kəlmə
ilə sənə mücdə verir. Onun adı Məryəm oğlu Isa əl-Məsihdir ki, dünyada
və axirətdə şanı uca və Allaha yaxın olanlardandır» (Ali-Imran 3:45).
«Cəbrail: «Mən sənə yalnız təmiz, mə`sum bir oğlan bağışlamaq üçün
Rəbbinin elçisiyəm!» - dedi. Məryəm dedi: «Mənim necə oğlum ola bilər
ki, mənə indiyədək bir insan əli belə toxunmamışdır. Mən zinakar da
deyiləm!» Cəbrail dedi: «Elədir, lakin Rəbbin buyurdu ki, bu, Mənim üçün
asandır. Biz onu insanlar üçün bir mö`cüzə, dərgahımızdan olan bir
mərhəmət kimi edəcəyik. Bu, əzəldən olunmuş bir hökmdür!» Məryəm
19:19-21).
«Ismətini qoruyan Məryəmi də yad et! Biz Öz ruhumuzdan ona üfürdük,
onu və oğlunu aləmlərə bir mö`cüzə etdik» (əl-Ənbiya 21:91).
Isanın doğulması haqqında olan bu ayələr diqqətə layiqdirlər. Isanın doğlumasının qeyri-adi
hadisə olması haqqında Qur`an ikimə`nalı danışmır, çünki qadir Allah bakirə qız Məryəmə Öz
ruhunu üfürmüşdü. Burada Allahın fiziki atanın iştirakı olmadan insana həyat vermək
bacarığına imansız yanaşdıqları üçün yəhudilərə iradlar tutulur.
«Lakin onlar verdikləri əhdi pozduqları, Allahın ayələrini inkar etdikləri,
peyğəmbərləri haqsız yerə öldürdükləri və: «Ürəklərimiz pərdəlidir!» -
dedikləri ucundan Allahın lə`nətinə düçar oldular. Bəli, öz küfrləri
üzündən Allah onların ürəklərinə möhür vurmuşdur. Buna görə də onların
yalnız az bir hissəsi iman gətirər. Onlar həm də küfr etdikləri və
Məryəmə qarşı böyük bir böhtan dedikləri üçün lə`nətə düçar oldular»
(ən-Nisa 4:155-156).
Yəhudilər indiyə qədər də Isanın Allah tərəfindən göndərildiyini və bu dünyaya mö`cüzəli
şəkildə gəldiyini inkar edirlər.
Musanın atasının adı Əmram, Davudun atasının adı Yessey, Məhəmmədin atasının adı isə
Abdullah idi. Bəs Isanın atasının adı nə idi? Yəqin ki, hər bir müsəlman Isanın atasının
olmadığını bilir, çünki O, qeyri-adi şəkildə dünyaya gəlmişdi.
2. Onun adları.
Yaxın və Orta Şərqdə adlar həmişə böyük əhəmiyyət kəsb etmişdir. Yəqin ki, Allahın 99
adının olduğunu bilir və unutmursunuz. Isanın da müxtəlif adları vardır ki, bu adlar üzərində
bir qədər düşünməyə dəyər.
Isa
«Isa» adına (rus dilində Iisus) Qur`anda 25 dəfə rast gəlinir. Bu söz yəhudi mənşəlidir və
«Xilaskar» mə`nasını verir. Beləliklə, Qur`anda 25 dəfə Isa haqqında Xilaskar kimi danışılır.
«Yalnız Allah həqiqi sülh bəxş edə bilər!» fəslində bu adın mə`nası daha ətraflı açıqlanılır.
Məryəm oğlu
Qur`anın müxtəlif ayələrində 23 dəfə Isa bu adla adlandırılmışdır. Ərəblərdə «Əli oğlu»,
«Məhəmməd oğlu», «Mustafa oğlu» və s. kimi adlandırmaq qaydası mövcuddur.Övladın
adının əsasında ananın deyil, atanın adı durur. Avropada da eyni şəkildə, övlad bir qayda
olaraq ananın deyil, atanın familiyasını daşıyır. Lakin müsəlmanlara mə`lumdur ki, Isanın yer
üzündə atası yox idi, ona görə də «Məryəm oğlu» adı heç kəsdə narazılıq yaratmır.
Əl-Məsih (16 dəfə)
Ərəb dilindən hərfi tərcümədə bu söz «Məsh edilmiş» mə`nasını verir. Qədim zamanlarda
padşahların başına tac qoymurdular, bunun əvəzində onları müqəddəs, xoş ətirli yağla (miro)
məsh edirdilər. Buradan belə çıxır ki, «Məsh edilmiş» sözü «ən yüksək və məs`uliyyətli xidmət
üçün seçilmiş» mə`nasını verir. Isa - Allahın seçilmişidir!
Peyğəmbər
«Peyğəmbər» mə`nasını verən «Rəsul» sözünə Qur`anda 10 dəfə rast gəlinir. Peyğəmbər -
Allah tərəfindən göndərilən, yaxud Allahın rəsmi nümayəndəsidir.
Qur`anda çox peyğəmbərlər barəsində söhbət açılır və bununla bağlı sual ortaya çıxır: bütün
peyğəmbərlər arasında ən böyüyü və ya ən böyükləri varmı? Əgər varsa, kimdir? Bunun üçün
biz xüsusi şəhadət oxuyuruq:
«Bunlar Allahın ayələridir ki, onları sənə doğru-düzgün bildiririk. Sən,
həqiqətən, göndərilən peyğəmbərlərdənsən. Bu peyğəmbərlərin bə`zilərini
digərindən üstün etdik. Allah bunlardan bə`zisi ilə danışmış, bə`zisinin
isə dərəcələrini yüksəltmişdir. Məryəm oğlu Isaya açıq mö`cüzələr verdik
və Onu Müqəddəs Ruhla qüvvətləndirdik...» (əl-Bəqərə 2:252, 253).
Bu ayədə yalnız bir peyğəmbərin, Isanın adı qeyd olunmuşdur. Bu, Isanın böyük peyğəmbər
olduğuna dəlalət edirmi? Bəli. Axı deyildi ki, Ona açıq mö`cüzələr bəxş edildi və peyğəmbərliyi
Müqəddəs Ruhla qüvvətləndirildi. Qur`an Onun haqqında Allahın Ruhundan qüvvətlənən
Güclü şəxs kimi şəhadət edir.
Başqa adlar:
Allahın sözü - 3 dəfə
«Mələklər dedilər: «Ya Məryəm! Həqiqətən, Allah Öz tərəfindən bir kəlmə
ilə sənə mücdə verir. Onun adı Məryəm oğlu Isa əl-Məsihdir ki, dünyada
və axirətdə şanı uca və Allaha yaxın olanlardandır» (Ali-Imran 3:45).