Jismoniy madaniyat nazariyasi va metodikasi kafedrasi «kurash turlari va uni o’qitish metodikasi»

12 – mavzu: Milliy kurash turlari texnikasi va usullarini o’rgatish


Reja:
1. Kurash turlari(buxoracha kurash) texnikasi va usullarini o’rgatish.
2. Kurash turlari(farg’onacha kurash) texnikasi va usullarini o’rgatish
3. Milliy kurash texnikasi usullarining turkumlarga bo’linishi va tizimi.
Tayanchtushunchavaiboralar : Milliy kurashdagi usullar elkadan oshirib tashlash, qo’shsha, chil, bedro, progif, yonbosh, to’sib tashlash, qaytarma, ko’tarib tashlash, kurashchilar formasini o’lchamlari va ranglari 14x14 16x16 gilam o’lchamlari, xafli maydon, xafli chiziq, xavfsiz maydon, quyosh turi mashg’ulot joyi, ovqatlanish rejimini, shifokor ko’rigida murabbiyning roli, mayb bo’lib qolish va uni oldini olish.
O’quv mashg’ulotining maqsadi:Talabalartexnika, taktika, mashqlar, trenirovka vositalari va xokazolarni o’rganish, milliy kurash texnikasi va taktikasi usullarining turkumlarga bo’linishi va tizimi.
O’quv faoliyatining natijasi:Talabalartexnika, taktika, mashqlar, trenirovkavositalarivaxokazolarnio’rgatishto’g’risidatushunchaegabo’lish, milliykurashtexnikasivataktikasiusullariningturkumlargabo’linishivatizimihaqidamisollarkeltirish;
1 – savol bayoni :
Kurashda usullar texnikasi va harakatlar taktikasi bir butun holatda namoyon bo’ladi. Texnika-kurash priyom-larini bajarish uslubi, taktika esa kurash vaqtida turli xil vazifalarni hal etish uchun texnik harakatlarini qo’llash usulidir. Bunda o’zi hamda raqibining imkoniyatini hisobga olish kerak, albatta.
Kurashish usullari va harakatlariga o’rgatish, ularni takomillashtirishni quyidagi printsip asosida ya’ni priyom harakatlariga o’rgatish va ularni takomillashtirish har bir priyom va harakatlarni ularni kombinatsiyalarini tushunish asosida olib borish lozim.
Texnik tayyorgarli – o’quv-trenirovka protses-sining eng muhim tomoni. O’quv yillari davomida takomillashti-riladi va individuallashtirib boriladi. Shuning uchun ham unga katta e’tibor beriladi. Sportchining texnikasi qanchalik boy bo’lsa, hamda u kurashdagi ayrim priyomlar va harakatlarning taktik ma’nosini qanchalik yaxshi tushunsa, uning taktik mahorati shunchalik yuqori bo’ladi.
Kurashchining texnik tayyorgarlik darajasining yuqori bo’lishligi bu texnik tayyorgarlikka, ya’ni kurash sohasidagi harakat ko’nikmalarini konkret ravishda tarkib topdirish, ularni takomillashtirish, shu bilan birga eng muhim jismoniy va irodaviy sifatlarni rivojlantirishga bog’-liq ekanligiga asoslanishi kerak. Shu sababli kurash maktabi bilan belgilangan harakat priyomlari va ish ko’rish usullarini tarkib topdirish va takomtllashtirishda faqat usullar texnikasini egallab olish emas, balki turli raqiblar kurashganda, shu texnikani mohirona qo’llash muhimdir. Bu – sportchi kurash texnikasini yuksak darajada egallangan bo’lishi va kurash vaziyatida g’alabaga erishish uchun mana shu texnikani mohirona qulay bo’lishi, ya’ni ragba-rang taktikaga ega bo’lishi kerak, degan gapdir. Bularning hammasi texnika va taktika bir-biri bilan o’zaro chambarchas bog’lanibgina qolmay, balki axloqiy va irodaviy tayyorgarlik jihatidan ham o’zaro bog’liq ekanligidan dalolat beradi.
Yakkama-yakkakurashturlaribilanshug’ullanuv-chilarningsporttrenirovkasitayyorgarlikningbeshturibilanmustahkambog’langan. Nazariyada ularni ba’zan sport trenirovkasi tomonlar deb ataydilar. Ularga quyidagi tayyorgarlik turlari kiradi;
- nazariy jihatdan umumiy va maxsus;
- jismoniy jihatdan umumiy va maxsus;
- texnik va taktik;
- psixologik;
- sudyalik va metodik tayyorgarliklar.